Σήμερα αποφάσισα να σας μιλήσω για τον σοσιαλισμό, για να δούμε τι καταλαβαίνουν οι πολλοί –και ψηφοφόροι!– για το θέμα. Είμαι πολύ περίεργος να διαπιστώσω πώς ξαφνικά γίναμε όλοι σοσιαλιστές το 1981, δηλαδή όχι όλοι, αλλά μια μεγάλη μερίδα του λαού μας, τουλάχιστον.
Εν ολίγοις, σοσιαλισμός είναι μια κοινωνική, οικονομική και πολιτική θεωρία, σύμφωνα με την οποίαν η κοινωνική ιδιοκτησία παραγωγής αγαθών αντικαθιστά την ατομική. Θίγω το θέμα γιατί διάβασα προσφάτως μια τοποθέτηση του Παύλου Γερουλάνου, στενού φίλου συνεργάτη του GAP, και τέως υπουργού Πολιτισμού, περί του σοσιαλισμού και του γιατί ο κόσμος δεν μπορεί να κάνει χωρίς τον σοσιαλισμό. Καλά, θα τα δούμε αυτά παρακάτω.
Οι αντιλήψεις του σοσιαλισμού πρέπει να αναζητηθούν στις απαρχές της Γαλλικής Επανάστασης, στην παράταξη των Ιακωβίνων και απ’ την άλλη στον «ουτοπισμό» του Claude Henri de Rouvroy, comte de Saint-Simon. Δεν ξέρω τι καταλαβαίνετε εσείς απ’ όλ’ αυτά, εμένα όμως με εντυπωσίασε η λέξη «ουτοπισμός». Που τον «ουτροπισμό» τον θεωρώ αναγκαίο για την διαμόρφωση και σύλληψη του εν λόγω συστήματος. Θα μου πεις τώρα ότι όλοι θα θέλαμε να έχουμε ένα μερίδιο από ένα αδαμαντωρυχείο της Ν. Αφρικής ή ενός χρυσορυχείου, γιατί θα περίσσευε και κανένα διαμαντάκι για μας ή καμιά ουγγιά χρυσάφι, (με ουγγιές το μετράνε το χρυσάφι, δεν πάει με το κιλό όπως η… φέτα). Θα μου πεις τώρα: «Έτσι τον καταλαβαίνεις τον σοσιαλισμό εσύ;» Ελάτε βρε παιδιά, πάρτε το ίσια, πλάκα κάνω…
Σκοπός του συστήματος είναι η κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής: Γαίες, εργοστάσια, μεγάλες επιχειρήσεις, (οι μικρές θα παραμείνουν στα χέρια των ιδιοκτητών τους φαντάζομαι) και η δημιουργία νέων συλλογικών σχέσεων παραγωγής, όπως και διανομής των προϊόντων και κατανομής του κοινωνικού πλούτου, που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου. Εν τάξει, τώρα δέσαμε! Θέλετε να τα αναλύσουμε όλ’ αυτά;
Θα ξεκινήσω από τα απλά: Ποιος τα ήξερε αυτά το 1981, όταν ψηφίζαμε σχεδόν μονοκούκι τον αμερικανόφιλο-σοσιαλιστή Αντρέα; Αυτοί που γνώριζαν τις έννοιες αυτές ήταν εκατό άτομα ή μήπως λιγότεροι; Ξεκινώντας απ’ την αρχή, που είναι η κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και η αντικατάστασή της από την κοινωνική ιδιοκτησία, θα πρέπει να ρωτήσω πώς θα πραγματοποιηθεί αυτό. Κατά την γνώμη μου, δύο τρόποι υπάρχουν:
α) η εθελοντική παραχώρηση των μέσων παραγωγής απ’ τους ιδιοκτήτες τους και
β) η απόκτησή τους δια της βίας. (Στη βία δώστε όποιο όνομα σας αρέσει: Επανάσταση, εξέγερση, δήμευση, κατάσχεση, όπως και να την πείτε, βία είναι).
Επειδή όμως η εποχή αυτού του είδους των επαναστάσεων έχει ανεπιστρεπτί παρέλθει, για τον απλούστατο λόγο ότι κανείς δεν είναι σοσιαλιστής πλέον, ούτε καν οι… σοσιαλιστές, εκτός από κάτι κουτούτσικους που ονειρεύονται διαμονή στα… θερινά ανάκτορα, μαζί με άλλες Κατίνες, η δεύτερη εκδοχή δέον να αποκλειστεί. Κανείς δεν πρόκειται να ευνοήσει και ενισχύσει μια τέτοια επανάσταση, ούτε καν οι Κινέζοι, της Λαϊκής Δημοκρατία της Κίνας, εννοώ, που έχουν μυαλό μέσα στα κεφάλια τους. Ξεχάστε τα αυτά λοιπόν και μας έμεινε η πρώτη εκδοχή μόνο.
Δεν συζητάμε για τρελούς τώρα, αλλά για εχέφρονες ανθρώπους, που τους καλούμε να δώσουν στο κοινωνικό σύνολο τους κόπους μιας ολόκληρης ζωής, ή και πολλών γενιών ακόμη, για να τα καταστρέψουν. Κάνετε μια σύγκριση: Τι αυτοκίνητα έβγαζε η Ανατολική Γερμανία, χώρα σοσιαλιστική, και τι η Δυτική; Η Ανατολική έβγαζε το τράμπι (trabant) και η Δυτική ο,τι τραβάει η όρεξή σας, από σκαραβαίο μέχρι Porsche! Αυτή ήταν η διαφορά! Ποια ήταν τα μοντέλα της Skoda στην σοσιαλιστική Τσεχοσλοβακία, και ποια τώρα που την αγόρασε η Volkswagen; Οι διαφορές είναι εμφανείς. Τα ίδια ίσχυαν και για όλα τ’ άλλα προϊόντα.
Ελάτε στα δικά μας τώρα: Η κονσερβοποιία «ΚΥΚΝΟΣ» είναι μια πετυχημένη βιομηχανία, που βγάζει προϊόντα ποιότητος ΑΑΑ. Νομίζετε ότι αν δεν την είχε δουλέψει ο Μίμης Μανουσάκης, όπως την δούλεψε και τώρα ο γιος του Γιώργος και την είχαμε δουλέψει εσείς ή εγώ, ο «ΚΥΚΝΟΣ» θα ήταν ο ίδιος ή θα είχε βαρέσει προ πολλού φαλιμέντο; Όλοι την ξέρετε την βιομηχανία, όλοι καταναλώνουμε προϊόντα της, οπότε θα ήθελα ειλικρινά την γνώμη σας. Την μοίρα των συνεταιρισμών που έκανε το ΠαΣοΚ όλοι την ξέρουμε. Ιδρύθηκαν για να φάνε λεφτά ορισμένοι και τα έφαγαν! Οπότε για ποιο σοσιαλισμό συζητάμε; Της μίζας και της αρπαχτής. Λυπάμαι που σας το λέω, αλλά, αν είναι έτσι, που έτσι είναι, προτιμώ το πρωτότυπο, τον καπιταλισμό!
Για να εφαρμοστεί το σοσιαλιστικό σύστημα, απαιτείται ένα άλλο είδος ανθρώπων, ανθρώπων που έχουν καταλάβει την έννοια της ισότητας και δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί. Θα φτάσουμε κάποτε, –είμαι αισιόδοξος,– όχι ακόμη όμως. Ίσως τα δισέγγονα ή τα τρισέγγονά μας να δουν τις απαρχές της εφαρμογής ενός τέτοιου συστήματος. Δεν προχωράει με άλματα ο κόσμος. Δυο βηματάκια μπροστά, ένα βηματάκι πίσω κάνουμε. Τώρα –δυστυχώς– είμαστε στο βηματάκι πίσω.
Κι όταν θα έρθει εκείνη η μέρα, –θα έρθει κάποτε, να είστε σίγουροι,– δεν θα έχουμε πολλά μοντελάκια σοσιαλισμού. Δεν θα υπάρχουν ο σοβιετικός σοσιαλισμός, (πάει αυτός, μας άφησε χρόνους,) ούτε ο κινέζικος, (πού είναι μόνο στα χαρτιά,) ούτε του Τσάβες, ή της Κούβας, ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Ένα θα είναι το μοντέλο και θα είναι ευρύτατα αποδεκτό απ’ τους περισσότερους (τι να κάνουμε τώρα; πάντα θα υπάρχουν και οι «πειραγμένοι») κατοίκους αυτού του πλανήτη.. Ένας σοσιαλισμός που πραγματικά θα βάζει πρώτα τον άνθρωπο, όχι ως σύνθημα του Άκη, (τροφίμου Κορυδαλλού προς το παρόν,) αλλά ως «πιστεύω» και εφαρμοσμένη πραγματικότητα.
Μετά απ’ όλ’ αυτά που εξέθεσα παραπάνω, συνεχίζω να απορώ περί του τι ψηφίζαμε απ’ το 1981 και μετά. Καλά, ας αφήσουμε το 1981, δεν ξέραμε τότε και ελπίσαμε. Μετά όμως; Πόσο μυαλό χρειαζότανε να καταλάβουμε ότι ψηφίζοντας Αντρέα, κινέζο ή Geoffrey, (ο GAP είναι αυτός) ψηφίζαμε μια ακραία μορφή κοτζαμπασισμού; Πώς; Δεν τον ξέρετε τον όρο; Καλά, θα σας μιλήσω κάποτε και γι’ αυτό… Ίσως στο επόμενο, την Τετάρτη.
ο θείος Τάκης
Το άρθρο που μόλις διαβάσατε ήταν μια προσφορά της Αρτοποιίας-Ζαχαροπλαστικής «Αλεύρι & Ζάχαρη», Σιδηράς Μεραρχίας 26, Ναύπλιο, με πάντα φρέσκα προϊόντα και αγνά υλικά.
Και
Του POPEYE bistro, Σταϊκοπούλου 32, Ναύπλιο για ποιοτικό φαγητό, την ωραιότερη πίτσα που έχετε ποτέ δοκιμάσει, τέλειες μακαρονάδες, εξαιρετικά και προσεκτικά διαλεγμένα κρασιά και μια αξιόλογη συλλογή από ελληνικές και ξένες μπἰρες.
Και
Του Εικαστικού Καφενείου CIЯCULO cooperativa, Βασιλέως Κωνσταντίνου 6, Ναύπλιο, με ωραιότατο και καλοφτιαγμένο καφέ, εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας και μια βιβλιοθήκη, για να περνάμε επωφελώς τον καιρό μας.
Και στα τρία αυτά μαγαζιά προτείνω να δοκιμάσετε τον καφέ τους. Εξαιρετικός!
Η επιλογή και ανάπτυξη του θέματος, όπως πάντα, δική μου! (Αυτό το τελευταίο σημαίνει ότι οι χορηγοί μπορεί(;) να μην συμφωνούν με το θέμα ή με την ανάπτυξή του, δημοκρατικά σκεπτόμενοι όμως, δεν αντιδρούν).