«Τρύπα» στον προϋπολογισμό από την πτώση της λίρας

Η διολίσθηση της λίρας μετά το δημοψήφισμα για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, ήδη έχει αρνητικές συνέπειες και για τον προϋπολογισμό της Ένωσης για το 2017, προειδοποιεί σε συνέντευξή του ο Γιενς Γκάιερ, εισηγητής του ΕΚ για τον προϋπολογισμό. Η ολομέλεια του ΕΚ θα οριστικοποιήσει τη θέση της για τα έσοδα και τις δαπάνες της Ένωσης το 2017 την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου στο Στρασβούργο.
 
Η υποτίμηση της λίρας και ως εκ τούτου της συνεισφοράς της Βρετανίας θα επηρεάσει αρνητικά τον προϋπολογισμό της Ένωσης;
Η πραγματικά ενδιαφέρουσα ερώτηση είναι πως θα χειριστούν την κατάσταση οι υπόλοιπες κυβερνήσεις. Βρίσκονται αντιμέτωπες με τρείς ασυνήθιστα δυσάρεστες επιλογές. Η πρώτη είναι να ζητήσουν από τους Βρετανούς να δώσουν περισσότερα, κάτι που δε βλέπω να γίνεται ευμενώς δεκτό στο Λονδίνο. Μια δεύτερη θα ήταν να καλύψουν τα υπόλοιπα κράτη μέλη το τεχνητό έλλειμμα που προκάλεσε η υποτίμηση, κάτι που επίσης δε βλέπω να γίνεται ευμενώς δεκτό στις πρωτεύουσες. Η τρίτη λύση κι εκείνη που εγώ προσωπικά προτιμώ είναι να αξιοποιηθούν τα κονδύλια που επιστρέφουν στον προϋπολογισμό στο τέλος του χρόνου, για παράδειγμα από τα πρόστιμα που επιβάλλονται (σ.σ. για σφάλματα ή απάτες στα κράτη μέλη κατά τη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων). Σήμερα η ΕΕ συγκεντρώνει τα χρήματα αυτά αλλά στη συνέχεια τα κατανέμει πάλι στις χώρες σε μεταγενέστερο στάδιο. Τα πρόστιμα αυτά θα μπορούσαν να καλύψουν την «τρύπα».
 
Νόμιζα ότι οι συνέπειες του «Μπρέξιτ» θα ήταν ορατές μόνο μετά την αποχώρηση της Βρετανίας αλλά τώρα βλέπω ότι ήδη δημιουργούνται απρόβλεπτες καταστάσεις.
Ένα άλλο ζήτημα είναι τι θα γίνει με την επιστροφή που λαμβάνουν κάθε χρόνο από τον προϋπολογισμό (σ.σ. η εκ των υστέρων μείωση των πληρωμών της Βρετανίας στον προϋπολογισμό που συμφωνήθηκε τη δεκαετία του 1980 και παραμένει σε ισχύ. Αντίστοιχες εκπτώσεις έχουν και κάποιες άλλες χώρες)
 
Αν πράγματι τελικά φύγουν θα πρέπει να αποφασίσουν σε ποιες κοινοτικές πολιτικές θέλουν να συνεχίσουν να συμμετέχουν. Αν για παράδειγμα θέλουν να συνεχίσουν να συμμετέχουν στην πολιτική για την έρευνα, που θα ήταν προς όφελος και εκείνων και δικό μας, θα πρέπει να συνεχίσουν να διαθέτουν στην Ένωση τα ανάλογα κονδύλια. Αν θέλουν να συμμετάσχουν θα πρέπει και να πληρώσουν και εννοείται ότι σε τέτοιες πληρωμές δεν θα υπάρχει καμία «έκπτωση» σαν αυτή που έχουν τώρα στην εισφορά τους στον προϋπολογισμό της ΕΕ.
 
Ωστόσο η επιστροφή για τη Βρετανία από τον προϋπολογισμό αποτελεί τη βάση επί της οποίας υπολογίζονται οι αντίστοιχες των άλλων κρατών μελών που έχουν τέτοια διευκόλυνση κι έτσι όταν καταργηθεί η Βρετανική καταργούνται και οι δικές τους. Θα έχει ενδιαφέρον το πώς θα αντιμετωπισθεί αυτό στις διαπραγματεύσεις για τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό για μετά το 2020.
 
Για να επανέλθουμε στα στοιχεία για το 2017, προτείνετε προϋπολογισμό ύψους 161,8 δισεκατομμυρίων ευρώ, έναντι 157,4 δισεκατομμυρίων πέρσι. Το κονδύλιο αυτό είναι επιπλέον αυξημένο κατά 4,13 δισ. σε σχέση με την αρχική πρόταση της κομισιόν. Γιατί αυτό;
Με τον περσινό προϋπολογισμό προσπαθήσαμε να αντιμετωπίσουμε δύο ταυτόχρονες κρίσεις: την οικονομική και τη μεταναστευτική. Η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί σε αυτά τα μέτωπα και δεν πρέπει να ξεχνάμε το μάθημα του «Μπρέξιτ»: Ο κόσμος ζητά περισσότερα από την Ευρώπη αλλά δεν υπάρχει τρόπος να κάνουμε περισσότερα με λιγότερα χρήματα. Πρέπει να δείξουμε ότι αν μη τι άλλο το Κοινοβούλιο θέλει να κάνει περισσότερα για τις δύο κρίσεις.
 
Τα κράτη μέλη περιόρισαν, σε σχέση με την πρόταση της Κομισιόν, τα κονδύλια για τις υποδομές (Connecting Europe Facility ή μηχανισμός «|συνδέοντας την Ευρώπη»)  και την έρευνα (πρόγραμμα Horizon 2020) . Το ΕΚ ζητά να μη συμβεί αυτό. Γιατί;
Οι περικοπές έγιναν για να διατεθούν τα κονδύλια στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων – EFSI (σχέδιο Γιουνκέρ) όμως η έρευνα είναι απαραίτητη για την καινοτομία και το Connecting Europe Facility δημιουργεί ευθέως επενδύσεις στις υποδομές. Θέση μας είναι ότι τα πρόσθετα κονδύλια για το σχέδιο Γιουνκέρ θα πρέπει να προέλθουν από την αναθεώρηση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού 2014-2020 της Ένωσης.
 
Οι τελικές διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις για τον προϋπολογισμό του 2017 πώς θα συνδυασθούν με αυτή την αναθεώρηση που επίσης επίκειται;
 
Σημείωσα ήδη την ιδέα να βρεθούν στο νέο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό κονδύλια για το EFSI και το ίδιο ζητάμε να συμβεί με το ταμείο για την απασχόληση των νέων (Youth Employment Initiative) γιατί είναι κάτι που λειτουργεί και ήδη βοηθά στη μείωση της ανεργίας των νέων σε σημαντικά κράτη μέλη. Γι αυτό ζητάμε να του διατεθεί άλλο 1μ5 δισ. ευρώ.
 
Περιμένουμε λοιπόν με ενδιαφέρον τις θέσεις των κυβερνήσεων…