Είναι θετικό που επιτέλους μ’ ευθύνη του Υπ. Εσωτερικών και παρουσία όλων των εμπλεκομένων φορέων (Υπουργείων, Περιφέρειας και Δήμων) ξεκίνησε ο διάλογος και συζητήθηκαν «ανοικτά» τα θέματα που αφορούν τους Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) και γενικότερα τα προβλήματα με τη διαχείριση των απορριμμάτων. Μέχρι σήμερα οι αποφάσεις και συζητήσεις γινόντουσαν «εν κρυπτώ» με τα χαρακτηριστικά της επιβολής και της διαπλοκής.
Η κακή εικόνα για τ’ απορρίμματα στην Περιφέρεια Πελοποννήσου αποτυπώθηκε απ’ όλους ενώ ο εκπρόσωπος του Υπουργείου διαπίστωσε ότι η κατάσταση είναι χειρότερη απ’ ότι περίμενε.
Οι Δήμαρχοι που ζούνε καθημερινά το πρόβλημα εντόπισαν:
α) Ότι δεν πρέπει να επωμιστούν αυτοί τα βαριά πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τις χωματερές, γιατί εδώ και πάνω από 3 χρόνια την αποκατάσταση των ΧΑΔΑ την έχει αναλάβει η Περιφέρεια.
β) Δεν μπορούν να τους καταλογίζονται νομικές – θεσμικές ευθύνες όταν οι πόροι γι’ αυτό τον σκοπό έχουν δοθεί στην Περιφέρεια και
γ) Ζήτησαν ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων σ’ όλους τους φορείς με την συνοδεία αντίστοιχων πόρων.
Όμως δεν έδωσαν πειστικές απαντήσεις για την αδράνεια και την αδιαφορία τόσων χρόνων του αρμόδιου φορέα τους που είναι ο ΦοΔΣΑ (Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων).
Η Περιφέρεια Πελοποννήσου μέσω του Περιφερειάρχη κ. Τατούλη μας διαβεβαίωσε ότι όλα είναι υπό έλεγχο (δεσμεύτηκε ότι η αποκατάσταση όλων των ΧΑΔΑ θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τέλους έτους), ότι το μεγάλο έργο του με ΣΔΙΤ είναι η απάντηση στο πρόβλημα (αν και πρώτη φορά μίλησε για πιθανή αλλαγή του σχεδίου του) και ότι αυτό εντάσσεται στις αρχές της «κυκλικής οικονομίας»!
Τα δικά μας συμπεράσματα είναι:
– Αποδεικνύεται λάθος ότι το αγαθό των Δήμων που είναι τ’ απορρίμματα αφέθηκε στην περιοχή μας να το διαχειριστεί η Περιφέρεια μακριά απ’ τους Δήμους και μάλιστα με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και μόνο.
– Απέτυχε εκ των πραγμάτων η διαχείριση των απορριμμάτων από την Περιφέρεια μιας και α) από το 2012 είχε αναλάβει την αποκατάσταση των ΧΑΔΑ και έρχεται σήμερα – χωρίς ν’ αναλάβει τις ευθύνες της – να βεβαιώσει ότι σε 6 μήνες θα έχει αποκαταστήσει τους 81 ΧΑΔΑ, β) το έργο ΣΔΙΤ μας διαβεβαίωνε ότι θα είχε συμβασιοποιηθεί από το τέλος του 2013 και τώρα μετατίθεται για Νοέμβριο του 2015 και βλέπουμε. Σ’ όλο το ενδιάμεσο διάστημα η Περιφέρεια παρά τα οξυμμένα προβλήματα που παρουσιάζονταν στους Δήμους ή σφύριζε αδιάφορα ή επέμβαινε επιλεκτικά ή πίεζε στοχεύοντας μόνο στην επιτυχία του μεγάλου έργου της συσσωρεύοντας παντού σύμμεικτα απορρίμματα.
– Πρέπει μέσα από την επικείμενη αναθεώρηση του ΕΣΔΑ (Εθνικού Σχεδιασμού) και του ΠΕΣΔΑ (Περιφερειακού Σχεδιασμού) να κατατεθεί από το Υπουργείο πλήρης εναλλακτική πρόταση διαχείρισης των απορριμμάτων, γεγονός που έχει δεσμευτεί η τωρινή κυβέρνηση. Σ’ αυτήν δίνοντας κίνητρα στους Δήμους και στα νοικοκυριά πρέπει να επανέλθει η διαχείριση των απορριμμάτων μέσα και από τα τοπικά σχέδια διαχείρισης κύρια στους Δήμους και στον ΦοΔΣΑ.
– Για την ενδιάμεση προσωρινή φάση πρέπει οι Δήμοι να πάρουν την υπόθεση πάνω τους. Πρέπει να λειτουργήσουν οι ελάχιστοι απαραίτητοι ΧΑΔΑ ξεκινώντας όμως άμεσα και σε συνεργασία με τ’ αρμόδια Υπουργεία τη δημιουργία ΧΥΤΥ (τουλάχιστον 1 ανά νομό) που θα εντάσσονται και στην οριστική λύση.
– Όλα τα αρμόδια όργανα και οι Υπηρεσίες να προσαρμοστούν στις νέες κατευθύνσεις της κυβέρνησης έτσι ώστε γρήγορα και αποτελεσματικά να δίνουν λύσεις στις ανάγκες των Δήμων.
Βασική προϋπόθεση για την επίλυση του οξυμμένου προβλήματος διαχείρισης των απορριμμάτων είναι η συνέχιση μ’ ευθύνη της κυβέρνησης ενός ειλικρινούς διαλόγου με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.