Του Θόδωρου Σταυριανόπουλου *
Πολλά από τα υπηρεσιακά έγγραφα έχουν ως εισαγωγή μια αναφορά που σε παραπέμπει σε ένα πλήθος νόμων. Ξεκινά με το γνωστό σε όλους «Βάση του Ν. 3528/2008, άρθρο 5, παρ. 3, την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/17/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην εθνική μας νομοθεσία με τις διατάξεις του Κεφαλαίου ΣΤ’ του Ν. 3075/2013 και τα σχετικά ερωτήματα i και iv από τον Ν.5210/2012 αλλά και τον Ν 765/ΦΕΚ 325 Α΄/16-10-1977». Το ίδιο επαναλαμβάνεται ακόμα 3,4 και 5 φορές.
Τελικά αν το καλοσκεφτείς όλοι υπογράφουν, χωρίς να ξέρουν τι υπέγραψαν. Το λέω αυτό γιατί αν τολμήσεις να ανατρέξεις για να ερμηνεύσεις όλα αυτά, τότε σε έφαγαν οι παραπομπές των νόμων, των άρθρων και των παραγράφων. Θέλεις τόσο χρόνο που πολλές φορές δεν φθάνει ο χρόνος από τότε που γεννήθηκες.
Πρόσφατα στην ετήσια γενική συνέλευση των Δικαστών των διοικητικών δικαστηρίων η πρόεδρος της ένωσης κ. Ειρήνη Γιανναδάκη ανέφερε την υπερνομοθέτηση εκ μέρους της πολιτείας και κατέδειξε ότι αυτό αποτελεί ως μία από τις βασικές αιτίες για το αργοπορημένο και αναποτελεσματικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης, όπου στοιβάζονται δις ευρώ από ανείσπρακτα πρόστιμα!
Οι αριθμοί άλλωστε για την υπερνομοθέτηση εκ μέρους του Κράτους μας σύμφωνα με την κ. Γιανναδάκη είναι ενδεικτικοί:
- Έξι φορολογικοί νόμοι με 177 άρθρα σε 30 μήνες, 250 νόμοι σε 40 χρόνια.
- Όταν στις ΗΠΑ έχουν ψηφιστεί 10 νόμοι τα τελευταία …. 250 χρόνια, ενώ στην Ελλάδα από το 1975 μέχρι σήμερα, δηλαδή μόνο σε 40 χρόνια, ψηφίσθηκαν 250 φορολογικά νομοθετήματα και τροπολογίες μαζί με άλλους 3.450 νόμους και 115.000 υπουργικές αποφάσεις.
Η Ελλάδα είναι, ίσως, η χώρα με τους περισσότερους νόμους και ρυθμίσεις στον κόσμο. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε ένα πολυδαίδαλο νομικό σύστημα που τελικά κανένας δεν γνωρίζει την ισχύ του. Η πολυνομία αποτελεί τη βάση για την κακοδικία, την ανομία, τη διαφθορά. Ταυτόχρονα, με την πολυνομία έχουμε και την γραφειοκρατία. Το ελληνικό κράτος είναι ένας λαβύρινθος με χιλιάδες διοικητικές δομές (από τα υπουργεία ως τους Δήμους), με συνεχείς επικαλύψεις αντικειμένων και τελικά αδυναμία στο να δοθεί γρήγορη λύση στους πολίτες. Η πολυνομία και η γραφειοκρατία τελικά έχει βαριές επιπτώσεις και στην οικονομία μας. Το κόστος της γραφειοκρατίας υπολογίζεται στο 6,5% του ΑΕΠ. Με μια μείωση της γραφειοκρατίας κατά 25% η εθνική οικονομία θα είχε όφελος 5 δις ευρώ.
Βεβαίως, άγνοια νόμου δεν επιτρέπεται. Αλλά πώς να γνωρίζεις έναν νόμο του οποίου το κείμενο έχει υποστεί αλλεπάλληλες αντικαταστάσεις, συμπληρώσεις, τροποποιήσεις, σε παραγράφους, εδάφια περιπτώσεις, υποπεριπτώσεις, εξαιρέσεις αλλά και με την επιφύλαξη άλλων διατάξεων όπως και αυτές έχουν τροποποιηθεί και συμπληρωθεί.
Η υπερμεγέθης νομοθετική διάταξη και η έντονη γραφειοκρατία οδηγεί στην καθυστέρηση της εκδίκασης υποθέσεων που εκκρεμούν και των οποίων οι φάκελοι συσσωρεύονται στις αποθήκες και στα γραφεία των δικαστηρίων. Χρήσιμο εδώ είναι να αναφερθεί ότι στα Διοικητικά πρωτοδικεία, μέχρι την 31-12-2014, οι εκκρεμείς υποθέσεις ήταν 356.498 από τις οποίες οι φορολογικές, που φαίνεται να έχουν ενδιαφέρον, είναι 67.678. Στα εφετεία την ίδια ημερομηνία οι εκκρεμείς υποθέσεις ήταν 47.593 από τις οποίες οι 13.382 είναι φορολογικές.
Πολύ σύντομα η νέα Κυβέρνηση θα διαπιστώσει την έλλειψη προσωπικού σε πολλά Υπουργεία. Αυτό όμως που είναι πολύ πιο σοβαρό είναι η έλλειψη πιστώσεων για την πρόσληψη προσωπικού. Γι’ αυτό εκτιμώ ότι η μηχανοργάνωση του δημόσιου τομέα καθώς και η κατάργηση της γραφειοκρατίας και της πολυνομίας πρέπει να επιταχυνθούν αν υπάρχει βούληση να λειτουργήσει ταχύρυθμα το κράτος και να εισπραχθεί φορολογητέα ύλη.
Εκτιμώ ότι δύο πράγματα μπορούν να μειώσουν τη γραφειοκρατία και την πολυνομία. Το ένα είναι η εισαγωγή νέων τεχνολογιών σε όλο το φάσμα του Δημοσίου Τομέα και απαιτεί χρόνο και χρήμα. Το άλλο δεν απαιτεί χρόνο και χρήμα απαιτεί όμως «μπέσα». Δηλαδή, ό,τι δηλώνω το εννοώ. Ο πολίτης καταθέτει το αίτημά του και ταυτόχρονα συμπληρώνει και μια υπογεγραμμένη υπεύθυνη δήλωση στην οποία πιστοποιεί ότι όσα αναφέρονται είναι αληθινά. Απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια είναι στην περίπτωση που διαπιστωθούν ψευδή δηλωθέντα στοιχεία, ο νόμος να είναι καταπέλτης. Δηλαδή να προβλέπει αυστηρά πρόστιμα, κλείσιμο επιχειρήσεων κλ.π.
ΥΓ.1 Παρά την οικονομική κρίση που διέρχεται η χώρα μας, συνηθίζεται μετά την αλλαγή Κυβέρνησης να αλλάζει και η στρατιωτική Ηγεσία του τόπου, λες ότι από αυτό κινδυνεύουμε, λες και έχουμε… «βαθύ κράτος».
ΥΓ.2 Πρέπει να γίνουν νόμοι σαφείς, μικροί, συγκεκριμένοι , γιατί μέσα σε αυτό το χάος της πολυνομίας βασιλεύει και η γραφειοκρατία – αυτά τα δύο πάνε μαζί. Οι γραφειοκράτες αποκτούν δύναμη από τη δυσκολία ερμηνείας των νόμων.
* Ο Θόδωρος Σταυριανόπουλος είναι MSc Ηθ. Φιλοσοφίας – Μαθηματικός