Την ενδεκάτη ώρα της ενδεκάτης ημέρας του ενδεκάτου μηνός του 1918, τέλειωσε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Μεγάλος Πόλεμος όπως απεκλήθη τότε, αρχίζοντας την προετοιμασία ενός άλλου πολέμου, ακόμη μεγαλύτερου, του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Πολλοί θα έχετε παρατηρήσει τους Άγγλους επισήμους να φοράνε μια πλαστική παπαρούνα από τέλους Οκτωβρίου, ή και πιο μπροστά, μέχρι μέσα Νοεμβρίου. Την προαναφερθείσα ημέρα και ώρα δε, σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο κρατάνε 2 λεπτών σιγή. Όλοι οι Βρετανοί, όπου κι αν βρίσκονται, μένουν ακίνητοι, σε στάση προσοχής, για δύο λεπτά, εις ανάμνησιν των νεκρών του Α΄ Παγκοσμίου και απότιση φόρου τιμής. Η δε παπαρούνα που όλοι οι Βρετανοί φέρουν με περηφάνια στο στήθος τους είναι εις ανάμνησιν της μάχης της Φλάνδρας, όπως έγινε περισσότερο γνωστή, ή μάχης του Πασεντάλε (Passchendaele), ομώνυμο ύψωμα κοντά στην πόλη της Υπρ, ή Τρίτη Μάχη της Υπρ, που έλαβε χώραν τον Ιούλιο του 1917, όταν η περιοχή ήταν καλυμμένη με παπαρούνες. Τώρα σας τα είπα σωστά, γιατί αν περίμεναν να βρουν παπαρούνες στο Βέλγιο στα μέσα Νοεμβρίου, άδικα θα περίμεναν.
Μόλις περάσουν τα δυο λεπτά σιγής, (μου έκανε εντύπωση που ήταν δύο, γιατί εγώ ένα λεπτό ήξερα, αλλά οι Εγγλέζοι τα κάνουν όλα διαφορετικά,) στεγνώνουν τα δάκρυα, (οι ηλικιωμένοι δακρύζουν ακόμη) και η ζωή ξαναπαίρνει τον δρόμο της αρχίζει η μεγάλη παρέλαση στην Whitehall. Εκεί που η Downing Street συναντά την Whitehall, στη μέση του δρόμου, πάνω σε μια νησίδα, είναι ένα λιτό μνημείο, το Μνημείο των Πεσόντων. Εκεί παρελαύνουν όλοι όσοι θέλουν. Οι περισσότεροι με πολιτικά ρούχα, με τα παράσημά τους στα στήθη και την παπαρούνα απαραιτήτως, όπως μπορεί ο καθένας. Είναι συγκινητικό να βλέπει κανείς τους νεότερους να συγκρατούν τους γέροντες, που, στην κυριολεξία, σούρνονται, για να φτάσουν μπροστά στο μνημείο και να κλίνουν την κεφαλή αριστερά, (ναι, κι αυτό ανάποδα το κάνουν!) Άλλοι υποκλίνονται, άλλοι χαιρετάνε στρατιωτικά, ακόμη κι αν είναι με πολιτικά, αλλά η πομπή δεν σταματάει ποτέ. Κάθε χρόνο, μαζεύεται πολύς κόσμος. Είναι μερικοί που είναι σε αναπηρικά αμαξάκια και οι νοσοκόμες τους φτάνουν μέχρι το σημείο που αρχίζει η παρέλαση και μετά συνεχίζουν μόνοι τους, γυρνώντας τι ρόδες των αμαξιδίων τους με τα χέρια.
Έχουν μάθει να σέβονται τους νεκρούς τους οι Εγγλέζοι, σε αντίθεση με μας, τους «προοδευτικούς» Έλληνες, που βάζουμε φωτιά στον Άγνωστο Στρατιώτη και αρνούμαστε να παρακολουθήσουμε τις παρελάσεις. Πού πας και τι κάνεις εκεί, αλήτη προοδευτικέ; Είναι συγγενείς μου εκεί που βάζεις φωτιά. Είναι οι νεκροί μας, που έδωσαν την ζωή τους, για να μπορείς να τα καις ελεύθερος εσύ σήμερα. Λίγος σεβασμός δεν έβλαψε ποτέ κανέναν! Ειδικά προς ανθρώπους που δεν σε έβλαψαν ποτέ, αλλά τα ’δωσαν όλα για σένα. Αντίθετα με μας λοιπόν, οι Εγγλέζοι σέβονται και τιμούν τους ήρωές τους. Κι αυτό φαίνεται απ’ το ότι δεν τους υποχρεώνει κανείς να παρελάσουν στην Whitehall στις 11 Νοεμβρίου. Θέλουν και πάνε για τους 900.000 μαχητές, Βρετανούς και συμμάχους τους και Γερμανούς, που χάθηκαν στις τρεις μάχες της Υπρ. Ας μην ξεχνάμε ότι οι πόλεμοι, παρά τις καταστροφές που φέρνουν, περνάνε και ξεχνιόνται, οι νεκροί είναι που «ζουν» και μας στοιχειώνουν.
Θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα ποίημα που έγραψε ο Τζον Μακρέι, (John McCrae,) Καναδός καθηγητής της Ιατρικής, το 1915, όταν, σαν στρατιωτικός γιατρός στο μέτωπο της Υπρ, είδε να σκοτώνεται κάποιος φοιτητής του:
«Στης Φλάνδρας τους αγρούς ανθίζουν οι παπαρούνες,
ανάμεσα στους σταυρούς, στη σειρά, τη μια μετά την άλλη…
… Είμαστε οι νεκροί. Πριν λίγες μέρες ζούσαμε,
νιώθαμε την αυγή, το φως του δειλινού κοιτούσαμε,
αγαπούσαμε κι αγαπιόμαστε και τώρα είμαστε εδώ
στης Φλάνδρας τους αγρούς» (Απόσπασμα)
Στοίχοι που συνοδεύουν τις εκδηλώσεις μνήμης για τους νεκρούς του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και όσων πολέμων ακολούθησαν.
Κάθε χρόνο, άλλες εκδηλώσεις μνήμης εκεί, στην Υπρ. Όχι μόνο από Βρετανούς, αλλά και από Νεπαλέζους, (100.000 Γκούρκα πήραν μέρος στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο,) Ινδούς, Αυστραλούς, από κάθε γωνιά της Κοινοπολιτείας, απ’ όλες τις χώρες που πήραν μ΄’ερος σ’ εκείνον τον πόλεμο. Πάνε και υπομονετικά ψάχνουν να βρουν τα ονόματα των συγγενών τους στην αψίδα, όπου είναι χαραγμένα και κολλάνε δίπλα στο οικείο όνομα την παπαρούνα-σύμβολο της θυσίας. Κολλάνε παπαρούνες και στα κοντινά ονόματα, που δεν τα έχει επισκεφθεί κανείς ακόμη. Όλες οι ηλικίες είναι εκεί! Από παντού! Ακόμη και νέα παιδιά, που δεν έχουν γνωρίσει ακόμη τον πόλεμο και τα δεινά του.
Τα έβλεπα και αναρωτιόμουνα: «Και τα δικά μας τα παιδιά;» Καημό το ’χω να δω Έλληνες να σηκώνονται απ’ την καφεδούμπα τους και να στέκονται σε στάση προσοχής, όταν ανακρούεται ο Εθνικός μας Ύμνος ή κατά την έπαρση ή υποστολή της Σημαίας μας. Η Σημαία μας είναι, που να πάρει ο διάολος όλους τους απάτριδες προοδευτικούς, δεν είναι το σφουγγαρόπανο της μάνας τους! Πέθαναν άνθρωποι και την πότισαν με το αίμα τους, για να μείνει αυτή η Σημαία όρθια. Ας μην τα κάνουμε ίσωμα όλα!
Οι άλλοι όμως, εκείνοι που πήραν τα φώτα του πολιτισμού από μας, (ήταν ανάγκη να τα δώσουμε όλα τα φώτα, να μην κρατήσουμε ούτε σπαρματσέτο για μας;) έχουν μάθει να σέβονται και να κλίνουν το γόνυ μπροστά στους νεκρούς τους. Έχουν ενστερνιστεί το Πλατωνικό (Πλάτωνος: Κρίτων): «Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστίν η πατρίς και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρά θεοίς και παρ’ ανθρώποις τοις νουν έχουσιν». Και κάθε βράδυ στις 8, από το 1928 κι έπειτα, χτυπάει σιωπητήριο στην Υπρ, για τους τότε νεκρούς, για όλα τα παιδιά που έχασαν την ζωή τους για μια ιδέα.
Ερώτηση: Εμείς έχουμε νουν; Η απάντηση δική σας και εύχομαι να μην αμφισβητήσετε τον Πλάτωνα!
ο θείος Τάκης (Παναγιώτης Περράκης)
Το κείμενο που διαβάσατε ήταν μια προσφορά της
Αρτοποιίας-Ζαχαροπλαστικής «Αλεύρι & Ζάχαρη», Σιδηράς Μεραρχίας 26, Ναύπλιο, με πάντα φρέσκα προϊόντα και αγνά υλικά. Σας συστήνω να δοκιμάσετε τα νέα προϊόντα τους: Εξαιρετικά σάντουιτς και υπέροχες, φρεσκοφτιαγμένες σαλάτες.
Και
Του «Popeye bistro», Σταϊκοπούλου 32, Ναύπλιο, για ποιοτικό φαγητό, την νοστιμότερη πίτσα που έχετε ποτέ δοκιμάσει, τέλειες μακαρονάδες, εξαιρετικά και προσεκτικά διαλεγμένα κρασιά και μια αξιόλογη συλλογή από ελληνικές και ξένες μπἰρες.
Και στα δύο αυτά μαγαζιά προτείνω να δοκιμάσετε τον καφέ τους. Εξαιρετικός! Ο καλύτερος καφές στην πόλη!
Η επιλογή και ανάπτυξη του θέματος, όπως πάντα, δική μου!