Ιστορικά, τα (ανεξέλεγκτα) μεταναστευτικά κύματα υπήρξαν πάντα παράγοντες σαρωτικών κοινωνικών και πολιτικών αλλαγών και κοσμογονικών γεωπολιτικών ανακατατάξεων. Είναι γνωστές στην ευρωπαϊκή ιστορία οι «σεισμικές» επιπτώσεις των γεγονότων του 4ου μ.Χ. αιώνα, όταν ορδές βαρβάρων προωθούνταν προς Δυσμάς, πιεζόμενες από άλλες που έρχονταν από Ανατολικά, με αποτέλεσμα, τελικά, το 476 μ.Χ. να οδηγήσουν στην κατάλυση και τη διάλυση του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους, ανατρέποντας και επαναχαράσσοντας βίαια τον ως τότε διαμορφωμένο χάρτη της ηπείρου μας και σφραγίζοντας την κατοπινή εξέλιξή της.
Σήμερα, η Ευρώπη, για άλλη μια φορά στη μακραίωνη ιστορία της, βρίσκεται μπροστά σε μια τεραστίων διαστάσεων μεταναστευτική και προσφυγική πρόκληση. Ένας συνδυασμός αρνητικών δημογραφικών εξελίξεων (μείωση και γήρανση του ευρωπαϊκού πληθυσμού και αντίθετα εκρηκτική αύξηση και δυναμική ανανέωση του πληθυσμού πολλών γειτονικών προς την ήπειρό μας ασιατικών και αφρικανικών χωρών), γεωπολιτικών αναδιατάξεων, θρησκευτικών και πολιτικών αντιπαραθέσεων, δημιουργεί νέα δεδομένα και δείχνει να απειλεί ευθέως να ανατρέψει παγιωμένες ισορροπίες και διαμορφωμένες καταστάσεις.
Μπροστά σε αυτή την πρόκληση, η Ευρώπη εν τοις πράγμασι αποδεικνύεται απροετοίμαστη και επιδεικνύει χαρακτηριστική αμηχανία. Παρ’ ότι οι τάσεις των σημερινών εξελίξεων διαγράφονταν ήδη από τη δεκαετία του ΄90, όταν ήδη στη νέα μεταψυχροπολεμική πραγματικότητα που αναδυόταν τότε, το μεταναστευτικό υποδεικνυόταν ως μια από τις νέες ασύμμετρες απειλές που θα εκαλούντο να αντιμετωπίσουν στα προσεχή χρόνια οι ευρωπαϊκές χώρες, η Ευρώπη στην πραγματικότητα δεν έκανε απολύτως τίποτα για να προετοιμάσει την αντίδρασή της προς αυτήν την κατεύθυνση. Με μοιραίο επακόλουθο σήμερα όχι μόνο να την προσεγγίζει πρόχειρα και αποσπασματικά, αλλά και να κινδυνεύει να υποστεί τις άδηλων επιπτώσεων συνέπειές της.
Ο τρόπος που η Ευρωπαϊκή Ένωση, επιλέγει να αντιμετωπίσει συλλογικά την κρίση που βρίσκεται ενώπιόν της, στην πραγματικότητα – μετά από μια σειρά παραλείψεων και αστοχιών στο χειρισμό της – τείνει να μεταβληθεί στη λυδία λίθο, στην καθοριστική δηλαδή δοκιμασία για την ίδια την επιβίωση και την προοπτική της. Οι μέχρι τώρα τάσεις αντανακλαστικής αντιμετώπισης, που πυροδοτούν ξενοφοβικές διαθέσεις και ροπές εθνικιστικής αναδίπλωσης των επιμέρους κρατών, αποδεικνύουν πως η Ευρώπη μάλλον δεν είναι έτοιμη να εξουδετερώσει με επιτυχία την πρόκληση αυτή, διακυβεύοντας με τον τρόπο αυτό την ίδια την ενιαία ύπαρξή της.
Η έκβαση της χθεσινής Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, το αποδεικνύει. Και μόνο το γεγονός ότι μετά από 15/ωρη συζήτηση, οι 28 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Τουρκία, αποφάσισαν να παραπέμψουν τη λήψη οριστικών αποφάσεων για τη νέα Σύνοδο Κορυφής για τις 17 και 18 Μαρτίου 2016, είναι αποκαλυπτική επί του προκειμένου. Και πιστοποιεί αναμφίλεκτα το γεγονός ότι στην πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αυτοπαγιδευτεί καθιστάμενη έρμαιο των διαρκώς και αποθρασυνόμενων αξιώσεων της Τουρκίας, η οποία διακριβώνοντας στην πραγματικότητα την αδυναμία της Ευρώπης να αντιμετωπίσει το όλο ζήτημα κατά τρόπο σαφή, ολοκληρωμένο και αποφασιστικό, προβάλει όλο και μεγαλύτερες αξιώσεις πιστεύοντας ότι από αυτό το παζάρι μόνο επωφελείς για την ίδια συμφωνίες μπορεί να εκμαιεύσει.
Δυστυχώς μέσα σε αυτή την ευρύτερη αρνητική εικόνα, η Ελληνική θέση είναι ακόμη περισσότερο τραγική. Η Ελλάδα, παρ’ ότι βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, και αντιμετωπίζει τις πιο οδυνηρές και επείγουσες πιέσεις από την επέλευσή της, έχοντας την ατυχία να κυβερνιέται από μια κυβέρνηση κατατρυχόμενη από ένα σύνδρομο ιδεοληψιών και μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων περιάγεται σε ολοένα και δεινότερη θέση. Αντί να διαθέτει και να εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη στρατηγική διευθέτησης του μεταναστευτικού-προσφυγικού προβλήματος μοιάζει να επιχειρεί μέσω αυτού την επίδοση σε παίγνια αδιέξοδων μικροκομματικών ασκήσεων επί χάρτου. Με μια από κάθε άποψη ανερμάτιστη και εν πολλοίς επικίνδυνη ρητορική, η σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ διολισθαίνει σε επικίνδυνες ατραπούς αποπειρώμενη να συγκαλύψει την ολική αποτυχία της με μια εμπρηστική και διχαστική συνθηματολογία και με μια επικινδυνωδέστερη ανεκδιήγητη πρακτική.
Είναι καιρός η κυβέρνηση αυτή να συνειδητοποιήσει το τι διακυβεύεται αυτή τη στιγμή για την Ελληνική κοινωνία και τη χώρα. Να κατανοήσει ότι η άφιξη στην πατρίδα μας, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 2015 μόνο από τα νησιά του Βορείου Αιγαίου 723.100 ατόμων και το 2016 μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες 122.637 ατόμων, απειλεί να βυθίσει την Ελλάδα σε μια άνευ προηγουμένου εθνική και κοινωνική κρίση. Να αφήσει τη δημαγωγική ευκολολογία και να αντιληφθεί ότι έχει χρέος να κινηθεί έτσι ώστε η χώρα μας χωρίς να θυσιάσει την ανθρωπιστική της παράδοση, να προστατεύσει την εθνική της υπόσταση. Και αν δεν μπορεί να τα καταφέρει, να φύγει. Και να αφήσει άλλους που μπορούν να τα καταφέρουν καλύτερα, να διαχειριστούν αποτελεσματικότερα την κρίση, προτού αυτή μεταβληθεί σε εφιάλτη για τον Ελληνισμό και τους Έλληνες.
* Η Σόνια Ταντάρου – Κρίγγου είναι δικηγόρος, Πολιτευτής Αργολίδας με τη Νέα Δημοκρατία