Ανάμεσα στις άπειρες θρησκευτικές παραδόσεις που ο λαός μας διαφύλαξε με ευλάβεια στο πέρασμα των χρόνων, είναι κι αυτή που αναφέρεται στην ανεύρεση της θαυματουργού εικόνας της Παναγίας Τρυπητής, που η εκκλησία της βρίσκεται στον κυματόλουστη και καταπράσινη πολιτεία του Μωρηά, στο Αίγιον.
Κατά την παράδοση λοιπόν, στον δέκατο αιώνα, κάποια θεοσκότεινη νύχτα από κείνες που σαρώνουν με άγριες φουρτούνες τα πέλαγα, ένα καράβι ναυάγησε στον Κορινθιακό Κόλπο. Ο καπετάνιος του καραβιού, άνθρωπος τολμηρός και θεοφοβούμενος, κολυμπώντας στα μανιασμένα κύματα με τη βοήθεια μιας σανίδας, κατάφερε να φθάσει στην ακτή.
Ήταν η παραλία Αιγίου. Ο ναυαγός ευχαρίστησε το Θεό για την ανέλπιστη σωτηρία του και τότε, μέσα στο σκοτάδι, αντίκρισε , λίγο πιο πάνω απ’ την ακτή , σε ψηλό και απόκρημνο βράχο, ένα παράξενο φως.
Οδηγούμενος απ΄ αυτό το μυστηριώδες φως, σκαρφάλωσε στο βράχο για να βρεθεί ξαφνικά εμπρός σε ένα υπερκόσμιο θέαμα.
Μέσα σε μικρό κοίλωμα, ένα είδος φυσικού κρυψώνα , αστραποβολούσε σαν ολόχρυσο άστρο η εικόνα της Θεοτόκου.
Ο ευλαβής ναυτικός προσκύνησε την Αγία εικόνα και μόλις ξημέρωσε έτρεξε στην πόλη να αναφέρει το γεγονός. Η είδηση μεταδόθηκε αστραπιαία στο λαό που ξεσηκώθηκε σύσσωμος να πάει να δει και να προσκυνήσει το θαύμα.
Έτσι κτίστηκε η εκκλησία της Παναγίας , που πήρε το όνομα «Τρυπητή» από την τρύπα του βράχου όπου βρέθηκε η εικόνα. Η παράδοση μάλιστα θέλει να λέει ότι οι Αιγιείς στην αρχή αποφάσισαν να χτίσουν το Ναό πιο πέρα από το σημείο που βρέθηκε η εικόνα επειδή τους εμπόδιζε ο βράχος.
Τη νύχτα όμως ακούστηκε τρομερή βοή που συγκλόνισε τον τόπο σα να έγινε τρομερός σεισμός και την άλλη ημέρα κατάπληκτος ο λαός είδε στο βράχο σχηματισμένη μια σπηλιά.
Τότε κατάλαβαν ποιο ήταν το θέλημα της Παναγίας και χτίσανε την εκκλησία πάνω στο βράχο. Ο καπετάνιος του καραβιού δεν ξαναταξίδεψε. Έμεινε για πάντα εκεί και ασκήτεψε και η σκήτη του σώζεται μέχρι σήμερα.
Αυτή είναι η Ιστορία της «Τρυπητής» του Αιγίου κατά την τοπική προφορική παράδοση. Με το πέρασμα των καιρών η φήμη της εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Ελλάδα . Πλήθη προσκυνητών καταφθάνουν στο Αίγιο από κάθε γωνιά της χώρας για να θαυμάσουν την πανέμορφη εκκλησία και να προσκυνήσουν τη θαυματουργή και πανάρχαια εικόνα της Θεοτόκου.
Τη φήμη της «Τρυπητής» μεγάλωσε πολύ και η φυσική ομορφιά του χώρου που περιβάλει το ιερό προσκύνημα. Πραγματικά το τοπίο που ξετυλίγεται ολόγυρα είναι μαγευτικό. Ο Ναός φαίνεται σα να είναι «κολλημένος» πάνω στον απότομο βράχο, που τον στολίζει με ξεχωριστή χάρη και πλούσια βλάστηση. Ανθώνες καλλιτεχνικοί και σιντριβάνια στολίζουν την πρόσοψη του Ναού., ενώ στις άλλες δύο πλευρές, στο μάκρος του βράχου, εκτείνονται πυκνές δενδροστοιχίες από ψηλά, λυγερόκορμα κυπαρίσσια, που το βαθυπράσινο χρώμα τους έρχεται σε γραφική αντίθεση με το κατάλευκο της εκκλησίας. Η διπλή μεγάλη σκάλα συνδέει το Ναό και το συγκρότημα των ξενώνων του με το δημόσιο δρόμο που βουίζει από την αέναη κίνηση των αυτοκινήτων, ενώ μέχρι πριν κάποια χρόνια μια αμαξοστοιχία περνούσε στα πόδια της εκκλησίας και σφυρίζει χαρούμενα αποδίδοντας στη Παναγία ευλαβικό χαιρετισμό. Τώρα η γραμμή μεταφέρθηκε και αυτό τελείωσε.
Λίγα μέτρα πιο κάτω απλώνει το γαλάζιο χαλί της η θάλασσα του κορινθιακού με το μικρό λιμανάκι γεμάτο ψαρόβαρκες και τα χιλιοτραγουδισμένα βουνά της Ρούμελης απέναντι.
Ξέχωρα όμως από τούτη τη προνομιακή ομορφιά που εντυπωσιάζει και θέλγει τον επισκέπτη, η εκκλησία της Τρυπητής του Αιγίου, είναι ευρύτερα γνωστή από την περίτεχνη και θαυματουργή εικόνα της Παναγίας , που όπως διατείνονται οι ειδικοί, είναι ένα έργο του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Λουκά, καμωμένη όταν ο Άγιος περιόδευσε στην Αχαΐα.
Ο προσκυνητής που θα αντικρίσει για πρώτη φορά την Αγία εικόνα της Τρυπητής θα μείνει έκθαμβος και ρίγος ιερό θα διαπεράσει τη ψυχή του. Η γλυκύτητα που είναι χυμένη στο πρόσωπο της Παναγίας και το εκφραστικό βλέμμα Της, καθηλώνουν κάθε χριστιανό, ακόμα και τον πιο ολιγόπιστο.
Ώρες ολόκληρες μπορείς να στέκεσαι εμπρός της και να κοιτάζεις με θαυμασμό και κατάνυξη. Ένα αίσθημα υπερκόσμιο σε κυριεύει και μια λυτρωτική γαλήνη χύνεται στη ψυχή σου. Είναι μια Εικόνα αριστουργηματική, πραγματικά θεόπνευστη. Μια αστείρευτη πηγή πίστεως και θαυματουργής δύναμης, μια ανέσπερη αχτίδα παρηγοριάς και ελπίδας προς όλους όσους επιζητούν τη Βοήθειά της.
Τα θαύματα της Τρυπητής είναι γνωστά σ’ ολόκληρη την Ελλάδα και έξω από αυτή, στον ελληνισμό του εξωτερικού. Οι εφημερίδες έχουν γράψει επανειλημμένος γι’ αυτά. Άπειρα και πολύτιμα αφιερώματα, φυλαγμένα σε ειδική προθήκη του Ναού, μαρτυρούν την θαυματουργική δύναμη της Αγίας εικόνας . Οι Αιγιείς τιμούν ιδιαίτερα την Τρυπητή και την θεωρούν Προστάτιδα της Πόλεως των, αποδίδουν δε σε αυτήν την επέμβασή Της την σωτηρία του Αιγίου από τους Γερμανούς και Ιταλούς κατακτητές και από διάφορες, κατά καιρούς θεομηνίες.
Ο Ιερός Ναός της Παναγίας Τρυπητής του Αιγίου, γιορτάζει την Παρασκευή του Πάσχα, εορτή της Ζωοδόχου Πηγής. Είναι η τοπική εορτή του Αιγίου και η Πόλις της ημέρα αυτή παρουσιάζει πανηγυρική όψη. Τα καταστήματα είναι κλειστά και οι δρόμοι στολισμένοι με σημαίες και θυρεούς. Μετά τη Θεία Λειτουργία , γίνεται Λιτάνευση της θαυματουργής Εικόνας , με τη συμμετοχή του κλήρου της Ιεράς Μητροπόλεως και άλλων προσκεκλημένων Επισκόπων, εκπροσώπων της Κυβερνήσεως , Στρατιωτικών αγημάτων , Φιλαρμονικών, επισήμων του τόπου και χιλιάδων λαού που συρρέει από όλα τα μέρη της Ελλάδος.
Όλα τα σπίτια του Αιγίου αυτή την ημέρα είναι ανοιχτά για να δεχθούν και να φιλοξενήσουν τους ξένους και γενικώς επικρατεί μια εορταστική ατμόσφαιρα γεμάτη εγκαρδιότητα και καλοσύνη. Όλοι οι πολίτες με επικεφαλής το Δήμαρχο της Πόλεως προσφέρουν την βοήθειά τους για να εξασφαλισθεί πλήρως η επιτυχία της εορτής. Μια ευγενής άμιλλα αναπτύσσεται μεταξύ τους, με αποτέλεσμα κάθε φορά ο εορτασμός να γίνεται λαμπρότερος και επιβλητικότερος.
Έτσι χιλιάδες προσκυνητών προβλέπετε ότι θα συρρεύσουν και φέτος στο Αίγιον, για να γονατίσουν ευλαβικά μπροστά στην Παναγία Δέσποινα του κόσμου , να την ευχαριστήσουν με δάκρυα στα μάτια για κάποιο καλό που τους έκανε , να ζητήσουν τη βοήθειά της για κάποιο πόνο που τους σπαράζει, να βρουν παρηγοριά κι’ ελπίδα και να αντλήσουν υπομονή και θάρρος για τον τραχύ αγώνα της ζωής. Και μαζί με όλα αυτά, να χαρούν την φιλοξενία και την ομορφιά του Αιγίου, τις ωραίας ιστορικής πολιτείας του Μωρηά, που την λούζει ο χρυσός ανοιξιάτικος ήλιος, την αγκαλιάζει ασφυχτικά το πράσινο και την χαϊδεύουν τραγουδιστά οι αύρες και τα γαλάζια κύματα του Κορινθιακού…
* Ο Φάνης Ζουρόπουλος είναι εκτελεστικός Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων και Τ. Πρόεδρος της Ένωσης Επαρχιακού Τύπου.