Τι προβλέπει η εκκαθάριση της Συνεταιριστικής Τράπεζας Πελοποννήσου

Όπως είναι γνωστό, δυνάμει της υπ’ αριθμ. 173/18.12.2015 απόφασης της ειδικής Επιτροπής της Τράπεζας της Ελλάδος, μετά την αδυναμία ανακεφαλαιοποίησης, ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας του πιστωτικού ιδρύματος με την επωνυμία «Συνεταιριστική Τράπεζα Πελοποννήσου Συν.Π.Ε.» και το εν λόγω πιστωτικό ίδρυμα τέθηκε σε «ειδική εκκαθάριση», σύμφωνα με το άρθρο 145 του ν. 4261/2014 με διορισμένο ειδικό εκκαθαριστή του τον κο Άθω Στυλιανού. Στις 28.12.2015, ο εκκαθαριστής κάλεσε τους πιστωτές του ιδρύματος να αναγγείλουν τις απαιτήσεις τους, σύμφωνα με το άρθρο 3 του Κανονισμού Ειδικής Εκκαθάρισης Πιστωτικών Ιδρυμάτων (απόφαση της Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων, Συνεδρίαση ΕΠΑΘ 21/4.11.2011, ΦΕΚ Β’ 2498/4.11.2011) μέχρι και την 22.02.2016.

Προς διασφάλιση των υφιστάμενων καταθετών (και ανεξαρτήτως ποσού) το τμήμα των καταθέσεων, που εμφανίζονται ως τέτοιες στα βιβλία της τράπεζας, ύψους 120 εκ. ευρώ περίπου έχουν μεταβιβασθεί ήδη στην «Εθνική τράπεζα» και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν τα χρήματα αυτά από την εν λόγω τράπεζα.

Εντούτοις, ζητήματα και ερωτηματικά εγείρονται από πολλούς συναλλασσόμενους με την τράπεζα οι οποίοι μας έχουν δηλώσει, πως διαθέτουν μερίδια αυτής ή και καταθέσεις με την μορφή σύνθετων προϊόντων, όπως το «Πρόοδος», στα πλαίσια του οποίου, συμφωνούνταν και παρέχονταν «ειδικά προθεσμιακά επιτόκια» με την κατάθεση και σύγχρονη αγορά μεριδίων της τράπεζας.

Οι μεριδιούχοι. Τι μέλλει γενέσθαι;

Για τους μεριδιούχους, που είχαν στοχευμένα και συνειδητά επιλέξει την αγορά μεριδίων ως επένδυση στο κεφάλαιο της τράπεζας, η κείμενη νομοθεσία είναι απολύτως σαφής. Οι μεριδιούχοι της συνεταιριστικής τράπεζας είναι οι τελευταίοι που θα λάβουν, εάν λάβουν, το παραμικρό ποσό από το προϊόν της εκκαθάρισης στην αναλογία των μεριδίων που κατέχουν. Επισημαίνεται, μάλιστα, ότι σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 4 του ν. 1667/1986 προβλέπεται εις ολόκληρον και απεριόριστη ευθύνη του μεριδιούχου για τα χρέη του συνεταιρισμού έναντι τρίτων. Τούτο, όμως, ισχύει σε όσες περιπτώσεις στο καταστατικό του συνεταιρισμού δεν υπάρχει διαφορετική ρύθμιση για περιορισμένη ευθύνη του συνεταίρου – μεριδιούχου ίση κατ΄ελάχιστον με την αξία της συμμετοχής του.

Οι «ειδικές» προθεσμιακές

Στην περίπτωση της συνεταιριστικής Πελοποννήσου, όπως αντίστοιχα και σε άλλες περιπτώσεις (όπως για παράδειγμα στην συνεταιριστική Δ. Μακεδονίας απ΄όπου αντλούμε την αντίστοιχη εμπειρία – προηγούμενο) η τράπεζα φαίνεται πως πωλούσε ένα τραπεζικό προϊόν αποτελούμενο από αμιγή κατάθεση και από αγορά μεριδίων της, χωρίς, όμως, να υφίσταται βούληση πραγματικής συμμετοχής των συναλλασσόμενων στο κεφάλαιο ή στην διαχείριση της τράπεζας ή ανάληψης κινδύνου ή απόληψης άλλων, πλην του επιτοκίου, καρπών. Τι γίνεται λοιπόν στην περίπτωση αυτή; Θα πάρουν τα χρήματα τους αυτοί οι συναλλασσόμενοι;

Το ιστορικό προηγούμενο της συνεταιριστικής Δ. Μακεδονίας αναφέρει πως αντίστοιχες περιπτώσεις χαρακτηρίσθηκαν εξυπαρχής από τον εκκαθαριστή επενδυτές και μεριδιούχοι και στη βάση αυτή η τράπεζα της Ελλάδος έδωσε απευθείας ΜΟΝΟ το ποσό του προϊόντος που εμφανιζόταν ως κατάθεση αρνούμενη να τους αποδώσει τα χρήματα της προθεσμιακής κατάθεσης που εμφανίζονταν ως μερίδια!

Μη έχοντας άλλη λύση, οι καταθέτες ξεκίνησαν ένας πολύμηνο δικαστικό αγώνα, ο οποίος ήδη απέφερε εξαιρετικά θετικά δικαστικά αποτελέσματα και βάσιμες προσδοκίες να αποδοθούν τα χρήματα στα πλαίσια της αναγνώρισης ότι το σύνολο, και όχι μόνο μέρος, του προϊόντος είναι κατάθεση (Για περισσότερες λεπτομέρειες, όλως ενδεικτικώς, ο αναγνώστης μπορεί να αντλήσει πληροφορίες εδώ : http://tinyurl.com/j59ourj  εδώ: http://tinyurl.com/hqgnwyz και εδώ: http://tinyurl.com/pqedzjz ). Σε κάθε περίπτωση επισημαίνουμε, ότι το παρόν άρθρο είναι γενικής προσέγγισης και οι ειδικότερες αναφορές στα σύνθετα καταθετικά προϊόντα στηρίζονται στις αναφορές προς εμάς πελατών της υπό εκκαθάριση Συνεταιριστική Τράπεζα Πελοποννήσου. Σε καμία περίπτωση οι αναφορές στο παρόν άρθρο δεν συνιστούν νομική συμβουλή και πολύ περισσότερο οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να αναζητήσουν εξειδικευμένες ανά περίπτωση νομικές συμβουλές.            

Κλείνοντας αυτό το σύντομο ενημερωτικό άρθρο θα πρέπει να κάνουμε τις εξής αναγκαίες επισημάνσεις:

α) Όσοι είναι μεριδιούχοι δεν είναι απαραίτητο, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, να αναγγελθούν κατόπιν της προσκλήσεως του εκκαθαριστή.

β) Όσοι έχουν στα πλαίσια προϊόντων, όπως για παράδειγμα το «Πρόοδος», απαίτηση η οποία μόνο κατά το τμήμα της κατάθεσης έχει μεταφερθεί στην Εθνική τράπεζα σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, μπορούν είτε να αναγγελθούν ως καταθέτες μέχρι την 22.2.2016 με πλήρη και επισταμένως συνταχθέντα φάκελο και να παρακολουθούν την διαδικασία της εκκαθάρισης, καθόσον προβλέπονται ειδικές αποσβεστικές και εξαιρετικά σύντομες προθεσμίας, είτε να αναγγελθούν μετά την προθεσμία αυτή, όπως η πτωχευτική διαδικασία προβλέπει, ενώπιον των αρμοδίων δικαστηρίων. Να σημειωθεί ότι οποιοσδήποτε αναγγελθεί στο παρόν στάδιο, ΔΕΝ μπορεί να αναγγελθεί στο επόμενο.

* Ζήσης Ε. Βρίκος, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, LL.M. Τραπεζικού και Χρημ/κου Δικαίου, Πανεπιστήμιο Λονδίνου,  vrikos @ me.com

Σπύρος Δ. Μπαλατσούκας, Δικηγόρος παρ’ Άρειω Πάγω, μέλος της δικηγορικής εταιρείας «Σ. Μπαλατσούκας – Γ. Φίσκας και συνεργάτες», Μ.Δ.Ε. Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης Νομικής Δ.Π.Θ., sbalatsoukas @ nomikoslogos.gr