Επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη: To Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων έτοιμο να λειτουργήσει από το φθινόπωρο

Με τη δέσμη μέτρων που εγκρίθηκε σήμερα διασφαλίζεται ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία στις αρχές του φθινοπώρου του 2015, σύμφωνα με το φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα που όρισε ο Πρόεδρος κ. Jean-ClaudeJuncker για την υλοποίηση του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη.
Η Επιτροπή δημοσίευσε μια Ανακοίνωση σχετικά με τον ρόλο των εθνικών τραπεζών προώθησης (ΕΤΠ) για την υποστήριξη του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη. Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Jyrki Katainen, που είναι αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε: «Ο ρόλος των εθνικών τραπεζών προώθησης είναι καθοριστικός για την επιτυχή έκβαση του Επενδυτικού Σχεδίου. Εννέα κράτη μέλη έχουν ήδη καταθέσει τις συνεισφορές τους στο Επενδυτικό Σχέδιο μέσω των εθνικών τραπεζών προώθησης, των οποίων οι γνώσεις και η εμπειρογνωμοσύνη  σε τοπικό επίπεδο είναι ανεκτίμητες. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων συνεργάζεται ήδη στενά με αυτές τις ΕΤΠ και ελπίζουμε ότι το παράδειγμά τους θα εμπνεύσει πολύ περισσότερες να εντείνουν τις προσπάθειές τους.»
Ο Επίτροπος  κ. Pierre Moscovici, αρμόδιος για τις οικονομικές και δημοσιονομικές υποθέσεις,  τη φορολογία και τα τελωνεία,  δήλωσε: «Η συνέργεια μεταξύ των ευρωπαϊκών και εθνικών χρηματοδοτικών μέσων είναι σημαντική για την ταχεία κάλυψη του επενδυτικού ελλείμματος που αντιμετωπίζουν οι οικονομίες μας. Είμαστε πεπεισμένοι ότι ένα καλά διαρθρωμένο δίκτυο εθνικών τραπεζών προώθησης μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο για την επίτευξη του σκοπού αυτού και να συμπληρώσει το έργο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.»  
Στην ανακοίνωση εξηγείται ο σημαντικός ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν οι ΕΤΠ μέσω της συμμετοχής τους στις επενδύσεις του ΕΤΣΕ, ούτως ώστε να αρχίσει η Ευρώπη να επενδύει και πάλι. Η ανακοίνωση παρέχει διευκρινίσεις και πρακτικές οδηγίες σχετικά με το πώς μπορεί να συσταθεί μια νέα ΕΤΠ, τη στατιστική επεξεργασία των κοινών επενδύσεων των ΕΤΠ όσον αφορά το δημόσιο έλλειμμα και χρέος βάσει του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ), τη μεταχείριση της συγχρηματοδότησης εθνικών έργων βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις και τον τρόπο με τον οποίο διάφορες ΕΤΠ από διαφορετικά κράτη μέλη μπορούν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να εργαστούν από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για τη δημιουργία επενδυτικών πλατφορμών. Αυτή η τόσο καίρια καθοδήγηση θα διευκολύνει τις εταιρείες σε ολόκληρη την Ευρώπη να αποκτήσουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση μέσα από το ΕΤΣΕ, τον ακρογωνιαίο λίθο του επενδυτικού σχεδίου των 315 δισ. ευρώ.
Μεταξύ των υπόλοιπων αποφάσεων που έλαβε σήμερα το Σώμα των Επιτρόπων συγκαταλέγονται τα εξής:

• Συμφωνία μεταξύ της Επιτροπής και της ΕΤΕπ όσον αφορά τις μεθόδους εργασίας, όπως προβλέπεται στον κανονισμό για ένα Ευρωπαικό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, κ. Jean-Claude Juncker, ο Αντιπρόεδρος κ. Jyrki Katainen και ο Πρόεδρος της ΕΤΕπ κ. Werner Hoyer υπέγραψαν τη συμφωνία ΕΤΣΕ στις Βρυξέλλες στις 22 Ιουλίου.
• Επιβεβαίωση των προχρηματοδοτηθέντων ή «αποθηκευμένων» έργων από την ΕΤΕπ που θα λάβουν εγγυήσεις από το ΕΤΣΕ. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2014, με τα οποία η ΕΤΕπ κλήθηκε να  «αναλάβει δράση μέσω ιδίων κεφαλαίων από τον Ιανουάριο του 2015», η τελευταία  ανακοίνωσε την προχρηματοδότηση διαφόρων έργων στο πλαίσιο του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη ενώ δεν είχε ακόμη εκδοθεί ο κανονισμός ΕΤΣΕ. Τα «αποθηκευμένα» έργα που πρόκειται να λάβουν εγγυήσεις από την ΕΕ είναι τα εξής: Κοπεγχάγη Υποδομή II / Abengoa έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία II / Ενεργειακή απόδοση σε κτίρια κατοικιών / Grifols Βιοεπιστήμες Ε&Α / Äänekoski μονάδα βιολογικής παραγωγής  χαρτοπολτού / Redexis Gas Διαβίβαση και Διανομή Φυσικού Αερίου /Arvedi πρόγραμμα εκσυγχρονισμού / Κέντρα πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης PPP
• Διορισμός, από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), των τεσσάρων μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΤΣΕ: Ambroise Fayolle, Αντιπρόεδρος αρμόδιος για την καινοτομία, ΕΤΕπ· Maarten Verwey, «Υπηρεσία στήριξης της διαρθρωτικής μεταρρύθμισης»  στη Γενική Γραμματεία, Ευρωπαϊκή Επιτροπή· Γεράσιμος Θωμάς, ΓΔ Ενέργειας, Ευρωπαϊκή Επιτροπή· Irmfried Schwimann, ΓΔ Ανταγωνισμού, Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα αναπληρωματικά μέλη της Επιτροπής είναι: Benjamin Angel, ΓΔ Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων· Nicholas Martyn, ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής· Robert-Jan Smits, ΓΔ Έρευνας και Καινοτομίας.
• Τελικές ρυθμίσεις για τη δρομολόγηση του Eυρωπαϊκού Κόμβου Επενδυτικών Συμβουλών (EΚΕΣ). Ο ΕΚΕΣ θα υποστηρίζει την ανάπτυξη και χρηματοδότηση των επενδυτικών έργων στην ΕΕ, παρέχοντας ένα ενιαίο σημείο επικοινωνίας για την παροχή καθοδήγησης και συμβουλών, προσφέροντας μια πλατφόρμα για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και συντονίζοντας την υπάρχουσα τεχνική  βοήθεια.
• Απόφαση για τη διαχείριση και τα κύρια στοιχεία της Eυρωπαϊκής Πύλης Επενδυτικών Έργων (EΠΕΕ). Η ΕΠΕΕ θα είναι μια ανοικτή στο κοινό και ασφαλής διαδικτυακή πύλη της ΕΕ, που θα προσφέρει τη δυνατότητα στους φορείς υλοποίησης έργων με ευρωπαϊκή διάσταση που επιζητούν εξωτερική χρηματοδότηση να προβάλουν τα σχέδιά τους σε δυνητικούς επενδυτές. 
• Κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για έναν Πίνακα αποτελεσμάτων με δείκτες που θα χρησιμοποιεί η ανεξάρτητη επιτροπή επενδύσεων προκειμένου να διαπιστώσει  κατά πόσο μια πρόταση έργου πληροί τα κριτήρια για να λάβει τη στήριξη που προσφέρει η εγγύηση της ΕΕ (ΕΤΣΕ).

 
Ιστορικό
Η οικονομική κρίση οδήγησε σε απότομη πτώση των επενδύσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για τον λόγο αυτό απαιτούνται συλλογικές και συντονισμένες προσπάθειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο ούτως ώστε να αναστραφεί αυτή η αρνητική τάση και να επανέλθει η Ευρώπη σε τροχιά οικονομικής ανάκαμψης. Η Επιτροπή καθόρισε μια προσέγγιση που βασίζεται σε τρεις βασικούς άξονες: διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να εισέλθει η Ευρώπη σε νέα αναπτυξιακή τροχιά· δημοσιονομική ευθύνη για την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών και την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας· επενδύσεις για να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη και να παραμείνει βιώσιμη με την πάροδο του χρόνου. Το Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της στρατηγικής.
Στις 28 Μαΐου 2015, δηλαδή  τεσσερισήμισι μήνες αφότου η Επιτροπή εξέδωσε νομοθετική πρόταση, στις 13 Ιανουαρίου, οι νομοθέτες της ΕΕ κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία σχετικά με τον κανονισμό για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ). Τα κράτη μέλη ενέκριναν ομόφωνα την πρόταση στις 10 Μαρτίου και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε τον κανονισμό κατά τη σύνοδο της ολομέλειας στις 24 Ιουνίου, δίνοντας στο ΕΤΣΕ τη δυνατότητα να λειτουργήσει στις αρχές του φθινοπώρου, όπως είχε προγραμματιστεί.
Τον Φεβρουάριο, η Γερμανία ανακοίνωσε ότι θα συνεισφέρει με 8 δισ. ευρώ στο επενδυτικό σχέδιο μέσω της KfW. Τον Φεβρουάριο, επίσης, η Ισπανία ανακοίνωσε ότι θα συνεισφέρει με 1,5 δισ. ευρώ μέσω του Instituto de Crédito Oficial (ICO). Τον Μάρτιο, η Γαλλία ανακοίνωσε  τη δέσμευσή της να συνεισφέρει με 8 δισ. ευρώ μέσω της Caisse des Dépôts (CDC) και της Bpifrance (BPI) και η Iταλία ανακοίνωσε ότι θα συνεισφέρει  με 8 δισ. ευρώ μέσω της Cassa Depositi e Prestiti (CDP). Τον Απρίλιο το  Λουξεμβούργο ανακοίνωσεότι θα συνεισφέρει με 80 εκατ. ευρώ μέσω της Société nationale de crédit et d’investissement (SNCI), και η Πολωνία ανακοίνωσε ότι θα συνεισφέρει 8 δισ. ευρώ μέσω της Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK). Τον Ιούνιο, η Σλοβακία ανακοίνωσε τη συνεισφορά της ύψους 400 εκατ. ευρώ μέσω των εθνικών τραπεζών προώθησης Slovenský Investičný Holding και Slovenská Záručná a Rozvojová Banka, και η Bουλγαρία ανακοίνωσε τη συνεισφορά της ύψους 100 εκατ. ευρώ μέσω της εθνικής αναπτυξιακής τράπεζας. Στις 16 Ιουλίου, το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε  ότι θα συνεισφέρει με 6 δισ. λίρες στερλίνες (περίπου 8.5 δισ. ευρώ) για έργα που επωφελούνται από τη χρηματοδότηση του ΕΤΣΕ.