Ο τραγικός θάνατος του 42χρονου αγρότη λίγο έξω από το Άργος μετά από τροχαίο που προκάλεσε την ανατροπή του τρακτέρ που οδηγούσε, ξυπνά μνήμες από αρκετά παρόμοια περιστατικά τα οποία κάλλιστα θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί.
Το αγροτικό που συγκρούστηκε με το τρακτέρ, γύρω στις 6 το απόγευμα του Σαββάτου, βρισκόταν σε δρόμο που είχε προτεραιότητα ενώ το τρακτέρ προσπάθησε να βγει από αγροτικό δρόμο με το πέρας της συγκομιδής. Η σύγκρουση ήταν σφοδρή με αποτέλεσμα να ανατραπεί το τρακτέρ και να καταπλακώσει τον αγρότη, ενώ ο οδηγός του αγροτικού έχει σοβαρά τραύματα στην σπονδυλική στήλη.
Δεν τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας:
Να σημειώσουμε πως όλα τα τρακτέρ όταν παίρνουν πινακίδες είναι υποχρεωτικό να διαθέτουν την μπαρα μη ανατροπης η οποία προστατεύει τους χειριστές καθώς εμποδίζει το τρακτέρ να γυρίσει ανάποδα και να τους πλακώσει. Όμως παρατηρείται το φαινόμενο οι έμποροι να την αφαιρούν μετέπειτα για να την πουλησουν ως έξτρα ανταλλακτικό ή ο ίδιος ο αγρότης να την αφαιρεί από μόνος του γιατί βιάζεται να τελειώσει κάποιες εργασίες και οι μπάρες του προκαλούν καθυστέρηση. Αν το τρακτέρ που ανετράπη εχθές διέθετε αυτή την μπάρα, ο χειριστής που έχασε τη ζωή του δεν θα πάθαινε απολύτως τίποτα.
Δυστυχώς αυτό δεν είναι το μόνο πεδίο στο οποίο οι αγρότες δεν τηρούν τα μέτρα ασφαλείας καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που βλέπουμε τρακτέρ να κυκλοφορούν νύχτα στους δρόμους χωρίς φώτα! Φανταστείτε λοιπόν τι μπορεί να συμβεί αν ένα μικρό ΙΧ αυτοκίνητο «καρφωθεί» με σφοδρότητα πάνω στον καλλιεργητή (σειρά αιχμηρών κομματιών από σίδερο) που θα βρίσκεται ως παρελκόμενο πίσω από ένα τρακτέρ. Είναι γεγονός πως αρκετοί αγρότες ίσως δεν έχουν τα χρήματα για να αποκαταστήσουν τις ζημιές στα φανάρια, αλλά εδώ μιλάμε για ζήτημα ζωής ή θανάτου! Συνεπώς το να εξοικονομήσεις από κάπου αλλού τα χρήματα για να τα διαθέσεις γι’ αυτό τον σκοπό σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί σπατάλη…
Να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι και να παρθούν άμεσα μέτρα:
Δεδομένου ότι η συγκομιδή των εσπεριδοειδών στον Αργολικό κάμπο βρίσκεται σε εξέλιξη, θα πρέπει να ληφθούν έκτακτα μέτρα από την τροχαία, στο μέτρο του δυνατού, ώστε να μην θρηνήσουμε και άλλα θύματα. Χρειάζονται ενταντικότεροι έλεγχοι, τουλάχιστον σε ότι αφορά τα θέματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω, καθώς επίσης και στο αν ο χειριστής διαθέτει την απαιτούμενη άδεια χρήσης για τον χειρισμό του τρακτέρ, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που βλέπουμε ακόμα και ανήλικους στην θέση του οδηγού.
Πως μπορεί να εκμηδενιστεί ο κίνδυνος ανατροπής:
Τα μέτρα της τροχαίας δεν φθάνουν αν δεν ευαισθητοποιηθούν και οι ίδιοι οι αγρότες. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως το τρακτέρ είναι ένα πολύπλοκο και επικίνδυνο μηχάνημα που έρχεται με μια πληθώρα από φανερούς και κρυφούς κινδύνους με τους οποίους ο αγρότης είναι αναγκασμένος να βρίσκεται σε στενή επαφή λόγω της φύσεως της δουλειάς του. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι κίνδυνοι είναι αναπόφευκτοι. Όπως όλοι οι κίνδυνοι πού μας περιβάλλουν έτσι και οι κίνδυνοι από τα τρακτέρ μπορούν κάλλιστα να απομονωθούν ή να περιοριστούν ή ακόμα και να εκμηδενιστούν εντελώς. Αυτή τη φιλοσοφία μάς προσφέρει η σύγχρονη ευρωπαϊκή νομοθεσία για Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία. Μια νομοθεσία πού εφαρμόζεται με επιτυχία σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας και δεν υπάρχει λόγος γιατί ο αγροτικός κόσμος να εξαιρείται.
Ένας σοβαρός κίνδυνος πού παρουσιάζεται στα γεωργικά τρακτέρ είναι από τυχόν ανατροπή του. Λόγω τής φύσεως της δουλειάς του το τρακτέρ είναι αναγκαστικά ένα ψηλό μηχάνημα για να μπορεί να περνά πάνω από χόρτα, καλλιέργειες και ανώμαλα εδάφη και ως εκ τούτου το κέντρο βάρους του είναι ψηλά. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιο εύκολο να ανατραπεί παρά ένα αυτοκίνητο ή άλλο χαμηλό όχημα. Μια ανατροπή τρακτέρ μπορεί να προκαλέσει σοβαρό τραυματισμό ή ακόμα και τον θάνατο στον οδηγό ή και σε άλλα επηρεαζόμενα πρόσωπα. Δεν υπάρχει τίποτε πιο πολύτιμο από την ίδια την ζωή γι΄αυτό και επιβάλλεται να λαμβάνονται μέτρα για να αποφεύγεται ο σοβαρός αυτός κίνδυνος.
Ποιά είναι αυτά τα μέτρα;
1.) Η βασική προστασία τού οδηγού τρακτέρ είναι η καμπίνα προστασίας (ή προστατευτικό πλαίσιο) η λεγόμενη ROPS (Roll Over Protection System). Έχει αποδειχθεί ότι η καμπίνα αυτή είναι εξαιρετικά αποτελεσματική και έχει σώσει πολλές ζωές. Για το λόγο αυτό έχει εκδοθεί σχετική ευρωπαϊκή οδηγία πού απαιτεί όπως όλα τα καινούρια τρακτέρ εντός της ευρωπαϊκής ένωσης να είναι εφοδιασμένα με την καμπίνα προστασίας ROPS. Γιά τα υφιστάμενα τρακτέρ που δεν είναι εξοπλισμένα με ROPS υπάρχει σχέδιο επιχορήγησης για την αγορά και εγκατάσταση τους. Εννοείται ότι παράλληλα με την καμπίνα ο οδηγός πρέπει να είναι προσδεδεμένος με ζώνη ασφαλείας. Η ζώνη ασφαλείας κρατεί τον οδηγό μέσα σε ένα στερεό χώρο στη ασφάλεια τής καμπίνας. Ο συνδυασμός αυτός καμπίνα+ζώνη ασφαλείας προστατεύει τον οδηγό από κτυπήματα στο έδαφος ή ακόμα και από το βάρος του ίδιου του τρακτέρ του σε περίπτωση ανατροπής. Η ζώνη ασφαλείας πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο σε συνδυασμό με την καμπίνα ασφαλείας.
2.) Στις στροφές το τρακτέρ έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να αναποδογυριστεί. Σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να κινείται με πιό χαμηλή ταχύτητα. Όταν το τρακτέρ κινείται σε κεκλιμένο έδαφος προς τα κάτω πρέπει να μπαίνει χαμηλή ταχύτητα και να χρησιμοποιείται η μηχανή για να φρενάρει το μηχάνημα.
3.) Σε κεκλιμένα εδάφη να αποφεύγονται οι κινήσεις κατά μήκος της κλίσης. Είναι προτιμότερο να κινείται από το ψηλό σημείο στο χαμηλό και αντιστρόφως.
4.) Όταν υπάρχουν αυλάκια, το τρακτέρ πρέπει να μένει μακριά από την άκρη τού αυλακιού σε μια απόσταση τουλάχιστον ίση με το βάθος τού αυλακιού. Αν πάει πιο κοντά υπάρχει κίνδυνος να σκάσει το χώμα και να προκαλέσει αναποδογύρισμα τού μηχανήματος.
5.) Όταν το τρακτέρ κινείται με μεγάλη ταχύτητα (π.χ. σε δρόμο), τα δύο φρένα να μανταλώνουν μεταξύ τους. Αν δεν είναι μανταλωμένα και το ένα φρένο πιεστεί περισσότερο από το άλλο το τρακτέρ μπορεί εύκολα να στρίψει και να αναποδογυριστεί.
6.) Χρειάζεται προσοχή σε ανωμαλίες τού εδάφους. Μια πέτρα ή ένας λάκκος η ένα αυλάκι σε ένα χωράφι μπορεί να προκαλέσει απώλεια ελέγχου στο οδήγημα ή ακόμα και ανατροπή.
7.) Προσοχή χρειάζεται και όταν το τρακτέρ τραβά φορτία σε καρότσα. Η καρότσα μπορεί να αναποδογυρίσει το τρακτέρ σε μία στροφή λόγω υπερβολικής ταχύτητας. Επίσης ένα απότομο φρενάρισμα μπορεί να φέρει την καρότσα να σπρώξει το τρακτέρ προς τα εμπρός με απώλεια ελέγχου και απρόβλεπτες συνέπειες.
8.) Χρειάζεται μεγάλη προσοχή όταν το τρακτέρ μεταφέρει φορτίο μέσα σε κάδο στο μπροστινό μέρος. Ο φορτωμένος κάδος μεταφέρει το κέντρο βάρους πιο ψηλά κάνοντας το τρακτέρ ακόμα πιο εύκολο να αναποδογυριστεί. Γι΄αυτό χρειάζεται πολλή προσοχή όταν το τρακτέρ κινείται με τέτοιο φορτίο. Σε τέτοια περίπτωση ο κάδος πρέπει πάντα να είναι χαμηλωμένος.
9.) Όταν υπάρχει φορτίο στο πίσω μέρος πρέπει να δένεται χαμηλά. Αν το φορτίο δεθεί ψηλά, τότε υπάρχει μεγάλος κίνδυνος το τρακτέρ να ανατραπεί προς τα πίσω. Τέτοια λανθασμένα δεσίματα έχουν προκαλέσει πολλά αναποδογυρίσματα προς τα πίσω. Ο κίνδυνος αναποδογυρίσματος προς τα πίσω αυξάνεται ακόμα περισσότερο αν το τρακτέρ κινείται σε κλίση προς τα πάνω.
10.) Ενας καλός τρόπος να σταθεροποιηθεί το τρακτέρ και να αποφεύγονται ανατροπές, είναι να μπαίνουν βάρη αντιστάθμισης στο μπροστινό μέρος τού τρακτέρ.
11.) Λόγω τού ότι είναι επικίνδυνο μηχάνημα, το τρακτέρ πρέπει να οδηγείται μόνο από έμπειρα πρόσωπα. Είναι πολύ δελεαστικό να αφήνομε κάποιον άλλο να το οδηγεί, να το μεταφέρει για ευκολία μας ή ακόμα και να το δανείζεται. Πολλά ατυχήματα έχουν σημειωθεί σε τέτοιες “έκτακτες περιπτώσεις” οι οποίες ουσιαστικά ανοίγουν την πόρτα στον κίνδυνο και οι πιθανότητες για ατύχημα αυξάνονται κατακόρυφα. Πριν οδηγήσει οποιοσδήποτε ένα τρακτέρ πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι είναι γνώστης του μηχανήματος και μπορεί να το χειριστεί με απόλυτη ασφάλεια. Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο όταν τα τρακτέρ οδηγούνται από ανήλικους. Λόγω της απειρίας τους αλλά και λόγω της αδυναμίας τους να εκτιμήσουν σωστά τον κίνδυνο, έχουν δυστυχώς γίνει πολλά σοβαρά ατυχήματα ανατροπών τρακτέρ με οδηγούς ή συνεπιβάτες παιδιά.
Τα παραπάνω αναφέρονται σε κινδύνους πού έχουν σχέση με πιθανή ανατροπή του τρακτέρ όπως διατυπώνονται από τον Σύμβουλο Ασφάλειας και Υγείας Γιάννη Κακουλλή (CYSHA).