Μήπως πρέπει να παίξουμε κατενάτσιο;
Η λέξη κατενάτσιο στα Ιταλικά σημαίνει «μπουλόνι» και έχει την έννοια της αμπαρωμένης πόρτας. Στο ποδόσφαιρο την λέξη καθιέρωσε αλλά και διεθνοποίησε ο μεγάλος Ισπανοαργεντινός προπονητής Χελένιο Χερέρα (Εlenio Erera) που από το 1948 μεσουράνησε στο παγκόσμιο ποδοσφαιρικό στερέωμα, και στην πράξη είναι το απόλυτο αμυντικό σύστημα, που φέρνει επιτυχία όταν η ομάδα που θα το εφαρμόσει αν προηγηθεί έστω και 1-0 στο σκορ… Ο Χερέρα το ξεκίνησε σαν προπονητής στην Ισπανία και την Νότια Αμερική, η καθιέρωση του όμως έγινε στην Ιταλία, όταν ανέλαβε την Ίντερ. Τι ακριβώς εφάρμοσε ο Χερέρα:
Τράβηξε πίσω από τους υπόλοιπους αμυντικούς έναν παίκτη ο οποίος είχε τον ρόλο της «σκούπας». Έδωσε στους υπόλοιπους εντολή για προσωπικό μαρκάρισμα στους αντιπάλους επιθετικούς και άφησε ελεύθερους στην επίθεση τρεις παίκτες. Ο σχηματισμός του ήταν σαν 5-3-2 και οι παίκτες του ήταν οι κατάλληλοι. Ο Πίκι ήταν ο ιδανικός «σουτέρ», ο Φακέτι μετατράπηκε σε φουλ μπακ, ο Σουάρεθ έπαιζε πίσω από τους επιθετικούς και με μια κίνηση δημιουργούσε προϋποθέσεις αντεπίθεσης. Με το σύστημα αυτό, ο αντίπαλος δυσκολευόταν να βρει κενούς χώρους, με αποτέλεσμα να «ανοιχτεί». Κάθε φορά που η μπάλα χανόταν, η Ίντερ ήταν σε θέση αντεπίθεσης. Οι παίκτες κινούνταν παράλληλα σαν σύρτης πόρτας για την κάλυψη των κενών χώρων.
Με το κατενάτσιο στην Ίντερ, ο Χερέρα κατέκτησε δύο Κύπελλα πρωταθλητριών, τρία πρωταθλήματα Ιταλίας και δύο Διηπειρωτικά, αλλά επικρίθηκε όσο κανείς άλλος. Το θέαμα πολλές φορές ήταν αποκρουστικό, οι νίκες συχνά ήταν με 1-0 και οι περίτεχνες ενέργειες των παικτών που περίμενε ο κόσμος, απουσίαζαν από την ομάδα του Μιλάνου. Η μπετόν –μέθοδος του «Taca la bala» που σημαίνει «Κόλλα πάνω στην μπάλα», ήταν αποτελεσματική και το τελευταίο που ενδιέφερε τον Ερέρα ήταν τα σχόλια του Τύπου και των ηττημένων αντιπάλων…
Οι Γάλλοι ονόμασαν το σύστημα «verrou», δηλαδή κλειδώνω, ενώ οι Άγγλοι “the chain” δηλαδή «αλυσίδα», όπως όμως και να ονομάστηκε ήταν το ίδιο, επίθεση για την επιτυχία ενός γκολ και μετά κλείσιμο στην άμυνα, όχι ολοκληρωτικό αλλά με ξαφνικές αντεπιθέσεις… Η τακτική του Χερέρα άρχισε να φθίνει μετά το 1970 με την εμφάνιση των Ολλανδών με το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο, δηλαδή «όλοι στην άμυνα και όλοι στην επίθεση»…
Ο Χερέρα έφυγε από την ζωή τον Νοέμβρη του 1987 σε ηλικία 87 ετών, αφού υπέστη τα πάνδεινα από τον τύπο για τις τακτικές του. Έμεινε όμως στην ιστορία του ποδοσφαίρου σαν ο άνθρωπος που άλλαξε την φιλοσοφία του με το επαναστατικό κατενάτσιο, που κλείδωνε τους τίτλους με την… αλυσίδα. Από αυτόν άλλωστε βγήκε και η… σοφή ποδοσφαιρική ατάκα «δεν έχει σημασία ποιος έπαιξε καλύτερα, αλλά ποιος κέρδισε τον αγώνα»!…
Γιατί τα θυμήθηκα όλα αυτά; Απλά, με την σκέψη μήπως αυτή την στιγμή και η Ελλάδα χρειάζεται ένα κατενάτσιο και ένα Χερέρα για να πάρει μερικούς αγώνες, να σταθεροποιηθεί στην βαθμολογία και με… αντεπιθέσεις να κτυπήσει πρωτιά, δηλαδή την επανεκκίνηση της οικονομίας και την έξοδο από το στενό… μαρκάρισμα του μνημονίου!… Ενα κατενάτσιο στις κακές μας συνήθειες, στις άσκοπες κινήσεις που γίνονται για το «θεαθήναι», στις σπατάλες πρώτα του κράτους και μετά στις δικές μας, στον παραλογισμό και την επιθετικότητα, στο μοντάρισμα με λίγα λόγια μιας ομάδας από έναν προπονητή που δεν «θα καταλαβαίνει τίποτα», ούτε τι λέει ο τύπος, ούτε τι ουρλιάζει η εξέδρα…
Απαραίτητη προϋπόθεση να βρεθεί αυτός που θα εφαρμόσει το κατενάτσιο στα πάθη μας, θα ξεπεράσει τις διαφωνίες, τις διχόνοιες, τις ιδεολογικές αγκυλώσεις, θα καταστρώσει σχέδιο και θα το εφαρμόσει, αγνοώντας τις πιέσεις, τις παρεμβάσεις και κυρίως τις έσωθεν και έξωθεν υπονομεύσεις… Ώστε να κερδίσουμε τους πρώτους αγώνες έστω και με 1-0 και άμυνα μπετόν, για να μην φάμε την ισοφάριση και στο 90’ το 2-1!…
* Ο Φάνης Ζουρόπουλος είναι τ. πρόεδρος της Ε.Ι.Ε.Τ. και εκτελεστικός πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (Ε.Ε.Δ.)
zourop@otenet.gr
