Θάνατος συνοδηγού σε τροχαίο-Πότε υπάρχει συνυπαιτιοτητά του

Απαραίτητη προϋπόθεση της ευθύνης προς αποζημίωση σε περίπτωση τροχαίου ατυχήματος, είναι η υπαιτιότητα του οδηγού του αυτοκινήτου που προκάλεσε τη ζημία καθώς και η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της πράξεως ή παραλείψεως του οδηγού, από τις οποίες προκλήθηκε η ζημία, η ύπαρξη δε της υπαιτιότητας δεν αποκλείεται καταρχήν από το γεγονός, ότι στο αποτέλεσμα της βλάβης που προκλήθηκε, συνετέλεσε και συνυπαιτιότητα του ζημιωθέντος, εφόσον δεν διακόπτεται ο αιτιώδης σύνδεσμος.

Η ύπαρξη της υπαιτιότητας ή της συνυπαιτιότητας καθώς και ο βαθμός του πταίσματος των εμπλακέντων στο ατύχημα προσώπων, δεν αναιρούνται από μόνο το γεγονός, ότι το ένα από τα πρόσωπα αυτά παραβίασε τις διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.), αφού μόνη η παραβίαση των διατάξεων αυτού, δεν θεμελιώνει αυτή καθεαυτή υπαιτιότητα στην επέλευση των συνεπειών από αυτοκινητικό ατύχημα. Αποτελεί απλώς στοιχείο, η στάθμιση του οποίου από το δικαστήριο της ουσίας θα κριθεί σε σχέση με την ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της συγκεκριμένης παραβάσεως και του επελθόντος αποτελέσματος. Συνυπαιτιότητα θανόντος συνοδηγού, που δέχθηκε να επιβιβαστεί στη μοναδική θέση του συνοδηγού, μαζί με άλλους τρείς, ως τέταρτος επιβάτης, πράγμα που γνώριζε ότι απαγορεύεται, με συνέπεια , λόγω της έντονης πίεσης που δέχθηκε η πόρτα του συνοδηγού από τα σώματα των επιβαινόντων, κατά το ατύχημα, ν’ ανοίξει η πόρτα του συνοδηγού και ο ευρισκόμενος προς αυτή παθών, να πέσει στο οδόστρωμα και από τις βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις που υπέστη από την πτώση του στην άσφαλτο, να αποβιώσει.

Στην προκειμένη περίπτωση  ο Α.Π. με απόφαση του αναίρεσε εφετειακή απόφαση που δέχθηκε σε σχέση με το θανάσιμο τραυματισμό του 19χρονου συνοδηγού αυτοκινήτου, ότι ήταν συνυπαίτιος κατά ποσοστό 30% στο τροχαίο ατύχημα που συνέβη στο 19,5 χιλιόμετρο της Ε.Ο Αθηνών Κορίνθου, έναντι του εργοστασίου της ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗΣ. Η ευθύνη του εστιάστηκε από το Εφετείο στο ότι δέχθηκε να επιβιβαστεί στη μοναδική θέση του συνοδηγού, μαζί με άλλα δύο άτομα, ως τέταρτος επιβάτης σε ΙΧ  αυτοκίνητο, πράγμα που γνώριζε ότι απαγορεύεται, με συνέπεια, λόγω της έντονης πίεσης που δέχθηκε η πόρτα του συνοδηγού από τα σώματα των επιβαινόντων, όταν στην παραπάνω θέση, λόγω της υπερβολικής ταχύτητας, της παλαιότητας του αυτοκινήτου, εργοστασίου κατασκευής MERCENTES L 508 και της μη συντηρήσεώς του, αποσπάστηκαν οι δύο τροχοί του οπίσθιου αριστερού άξονα, ο οποίος μαζί με το αντίστοιχο ταμπούρο και την αποθήκη καυσίμου, σύρονταν στο οδόστρωμα και το αυτοκίνητο, παρεκκλίνοντας της πορείας του, πότε δεξιά και πότε αριστερά, διέγραψε τελικά λοξή πορεία 95 μοιρών και ακινητοποιήθηκε, αλλά 30 μέτρα από το σημείο που άρχισε η πιο πάνω πορεία, άνοιξε η πόρτα του συνοδηγού και ο ευρισκόμενος προς αυτή παθών, έπεσε στο οδόστρωμα και από τις βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις που υπέστη από την πτώση του στην άσφαλτο, απεβίωσε.

Ο Α.Π. όμως έκρινε ότι για να υπάρχει ορθή και σαφή αιτιολογία σχετικά με την συνυπαιτιότητα ή μη του θύματος πρέπει να λαμβανόνται υπ’όψιν και τα εξής:
1. Αν ο θανών γνώριζε ή μπορούσε καθ΄ οιονδήποτε χρόνο να γνωρίζει την παλαιότητα, την έλλειψη συντήρησης και την εν γένει κατάσταση του αυτοκινήτου και ότι τούτο δεν είχε ποτέ υποστεί σε έλεγχο ΚΤΕΟ
2. Αν γνώριζε ή μπορούσε καθ΄ οιονδήποτε χρόνο να γνωρίζει την κακή λειτουργία του μηχανισμού ασφάλισης της θύρας του συνοδηγού του οχήματος στο οποίο επιβιβάστηκε.
3.Αν μπορούσε, καθ΄ οιονδήποτε χρόνο να προβλέψει και από πιο στοιχείο, ότι στην πορεία μπορούσαν να αποσπαστούν ορισμένοι από τους τροχούς του αυτοκινήτου με το αντίστοιχο ταμπούρο και το αυτοκίνητο να διαγράφει ελλειπτικές κινήσεις επί του οδοστρώματος,
4. Αν γνώριζε ή μπορούσε καθ΄οιονδήποτε χρόνο να γνωρίζει και πως, ότι το συγκεκριμένο αυτοκίνητο διέθετε με βάση την άδεια κυκλοφορίας του μία μόνο θέση συνοδηγού και παρά ταύτα επιβιβάστηκε,
5. Αν, του υποδείχθηκε από τον οδηγό του αυτοκινήτου να μην ανέλθει επί του αυτοκινήτου επειδή δεν διέθετε επαρκή χώρο στο θάλαμο οδήγησης και, παρά ταύτα, ο ίδιος με δική του πρωτοβουλία ανήλθε στο αυτοκίνητο,
6. Αν είχε εναλλακτικούς τρόπους μετάβασης στο χώρο εργασίας την ημέρα εκείνη και παρά ταύτα προτίμησε να μετακινηθεί με το συγκεκριμένο αυτοκίνητο και
7. Αν, η δεξιά προς την πλευρά του θύρα του αυτοκινήτου θα υποχωρούσε από την πίεση του σώματος κατά τη πορεία και αν ακόμη το αυτοκίνητο δεν παρέμενε ακυβέρνητο από την αποκοπή των τροχών, του ταμπούρου και της αποθήκης καυσίμων. 
 
Γράφει η Αναστασία Μήλιου, Δικηγόρος παρ’ εφέταις Αθηνών *