Καρβούνης: Η Κομισιόν ούτε καν σκέφτεται τέταρτο Μνημόνιο στην Ελλάδα’
Την άποψη πως η χώρα μπορεί να βγει στις αγορές πριν από το τέλος του προγράμματος στήριξης εκφράζει ο κ. Πάνος Καρβούνης, επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα. Ο ίδιος τονίζοντας με έμφαση τη θέση της Επιτροπής, θεωρεί ότι δεν χρειάζεται ένα 4ο μνημόνιο.
Ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας -που δεν παραλείπει να αναφέρει πως ετοιμάζεται να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο τέλος του έτους- επισημαίνει πως η πιστή τήρηση των μέτρων αρκεί για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι και το 2018, απαντώντας έτσι στην ερώτηση πώς η χώρα μπορεί να υπηρετήσει δύο φιλοσοφίες στο πλαίσιο των διαφορών που ανακύπτουν μεταξύ Ε.Ε. και ΔΝΤ.
Τέλος, ο ίδιος δεν αρνείται πως στην περίπτωση χαμηλών επιδόσεων της οικονομίας ο κόφτης είναι εκεί, ενώ οι καλές επιδόσεις αφήνουν περιθώρια συνεννοημένων διανομών ή περικοπών των επιβαρύνσεων για τους Έλληνες πολίτες.
Συνέντευξη στις κ.κ. Ειρήνη Σακελλάρη και Ελευθερία Αρλαπάνου για την Ημερησία (14/01/2017)
• Σε ποιο στάδιο πιστεύετε ότι βρίσκεται η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος στήριξης της Ελλάδας, μετά και το ξεπάγωμα της συζήτησης για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους;
Η Επιτροπή, για λογαριασμό της οποίας και μόνο μπορώ να τοποθετηθώ, όπως πάντα, εργάζεται για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης το συντομότερο δυνατόν. Η δέσμευσή μας ως προς αυτό είναι σαφής, όπως καταδεικνύεται και από την πρόσφατη συνάντηση Μοσκοβισί – Τσακαλώτου, αλλά η επιτυχής έκβαση δεν εξαρτάται μόνο από εμάς, αλλά από όλους τους εμπλεκόμενους. Στο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου θα μπορέσουμε να δούμε πού βρισκόμαστε και, ελπίζω, να βρισκόμαστε σε ικανοποιητικό σημείο.
• Υπάρχει το ενδεχόμενο ενός τέταρτου προγράμματος ή επέκταση του ήδη υπάρχοντος;
Η Επιτροπή έχει πει κατηγορηματικά, σε όλους τους τόνους και με τον ποιο επίσημο τρόπο, δηλ. μέσω του αρμόδιου επιτρόπου Πιέρ Μοσκοβισί ότι δεν στηρίζει όχι την εφαρμογή, αλλά ούτε καν τη σκέψη τέταρτου προγράμματος. Κι αυτό γιατί κάτι τέτοιο θα προσέφερε αρνητικές υπηρεσίες και στην ίδια τη χώρα. Πρέπει επιτέλους να βγούμε από τον κύκλο των μνημονίων. Όλες οι άλλες χώρες ξεμπέρδεψαν με τα μνημόνια. Δεν μπορώ να δεχτώ και δεν θα δεχτώ η χώρα μου, η χώρα μας να είναι η μόνη που δεν μπορεί να τα καταφέρει.
• Πόσο επηρεάζει και με ποιο τρόπο ο εκλογικός κύκλος στην Ευρωζώνη (εκλογές σε Ολλανδία, Γερμανία, Γαλλία) την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων για το θέμα της Ελλάδας;
Κοιτάξτε, ας είμαστε ειλικρινείς, όσο καθυστερούμε τόσο δυσκολότερα γίνονται σαφώς τα πράγματα. Όχι γιατί η διάθεσή των εταίρων μας να μας βοηθήσουν λιγοστεύει, αλλά γιατί η συγκυρία επιβαρύνεται. Όπως αναφέρετε και εσείς, έχουν και οι άλλοι τα εσωτερικά τους προβλήματα, όπως π.χ. οι δύσκολες εκλογικές διαδικασίες αυτής της χρονιάς. Και σαφώς θέλουν να επικεντρωθούν σε αυτά. Παράλληλα, οι καθυστερήσεις πλήττουν την αξιοπιστία της χώρας, μια αξιοπιστία με• ταραγμένο, θα έλεγα, παρελθόν.
• Τελικά το ΔΝΤ είναι ένας παίχτης που διευκολύνει ή περιπλέκει τα πράγματα στο θέμα της Ελλάδας; Πόσο εφικτό είναι η Ελλάδα να εξυπηρετεί δύο διαφορετικές φιλοσοφίες (Ε.Ε. και ΔΝΤ) με δύο διαφορετικές δέσμες μέτρων (διαφορές Ε.Ε. και ΔΝΤ για ελάφρυνση χρέους και πλεονάσματα);
Όσον αφορά τόσο στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) όσο και στο πρόγραμμα προσαρμογής, η συμμετοχή του ΔΝΤ είναι προκαθορισμένη.
Όσον αφορά τα σημεία τα οποία συνήθως προβάλλονται ως σημεία διαφωνίας, η Επιτροπή είναι πεπεισμένη ότι εάν η δέσμη μέτρων που έχει συμφωνηθεί με τις ελληνικές αρχές εφαρμοστεί πλήρως, αρκεί για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι για το 2018 (3,5% πρωτογενές πλεόνασμα) και να διατηρηθούν σε αυτό το επίπεδο μεσοπρόθεσμα. Αυτό βασίζεται σε προβλέψεις των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και υποστηρίζεται από τα δημοσιονομικά στοιχεία για την πρώτη διετία του προγράμματος. Όσον αφορά στα μέτρα για το χρέος, τελικά, είναι κάτι που πρέπει να συμφωνηθεί με τους πιστωτές, αλλά είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι το πρωτογενές πλεόνασμα, μετά το πρόγραμμα, πρέπει να προκύπτει με τρόπο οικονομικά ρεαλιστικό και αξιόπιστο για τις χρηματοπιστωτικές αγορές.
• Υπάρχει πραγματικά χώρος για νέες περικοπές στο συνταξιοδοτικό και το Δημόσιο σε περίπτωση που χρειαστεί ενεργοποίηση του κόφτη;
Όπως προανέφερα, πιστεύουμε ότι τα συμφωνηθέντα μέτρα, εάν εφαρμοστούν πλήρως, αρκούν για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι. Κατανοούμε ωστόσο ότι ορισμένοι χρειάζονται διασφαλίσεις σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους της. Το πρόγραμμα λοιπόν, περιλαμβάνει σαφείς δεσμεύσεις για τον τρόπο χειρισμού περιπτώσεων χαμηλών ή υψηλών επιδόσεων σε σχέση με τους συμφωνηθέντες στόχους πρωτογενούς πλεονάσματος. Για παράδειγμα, το πρόγραμμα προβλέπει ότι η αξιολόγηση αυτή πρέπει να πραγματοποιηθεί με βάση τα απολογιστικά στοιχεία, τα οποία είναι κατά κανόνα διαθέσιμα τον Απρίλιο, και όχι βάσει προβλέψεων.
Σε περίπτωση χαμηλών επιδόσεων, θα ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός έκτακτης ανάγκης, που εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2016.
Εάν πάλι τα ετήσια δημοσιονομικά αποτελέσματα επιβεβαιωμένα οδηγούν σε μόνιμες υψηλές δημοσιονομικές επιδόσεις, σε σχέση με τους στόχους του προγράμματος, η συμφωνία προβλέπει ότι «… οι αρχές μπορούν σε συμφωνία με τα θεσμικά όργανα, να εξετάσουν το ενδεχόμενο χρήσης των διαθέσιμων δημοσιονομικών περιθωρίων για την ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας (ιδίως όσον αφορά το πρόγραμμα ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος) ή/και για τη μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων, αρκεί να εξασφαλίζεται η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων».
• Πώς φαντάζεστε την ελληνική οικονομία σε δύο χρόνια από σήμερα;
Δεν μ’ αρέσει να προσποιούμαι την Πυθία. Επειδή όμως ετοιμάζομαι να αποχωρήσω από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Αντιπροσωπεία της στην Ελλάδα στο τέλος του χρόνου, θα ήθελα να είμαι σε θέση να πω τότε ότι, ναι, μπορώ να φύγω τώρα ήσυχος, η χώρα είναι σε καλό δρόμο, σε μια πορεία ευρωπαϊκή και ανοδική, και ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον.
• Πόσο πολύ είναι διατεθειμένη η Κομισιόν να «τρέξει» το πακέτο Γιούνκερ και κατά πόσον μπορούν να απλοποιηθούν οι σχετικές διαδικασίες, ώστε τα κοινοτικά κονδύλια να γίνουν πραγματικά προσβάσιμα για μικρομεσαίες επιχειρήσεις;
Το πακέτο Γιούνκερ τρέχει ολοταχώς και με αποτελέσματα ανώτερα του αναμενόμενου παρά τις Κασσάνδρες που υποδέχτηκαν την ανακοίνωσή του. Το 2016 έκλεισε με συμφωνίες και στα 28 κράτη-μέλη! Όσον αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στην Ελλάδα, έχουν εγκριθεί 7 συμφωνίες με ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (τράπεζες, ταμεία, κ.λπ.). Η χρηματοδότηση ανέρχεται σε 195 εκατ. ευρώ και αναμένεται να οδηγήσει σε επενδύσεις ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ. Περίπου 3.540 μικρότερες εταιρείες ή νεοσύστατες επιχειρήσεις θα ωφεληθούν από αυτήν τη στήριξη. Ως προς τη διευκόλυνση της προσβασιμότητας, η Επιτροπή παρέχει και συμβουλευτική πλατφόρμα προκειμένου να ενημερώνονται οι ενδιαφερόμενοι.
Εξοδος στις αγορές πριν από το τέλος του προγράμματος
• Τι θα πρέπει να γίνει από την πλευρά της Ελλάδας αλλά και από την πλευρά της Ε.Ε. και του ΔΝΤ ώστε να υπάρξει το επιθυμητό αποτέλεσμα; Ποια θα μπορούσε να είναι η επιθυμητή ρεαλιστική ακολουθία χρονικά;
Έχει ήδη σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η δημοσιονομική κατάσταση έχει βελτιωθεί ταχύτερα απ’ ό,τι αναμενόταν αρχικά. Η αυξημένη επιχειρηματική εμπιστοσύνη και το πρόγραμμα πληρωμής καθυστερούμενων οφειλών συνέβαλαν σε αυτό. Σημασία έχει τώρα η κυβέρνηση να συνεχίσει να εφαρμόζει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει στο πλαίσιο του προγράμματος. Το κλείσιμο της αξιολόγησης περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την οριστικοποίηση της συμφωνίας σε υπηρεσιακό επίπεδο και την ολοκλήρωση της συζήτησης σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους. Συνεργαζόμαστε στενά με όλους τους εταίρους για την έγκαιρη ολοκλήρωσή της.
• Πότε εκτιμάτε ότι θα πρέπει η Ελλάδα να προχωρήσει σε δοκιμαστικές εκδόσεις χρέους και πότε να υποβάλει ένα συνολικό πρόγραμμα ετήσιου δανεισμού για να μην κινδυνεύσει με εκτροχιασμό το τρίτο πρόγραμμα στήριξης;
Η ανάκαμψη σε τραπεζικές καταθέσεις δείχνει ότι οι ίδιοι οι συμπολίτες μας αναγνωρίζουν ως ένα βαθμό την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην εφαρμογή του προγράμματος. Για τους ξένους επενδυτές, όμως, αυτό δεν φαίνεται να είναι τόσο εύκολο. Το κλείσιμο της αξιολόγησης και η συνέχιση της σταθερής εφαρμογής του προγράμματος μπορούν να βελτιώσουν προοδευτικά την εμπιστοσύνη και σε αυτό το επίπεδο. Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση μπορεί να αποφασίσει να απευθυνθεί στις αγορές και πριν από το τέλος του προγράμματος.
