Τα κορίτσια τιμήθηκαν ως αγωνίστριες κατά του Ισλαμικού Κράτους και της γενοκτονίας που έχει εξαπολύσει κατά των Γεζίντι. Όπως είπε η Μπασάρ στην τελετή, χιλιάδες κοπέλες παραμένουν σκλάβες του ΙΚ και «κάθε μέρα πεθαίνουν χίλιες φορές».
«Το ΙΚ με πούλησε τέσσερις φορές», είπε η Λαμίγια Χατζι Μπασάρ στην ιδιαίτερα φορτισμένη συναισθηματικά ομιλία της προς τους ευρωβουλευτές, και διηγήθηκε τις τρομερές δοκιμασίες που πέρασε στα χέρια του Ισλαμικού Κράτους, τους αλλεπάλληλους βιασμούς της ακόμα και στα χέρια γιατρών, και το πώς παραμορφώθηκε από έκρηξη νάρκης προσπαθώντας να ξεφύγει.
«Ξεφύγαμε με την παιδική μου φίλη κι ένα κορίτσι 9 χρονών που επίσης βίαζαν αλλά πριν φτάσουμε σε ασφαλή περιοχή, η φίλη μου πάτησε νάρκη. Εξερράγη και το τελευταίο που θυμάμαι είναι οι κραυγές τους, το χειρότερο πράγμα που έχω ακούσει ποτέ».
«Πιστεύω ότι κατάφερα να δραπετεύσω, ώστε να μπορέσω να δώσω φωνή στα θύματα. Το Ζαχάρωφ μου δίνει τη δύναμη να συνεχίσω και γι’ αυτό αποφάσισα να γίνω η φωνή εκείνων δεν μπορούν να μιλήσουν», είπε και τόνισε ότι «περισσότερες από 3.500 γυναίκες και παιδιά κρατούνται όμηροι και σκλάβοι του ΙΚ και κάθε μέρα πεθαίνουν χίλιες φορές».
Προστασία της κοινότητας των Γεζίντι
«Το ΙΚ και οι εξτρεμιστές, εισέβαλλαν στις 3 Αυγούστου με σκοπό να εξαφανίσουν την κοινότητα των Γεζίντι και μας έδωσαν μια επιλογή: (ή να ασπαστούμε το) Ισλάμ ή θάνατος», είπε η Νάντια Μουράντ για την ημέρα που το ΙΚ την απήγαγε και δολοφόνησε τα περισσότερα μέλη της οικογένειάς της. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτό που διαπράττει το ΙΚ είναι γενοκτονία, γενοκτονία φόνου και γενοκτονία σκλαβιάς».
«Το μισό εκατομμύριο των Γεζίντι στο Ιράκ, είναι τα τελευταία μέλη αυτής της κοινότητας στη Μέση Ανατολή», είπε η Μουράντ, αναδεικνύοντας την ανάγκη για τη δημιουργία ασφαλών ζωνών στη χώρα, για τους Γεζίντι και άλλες μειονότητες. Εναλλακτικά, η Ευρώπη θα μπορούσε να δεχτεί τους Γεζίντι στο δικό της έδαφος, δήλωσε. «Βλέπουμε την Ευρώπη ως σύμβολο ανθρωπιάς και η Ευρώπη σήμερα, το επιβεβαιώνει αυτό. Η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει πρότυπο για τον κόσμο και για τη συνύπαρξη των λαών και των πολιτισμών».
Ο αγώνας για αυτούς που δεν έχουν ξεφύγει
«Υπέφεραν ασύλληπτες θηριωδίες, επέζησαν της αιχμαλωσίας τους, και ζουν τώρα εξόριστες. Ξεπέρασαν πόνο και φόβο και τώρα έχουν βρει καταφύγιο και προστασία στην Ευρώπη. Και η Νάντια Μουράντ και η Λαμίγια Χατζι Μπασάρ μάχονται για όσους δεν έχουν ξεφύγει, για τη δικαιοσύνη και κατά της ατιμωρησίας», είπε ο πρόεδρος του ΕΚ, Μάρτιν Σουλτς, κατά τη διάρκεια της τελετής.
Ο πρόεδρος Σουλτς τόνισε πως το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο οφείλει να ερευνήσει τα εγκλήματα που διέπραξε το Ισλαμικό Κράτος και υπενθύμισε ότι η Ευρώπη έχει καθήκον να προστατεύσει όσους διώκονται. «Εμείς, η δημοκρατική κοινότητα που ζει σε πιο ευημερούσες περιοχές του κόσμου, μερικές φορές αρνείται να τους προσφέρει προστασία. Είναι ντροπή, αφόρητη ντροπή».
Ο πρόεδρος του ΕΚ χαιρέτησε τους άλλους δύο φιναλίστ για το Βραβείο Ζαχάρωφ, τον Τούρκο δημοσιογράφο Καν Ντουντάρ και τον πρώην πρόεδρος της βουλής των Τατάρων της Κριμαίας Μουσταφά Τζεμιλέφ. Ζήτησε επίσης από τις αρχές της Σαουδικής Αραβίας να απελευθερώσουν άμεσα τον περσινό νικητή του Βραβείου Ζαχάρωφ, Ραϊφ Μπανταουί.
Στη σημερινή τελετή συμμετείχε και ο μικρός αδερφός της Χατζι Μπασάρ τον οποίο η ίδια συνάντησε για πρώτη φορά μόλις την προηγουμένη μέρα μετά από 18 μήνες που πέρασε ο ίδιος σε κέντρο μεταναστών.
Νάντια Μουράντ και Λαμίγια Χατζι Μπασάρ
Τον Αύγουστο του 2014, το ΙΚ δολοφόνησε όλους τους άνδρες του χωριού Kocho, στην περιοχή Sinjar του Ιράκ, τόπο καταγωγής της Νάντια Μουράντ και Λαμίγια Χατζι Μπασάρ. Μετά τη σφαγή αυτή, το ΙΚ προχώρησε στην υποδούλωση γυναικών και παιδιών. Όλες οι γυναίκες, μεταξύ αυτών η Χατζί Μπασάρ, η Μουράντ και οι αδελφές τους, απήχθησαν και αγοράστηκαν και πουλήθηκαν επανειλημμένα ως σκλάβες του σεξ.
Η Νάντια Μουράντ κατάφερε να δραπετεύσει από το Ισλαμικό Κράτος τον Νοέμβριο του 2014, ενώ η Χατζί Μπασάρ την ακολούθησε τον Απρίλιο του 2016 με τη βοήθεια της οικογένειάς της που πλήρωσε διακινητές της περιοχής για τον σκοπό αυτό.
Τα δύο κορίτσια ζουν σήμερα στη Γερμανία και δραστηριοποιούνται στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κόσμου για τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει βρεθεί η αρχαιότατη κοινότητα των Γεζίντι, ενώ συνεχίζουν να βοηθούν γυναίκες και παιδιά που έπεσαν θύματα δουλείας και θηριωδιών από το IΚ.
Βραβείο Ζαχάρωφ
Το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης, πήρε το όνομά του από τον σοβιετικό επιστήμονα και αντιφρονούντα Αντρέι Ζαχάρωφ. Απονεμήθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 1988 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στόχος του βραβείου είναι να τιμήσει άτομα ή οργανώσεις που αφιερώνουν τη ζωή και το έργο τους για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, και ιδίως του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης. Πέρυσι, το βραβείο απονεμήθηκε στον Ραϊφ Μπανταουί.
Οι υποψηφιότητες για το βραβείο Ζαχάρωφ προτείνονται από τις πολιτικές ομάδες του ΕΚ ή ομάδες τουλάχιστον 40 ευρωβουλευτών. Οι επιτροπές Εξωτερικών Υποθέσεων και Ανάπτυξης επιλέγουν στη συνέχεια με ψηφοφορία τους τρεις φιναλίστ και η Διάσκεψη των Προέδρων (πρόεδρος του ΕΚ και επικεφαλής των πολιτικών ομάδων) επιλέγει το/τα πρόσωπα που θα τιμηθούν.