Aυποπαγιδευμένη στις ιδεοληψίες της και την λαϊκίστικη ρητορική της, η κυβέρνηση, από την μία πλευρά, καταστρέφει πλήρως ό,τι απέμεινε υγιές στην ελληνική οικονομία και, από την άλλη, οδεύει προς οικειοθελή αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση όταν έλθει το πλήρωμα του χρόνου. Μόνον έτσι ερμηνεύονται οι τελευταίες εξελίξεις, που κάνουν λόγο για νέα πιθανή παράταση του τρέχοντος προγράμματος που η χώρα πρέπει να εφαρμόζει για να εξασφαλίζεται η χρηματοδότηση των υποχρεώσεών της. Συζητείται η εκτέλεση του προγράμματος, προς ικανοποίηση των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ, να βαπτιστεί ενδιάμεση συμφωνία (interim agreement) ή κάπως αλλιώς, ώστε να ηχεί καλά στα αυτιά των κ.κ. Λαφαζάνη, Νταβανέλλου και άλλων τινών.
Αν λοιπόν, για λόγους πολιτικού καιροσκοπισμού, υπάρξει νέα προσωρινή συμφωνία, το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι ποιος θα βάλει τα λεφτά για την αποπληρωμή των ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), που λήγουν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, καθώς και των δόσεων του ΔΝΤ, συνολικού ύψους 10,2 δισεκατ. Ευρώ που απομένουν να εκταμιευτούν από το τρέχον πρόγραμμα δεν επαρκούν, αναζητούνται πρόσθετες πηγές χρηματοδότησης. Οι ανάγκες μάλιστα θα είναι αυξημένες αν το ΔΝΤ δεν εκταμιεύσει το μερίδιο του , ύψους 3,2 δισεκατ. ευρώ, μέχρι να ολοκληρωθεί η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους – και παραμένει άγνωστο πότε θα είναι έτοιμη.
Δημοσιεύματα στον γερμανικό Τύπο (Frankfurter Allgemeine και Die Welt) αναφέρονταν στο ενδεχόμενο παράτασης του τρέχοντος προγράμματος ως το φθινόπωρο, όπως είχε γράψει την περασμένη εβδομάδα Το Βήμα της Κυριακής. Σύμφωνα με αυτά, οι πιστωτές επιθυμούν να θέσουν στην διάθεση της Αθήνας ένα μέρος των 10, 9 δισεκατ. ευρώ που προορίζονταν για την ανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών τραπεζών και που τώρα βρίσκονται στον ευρωπαϊκό μηχανισμό ΕSM με ανταλλάγματα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο συμφωνίας που έδωσε ο Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ στον Αλέξη Τσίπρα την περασμένη εβδομάδα.
Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, τα σενάρια αυτά έχουν εξεταστεί αλλά δεν προκρίνονται. Αντιθέτως, έδαφος φέρεται να κερδίζει η πρόταση που θέλει την ΕΚΤ να αυξάνει το πλαφόν των εντόκων γραμματίων που μπορούν να αγοράζουν οι ελληνικές τράπεζες και σήμερα ανέρχεται σε 15 δισεκατ. ευρώ. Έτσι, η πληρωμή των υποχρεώσεων το επόμενο τρίμηνο προβλέπεται να καλυφθεί εν μέρει από έντοκα γραμμάτια. Με τον τρόπο αυτόν, οι πιστωτές εκτιμούν ότι θα έχουν μεγαλύτερο έλεγχο στην Αθήνα, διότι η ΕΚΤ θα μπορεί να ασκεί πίεση – μέσω του ύψους των εγγυήσεων (collaterals) που ζητεί από τις τράπεζες για να τις χρηματοδοτήσει μέσω του ΕLΑ. Δηλαδή, η ΕΚΤ δίνει ρευστότητα στις τράπεζες με ανταλλάγματα collaterals (που μπορεί να είναι ακόμη και έντοκα πολλαπλής αξίας) και στην συνέχεια οι τράπεζες με τα χρήματα αυτά χρηματοδοτούν το Δημόσιο αγοράζοντας έντοκα γραμμάτια.
Αν και επισήμως πηγές της γερμανικής κυβέρνησης επιμένουν ότι «η παράταση είναι στο τραπέζι». Όμως «παράταση στο τραπέζι» στην ουσία σημαίνει περαιτέρω απομόνωση της ελληνικής οικονομίας από τις διεργασίες της ευρωζώνης, αποφυγή μεταρρυθμίσεων και ενίσχυση των δομών μιας δεσποτικής εξουσίας με αντιδημοκρατικές προθέσεις.
Αλλά το πιο σοβαρό απ’ όλα είναι το γεγονός ότι ο Τσίπρας δεν συμπεριφέρεται ως πολιτικός εκπρόσωπος της γενιάς του. Η μάχη που δίνει η κυβέρνηση του δεν αφορά την άνεργη νεολαία που μεγάλωσε με προσδοκίες και πλήθος πτυχίων, για να βρεθεί σήμερα στο απόλυτο εργασιακό αδιέξοδο. Η «σκληρή διαπραγμάτευση» της κυβέρνησης αφορά κυρίως την γενιά των σημερινών εξηντάρηδων, εβδομηντάρηδων και ογδοντάρηδων, πολλοί εκ των οποίων αποσύρθηκαν από την αγορά εργασίας – συχνά πρόωρα και ως επί το πλείστον από το Δημόσιο – έχοντας εξασφαλίσει αξιοπρεπέστατο βιοτικό επίπεδο. Το εξασφάλισε χάρη σε «αγωνιστικές διεκδικήσεις», πάντα στο Δημόσιο, και όχι επειδή οι συνεισφορές της δικαιολογούν το ύψος των συντάξεών της. Είναι εκπληκτικός ο παραλογισμός της κυβέρνησης να καταγγέλλει ως «παράλογες» τις απαιτήσεις του ΔΝΤ για ριζική μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος της Ελλάδας, το οποίο απορροφά το 17,5% του ΑΕΠ κάθε χρόνο και δίνει μια αξιοσημείωτη πρωτιά της χώρας στην ΕΕ, παρά την οικονομική κρίση! Ή όταν οι Έλληνες εργαζόμενοι , πάντα με προεξάρχοντες τους δημοσίους υπαλλήλους, συνταξιοδοτούνται κατά μέσο όρο έξι χρόνια νωρίτερα από τους Γερμανούς!
Να το πούμε καθαρά. Η Ελλάδα της γεροντοκρατίας, με πάνω από 2,5 εκατ. συνταξιούχους, με 1,5 εκατ. ανέργους ( εξ ολοκλήρου από τον ιδιωτικό τομέα) και τα 200.000 Ελληνόπουλα που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα την τελευταία πενταετία βρήκε τον ιδανικό ηγέτη της σε σαραντάχρονη συσκευασία. Η Ελλάδα της παρελθοντολογίας ανέθεσε στον Αλ. Τσίπρα την εντολή να γυρίσει τη χώρα πίσω στο χρόνο, σε εκείνη την ωραία και ανέμελη εποχή που όμως έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Με όλο το σεβασμό στην Τρίτη ηλικία και την φροντίδα που ασφαλώς δικαιούται να έχει, είναι αφύσικο αυτή η γενιά και οι δικές της επιλογές να καθορίζουν τις τύχες της χώρας, όπως και το μέλλον του έθνους. Είναι δεν εξίσου αφύσικο ένας νέος άνθρωπος και οι ομοϊδεάτες του που υποτίθεται ότι φέρνουν στη διακυβέρνηση της χώρας κάποια φρεσκάδα να αναπαλαιώνουν μουχλιασμένα πρότυπα. Φυσιολογικό θα ήταν οι νέοι άνθρωποι στην εξουσία να δείξουν φαντασία, περιέργεια για το καινούργιο και όρεξη για καινοτομία, όχι να μένουν προσκολλημένοι στα παλιά. Θα περίμενε κανείς στην σύγχρονη εποχή της τεχνολογικής επανάστασης και της παγκόσμιας δικτύωσης ο σαραντάχρονος πρωθυπουργός και οι συνοδοιπόροι του να έχουν πολύ ευρύτερους ορίζοντες, όχι να συμπεριφέρονται ως απαίδευτοι επαρχιώτες. Ας αποδείξουν ότι είναι νέοι στις ιδέες και στις προσλαμβάνουσες παραστάσεις τους, όχι μόνο ηλικιακά.
* Ο Φάνης Ζουρόπουλος είναι τ. πρόεδρος της Ε.Ι.Ε.Τ. και εκτελεστικός πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (Ε.Ε.Δ.)
zourop@otenet.gr