Τότε που «έπεφταν» προτάσεις για την Περιφέρεια
Hταν το 2009, πριν σκάσει η κρίση που μας διέλυσε, όταν ο Γιωργάκης Παπανδρέου που διεκδικούσε λυσσαλέα την πρωθυπουργία, είχε παρουσιάσει στις προεκλογικές του εξαγγελίες, ένα σχέδιο με αλλαγές στο πολιτικό σύστημα και την δημόσια διοίκηση. Στην ουσία επρόκειτο για μια μελέτη που είχε αναθέσει να επεξεργαστεί η ομάδα των τεχνοκρατών (πτυχιούχοι ξένων πανεπιστημίων, γιάπηδες, καθηγητές οικονομικών και πολιτικών επιστημών κ.λπ.) που πλαισίωναν τότε τον υποψήφιο Πρωθυπουργό, πλουσιοπάροχα αμειβόμενοι εννοείται… Η μελέτη δεν εφαρμόστηκε ποτέ και είναι άγνωστο αν υπάρχει κάπου, το τότε επιτελείο του ΓΑΠ θα ξέρει οπωσδήποτε όμως που βρίσκεται…
Επρόκειτο για ένα μείγμα Αμερικανικού νεοφιλελευθερισμού και Σουηδικού κοινωνικού κράτους που παρουσίαζε αρκετό ενδιαφέρον και που χάθηκε μέσα στην θύελλα που ακολούθησε την εκλογή του ΓΑΠ… Βρήκα κάποια σημεία της από δημοσιεύσεις που είχα κάνει, που αξίζει να τα ξαναδούμε. Το κατά ΓΑΠ λοιπόν σχέδιο προτείνει:
Πρώτον, οραματίζεται την δημιουργία εννέα περιφερειακών κυβερνήσεων που δεν θα ασχολούνται με θέματα που έτσι κι αλλιώς πρέπει να αντιμετωπίζονται κεντρικά και με ενιαία μακροπρόθεσμη στρατηγική, όπως είναι η εξωτερική πολιτική. Για όλα τα άλλα τα δικά τους καθημερινά προβλήματα, για το τι μέλλει γενέσθαι στη γειτονιά τους θα ‘χουν την απόλυτη εξουσία να αποφασίζουν οι τοπικές κοινωνίες. Παράλληλα θα δοθούν κίνητρα για την συνένωση των χιλίων δήμων σε τριακόσιους ισχυρούς.
Φανταστείτε, αν αυτές οι περιφερειακές κυβερνήσεις διαθέτουν τους πόρους, τα μέσα και τις αρμοδιότητες τι τεράστιες αλλαγές μπορούν να φέρουν, στις τοπικές κοινωνίες. Πρώτα – πρώτα, θα βρουν έδαφος να αναπτυχθούν τοπικές δυνάμεις, στη βάση συγκεκριμένων απόψεων, για την περιφερειακή ανάπτυξη, χωρίς να κινούνται από μικροσυμφέροντα και προσωπικές φιλοδοξίες.
Δεύτερον, η εξουσία θα είναι πιο ελεγχόμενη γιατί περιφερειακοί βουλευτές θα εκλεχθούν οι διπλανοί μας άνθρωποι, αυτοί που θα τους βλέπουμε στο καφενείο, στην αγορά, στους δρόμους της πόλης, οπότε θα έχουν άμεση επαφή με τους ψηφοφόρους τους και θα ακούνε τετ-α-τετ την κριτική τους.
Τρίτον, το ότι όλα θα «αποφασίζονται εδώ» θα λειτουργήσει σαν κίνητρο για να δραστηριοποιηθούν στα τοπικά θέματα που τους αφορούν, αξιόλογοι επαγγελματίες, οι νέοι, τα «ανοιχτά μυαλά» των τοπικών κοινωνιών που δεν μπορούν να λειτουργήσουν με το σημερινό κλειστό σύστημα της εξουσίας, την αναλγησία του κράτους, τα κομματικά γραφεία, τις λίστες αναμονής κλπ και δεν ασχολούνται καθόλου με την πολιτική.
Τέταρτον, η νέα αυτή αποκεντρωτική οργάνωση του κράτους, της διοίκησης και της πολιτικής θα δώσει την ευκαιρία σε εξωθεσμικές ομάδες, οργανώσεις, συλλόγους και σωματεία να αποκτήσουν λόγο και αρμοδιότητες «αυτοκυβερνούμενοι» και «αυτορρυθμιζόμενοι» στα καθημερινά προβλήματα που καθορίζουν την ζωή μας, γιατί κακά τα ψέματα αν δεν συνεννοηθούμε για να λύσουμε αυτά, πως θα λύσουμε τα μεγάλα!…
Μιλάμε δηλαδή για ένα σύστημα «συμμετοχικής δημοκρατίας» που θα λειτουργήσει συμπληρωματικά εκεί που η «αντιπροσωπευτική δημοκρατία» είναι πλέον ανίκανη να ανταποκριθεί γιατί έχει διαβρωθεί και ξεπεραστεί από τις τρομακτικές αλλαγές που γίνονται στον πλανήτη μας. Ένα σύστημα που οι καθένας θα έχει υποχρεώσεις και δικαιώματα που θα τα ξέρει και θα τα ασκεί.
Με σεβασμό για τις μειοψηφίες, προστασία για τις μειονότητες, για όσους βγαίνουν χαμένοι από τον ανελέητο ανταγωνισμό.
Στην απρόσωπη εποχή της παγκοσμιοποίησης που ζούμε και που ο κάθε κάτοικος αυτού του πλανήτη νοιώθει εντελώς αδύναμος και δεν έχει την παραμικρή δυνατότητα να παρέμβει σ’ αυτά που συμβαίνουν, η Δημοκρατία μπορεί να αναπτυχθεί μόνο όπως στην αρχαία Αθήνα, σε τοπικό επίπεδο, στο Δήμο, στην Περιφέρεια όπου θα παίρνονται όλες τις αποφάσεις.
Από ‘κει και πέρα καθένας μπορεί να αισθάνεται και να είναι, κοσμοπολίτης και πολίτης του κόσμου όπως λένε πολλοί και να κάνει στη ζωή του ότι θέλει. Και αυτό είναι το καλό που βγαίνει από αυτή την υπόθεση: Να σκεφτόμαστε συνολικά και να δρούμε τοπικά.
Η έμπνευση των μελετητών, όπως προκύπτει καθαρά, προέρχεται από την αρχαία Ελληνική Δημοκρατία, όπου πολλοί καταφεύγουν για να αντιμετωπίσουν τα αδιέξοδα που έφεραν στην επιφάνεια η παγκοσμιοποίηση και ο «τυχοδιωκτικός καπιταλισμός» που την ακολούθησε από το 2000 και μετά!… Είναι δυνατόν στη σημερινή κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ να καταλάβουν και να εφαρμόσουν τέτοια πράγματα; Λίγο απίθανο θεωρείται, μια και γι’ αυτούς υπάρχει μόνο το κράτος και ο αγώνας για τον πλήρη έλεγχο του από το κόμμα!… Τίποτα άλλο…
* Ο Φάνης Ζουρόπουλος είναι τ. πρόεδρος της Ε.Ι.Ε.Τ. και εκτελεστικός πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (Ε.Ε.Δ.)
zourop@otenet.gr