Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα έγινε γνωστή η κατά πλειοψηφία απόφαση (2 προς 1) τουΕλεγκτικού Συνεδρίου (πράξη 309/2015 του Ε΄κλιμακίου αυτού), με την οποία καθορίζεται ότι : “…Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης …της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της Α.Ε ΤΕΡΝΑ”.
Η απόφαση αυτή έδωσε λαβή και ευκαιρία στον Περιφερειάρχη κ.Τατούλη να θριαμβολογήσει ισχυριζόμενος ότι το πρόβλημα των απορριμμάτων βαίνει προς λύση, αφού κατ’ αυτόν , “υιοθετήθηκε” ο τρόπος διαχείρισης αυτών με κριτήρια κοινωνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά.
Ας δούμε όμως αν τα πράγματα έχουν έτσι και αν τα κριτήρια αυτά πληρούνται ,αφού ένα είναι βέβαιο, ότι πρόκειται για συμβάσεις παραχώρησης σε ιδιώτες ,πολύχρονες ,που επιβαρύνουν το περιβάλλον καθώς και την τσέπη των δημοτών καθώς το κόστος ξεπερνά κατά πολύ τα 100 ευρώ (80,50 ευρώ συν μεταφορά συν ΦΠΑ )ανά τόνο σύμμεικτων απορριμμάτων.
Α. Η διάρκεια της σύμβασης παραχώρησης ανέρχεται σε 28 χρόνια, όταν ακόμα και στην Υποσαχάρεια Αφρική παρόμοιες συμβάσεις συνάπτονται για 12 +12 χρόνια.
Β. Η συμβασιοποιημένη με την εταιρεία ΤΕΡΝΑ Α.Ε, τιμή είναι ιδιαίτερα υψηλή, αφαιρεί δε αντίστοιχους πόρους από τους Δήμους ή τις Διαδημοτικές Συμπράξεις, που ασφαλώς δε θα επιβάρυναν οικονομικά τους δημότες.
Γ. Ο προβλεπόμενος τρόπος διαχείρισης των σύμμεικτων απορριμμάτων ,μετά την ατελή ανακύκλωση ,προβλέπει και την θερμική αξιοποίηση των. Πρόκειται για μια τεχνολογία που προωθείται στον ευρωπαι κό Νότο και δεν θεωρείται ενδεδειγμένη, ούτε σύμφωνη με τα ευρωπαικά πρότυπα, καθότι δεν πληροί τις προυποθέσεις της ‘’πράσινης’’ τεχνολογίας.
Δ. Η Τεχνολογία αυτή αντιστρατεύεται ευθέως τις σύγχρονες φιλικές προς το περιβάλλον και εφικτές λύσεις του περιορισμού του όγκου των σκουπιδιών στη πηγή ,της ανακύκλωσης ,της επαναχρησιμοποίησης, και της κομποστοποίησης.
Παρότι οι πολίτες έχουν πλέον ευαισθητοποιηθεί , συνηθίσει και αποδεχθεί τον περιορισμό του όγκου των σκουπιδιών, υιοθετώντας και επικροτώντας τον οικολογικό και φιλοπεριβαλλοντικό τρόπο διαχείρισης, τώρα κατευθύνονται πίσω ολοταχώς στην αδιαφορία για την επιβάρυνση του περιβάλλοντος, με την ανεξέλεγκτη σε όγκο απόρριψη των σκουπιδιών πάσης φύσεως.
Ας δούμε τώρα τι προβλέπει το νέο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) που τέθηκε σε ισχύ από τον Ιούλιο του 2015,και ποιες είναι οι υποχρεώσεις που προκύπτουν από το ΕΣΔΑ για την αναθεώρηση και τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στον τρόπο και στα σχέδια της διαχείρισης των σκουπιδιών από τις επιμέρους περιφέρειες.
Να πούμε κατ΄αρχήν ότι ο παραπάνω Εθνικός σχεδιασμός διαχείρισης των σκουπιδιών συμμορφώθηκε προς την ευρωπαική οδηγία 98 /2008/ΕΚ και ενσωματώθηκε στο νόμο 4042/2012.
Με τον νέο ψηφισμένο ΕΣΔΑ προβλέπεται:
- H σταθεροποίηση της παραγωγής σκουπιδιών στα επίπεδα του 2011 με φθίνουσα τάση.
- Η διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή.
- Η ριζική αναβάθμιση της ανακύκλωσης, και η αναθεώρηση των σχεδίων διαχείρισης απορριμμάτων των υφισταμένων ΠΕΣΔΑ.
Ο Στόχος είναι να υιοθετηθεί το μοντέλο της αποκεντρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων ,με κεντρικό άξονα την πρόληψη, ανακύκλωση –επαναχρησιμοποίηση.
Με σχέδια τοπικής διαχείρισης σκουπιδιών που θα εκπονηθούν και θα εφαρμοσθούν από τους Δήμους κλπ. και θα συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη της τοπικής αυτοδιοίκησης με δικούς της πόρους, που θα προκύψουν από την ανακύκλωση των απορριμμάτων, σε άμεση συνεργασία με τους Δημότες ανακυκλωτές.
Επιπλέον στο νέο Εθνικό σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων εισάγονται κριτήρια χωροθέτησης αλλά και των διαστάσεων των εγκαταστάσεων διαχείρισης των απορριμμάτων που έχουν σκοπό να μειώσουν την δυναμικότητα και την απόσταση αυτών από την πηγή ,όπως και την αποκέντρωση της διαχείρισης στις τοπικές αυτοδιοικήσεις.
Και επειδή θα επιστρατευτούν τα γνωστά επιχειρήματα, ότι η σύμβαση συνεργασίας, έχει αρχίσει προ πολλού και βαίνει προς ολοκλήρωση ,θα αναφερθώ και πάλι στον ψηφισμένο ΕΣΔΑ, στον οποίο επισημαίνεται ότι προκειμένου για έργα και υποδομές μεγαλύτερης δυναμικότητας από της προβλέψεις της ΕΣΔΑ ,τα οποία έχουν δρομολογηθεί βάσει μη επικαιροποιημένων ΠΕΣΔΑ(περιφερειακών σχεδίων διαχείρισης απορριμμάτων), με τη μορφή ΣΔΙΤ ή άλλη ,και εφόσον οι συμβάσεις αυτές δεν έχουν υπογραφεί μέχρι την έγκριση αυτού θα ανασταλεί η υλοποίηση τους και θα επανασχεδιαστούν σύμφωνα με τα νέα δεδομένα.
Μετά από αυτά και με δεδομένη τη στρατηγική της ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών, αλλά και του συνόλου της Κυβέρνησης που αποβλέπει στη μείωση του παραγόμενου όγκου απορριμμάτων και την υιοθέτηση των απαιτουμένων προβλέψεων του ΕΣΔΑ, πιστεύουμε ότι θα ανασταλεί η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης σύμπραξης ενός λεόντειου, ελάχιστα φιλοπεριβαλοντικού, οικονομικού και κοινωνικού έργου.
* Ο Γιάννης Γκιόλας είναι βουλευτής Αργολίδας του ΣΥΡΙΖΑ