«Δέσμη μέτρων για καθαρή ενέργεια & οι επιπτώσεις της στην Ελλάδα» ήταν το θέμα της ομιλίας του Γιάννη Μανιάτη, εισηγητή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, στη συζήτηση με τον Επίτροπο της Ε.Ε., αρμόδιο για τη Δράση για το Κλίμα και την Ενέργεια, Miguel Arias Canete.
Κύριε Επίτροπε,
εκ μέρους των Ελλήνων Δημοκρατών και Σοσιαλιστών, εκ μέρους της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, θέλω να σας καλωσορίσω στο εθνικό κοινοβούλιο. Τόσο εσείς, όσο και ο Αντιπρόεδρος Maroš Šefčovič και ο Γενικός Διευθυντής Dominique Ristori μαζί με τον Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας στην Αθήνα Πάνο Καρβούνη, αποτελείτε τέσσερα στελέχη που τιμούν την ιδέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μας κάνουν αισιόδοξους ότι μέσα σ’ αυτούς τους κυκλώνες που ζουν οι λαοί της Ευρώπης, κάτι αισιόδοξο μπορεί να προκύψει.
Το ζήτημα της Ενεργειακής Ένωσης, το νέο μεγάλο όραμα του ενεργειακού τομέα όλων των κρατών – μελών, αποτελεί ένα στόχο, ο οποίος υπερβαίνει κατά πολύ όλους τους άλλους στόχους που έχουν θέσει οι άλλοι Επίτροποι και όλα τα άλλα Συμβούλια Υπουργών. Συνιστά πραγματικά τη στόχευση προς την κατάκτηση της λεγόμενης Πέμπτης Ελευθερίας, δηλαδή μαζί με την Ελευθερία Διακίνησης Ανθρώπων, Αγαθών, Υπηρεσιών και Κεφαλαίων, να έχουμε και την Πέμπτη Ελευθερία, την Ελεύθερη Διακίνηση Ενεργειακών Αγαθών προς όφελος των καταναλωτών, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
- Ενεργειακή Αποδοτικότητα – Εξοικονόμηση Ενέργειας
Το κορυφαίο θέμα της σημερινής μας συνάντησης, η Ενεργειακή Αποδοτικότητα και η Εξοικονόμηση Ενέργειας, είναι ένα βαθύτατα πολιτικό θέμα, το οποίο εμείς ως Ελλάδα θέσαμε από τον Ιούνιο του 2014, όταν είχα την τιμή να προεδρεύω στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας και μαζί με τον Σοσιαλδημοκράτη και Αντικαγκελάριο της Γερμανίας και Υπουργό Ενέργειας, Sigmar Gabriel, αλλάξαμε την τότε εισήγηση της Επιτροπής, η οποία δεν είχε στην πρότασή της για το 2030 το ζήτημα της Εξοικονόμησης Ενέργειας. Θυμίζω ότι τότε η επιτροπή είχε εισηγηθεί μόνο δύο στόχους για το 2030: 40% μείωση των εκπομπών ρύπων του θερμοκηπίου και 27% εισαγωγή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο των κρατών-μελών.
Με κοινή επιστολή που υπογράψαμε 7 προοδευτικοί Σοσιαλδημοκράτες Υπουργοί Ενέργειας, ζητήσαμε από τον τότε Επίτροπο κι έγινε αποδεκτό και σήμερα χαίρομαι που όχι μόνο έχει γίνει αποδεκτό, αλλά είναι και δεσμευτικός στόχος, η Εξοικονόμηση Ενέργειας να αποτελεί έναν από τους τρεις πια κορυφαίους στόχους της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Πολιτικής.
Κύριε Επίτροπε, θέλω να σας κάνω μια πρόταση:
Το ζήτημα της Εξοικονόμησης Ενέργειας δεν είναι απλά ένα φιλοπεριβαλλοντικό θέμα. Είναι επιπλέον ένα ζήτημα καταπολέμησης της μεγάλης μάστιγας της Ευρώπης, που είναι η ανεργία. Ξέρουμε πολύ καλά ότι κάθε 1 εκατ.€ που επενδύεται στις ευρωπαϊκές οικονομίες για εξοικονόμηση ενέργειας, δημιουργεί από 25 έως 40 νέες θέσεις εργασίας στον τομέα της οικοδομής, της πράσινης οικοδομής, της φιλοπεριβαλλοντικής οικοδομής. Κατά συνέπεια, μπορούμε όλοι μαζί να κάνουμε μία ευρύτερη συμμαχία πολιτικών δυνάμεων, έτσι ώστε να εξευρεθούν περισσότερα κονδύλια για το ζήτημα της εξοικονόμησης ενέργειας, κυρίως στα κτίρια και από άλλες χρηματοδοτικές πηγές.
Η Ελλάδα είναι περήφανη, γιατί ήταν η 1η χώρα, που υλοποίησε το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ΄ οίκον». 50.000 φτωχά και μεσαία νοικοκυριά, 520 εκατ. € επενδύθηκαν στον τομέα της οικοδομής, 12.000 θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν. Δυστυχώς, τα τελευταία δύο χρόνια δεν υπάρχει καμία κινητικότητα και είναι σκόπιμο η κυβέρνηση να επιταχύνει τους ρυθμούς, έτσι ώστε το πρόγραμμα αυτό, επιτέλους, να προχωρήσει.
- Ελλάδα, ενεργειακός κόμβος της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και Ευρώπης
Χαιρόμαστε που η Επιτροπή κι εσείς προσωπικά, αναγνωρίζετε το μεγάλο ρόλο που μπορεί να παίξει η Ελλάδα ως ενεργειακός κόμβος της ΝΑ Μεσογείου και της Ευρώπης
- Αγωγός TAP
- Ελληνοβουλγαρικός αγωγός IGB
- το FSRU της Αλεξανδρούπολης
- Αγωγός Eastmed που θα συνδέει τα κοιτάσματα της Κύπρου και του Ισραήλ, μέσω της Κρήτης, της Πελοποννήσου με την Ιταλία. Αυτό θα πρέπει να τον αντιμετωπίσετε ως Επιτροπή όχι απλά ως έναν ακόμη αγωγό, αλλά ως έναν αγωγό που δίνει μια νέα διέξοδο στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης με μια νέα πηγή τροφοδοσίας, μια νέα όδευση τροφοδοσίας και με μια νέα δυνατότητα παροχής φθηνού φυσικού αερίου στους ευρωπαίους καταναλωτές. Γι’ αυτό θα ήταν χρήσιμο η ελληνική κυβέρνηση να επιταχύνει τις έρευνες για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες, γιατί το φυσικό αέριο αποτελεί το καύσιμο ανάμεσα στα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και είναι φιλοπεριβαλλοντικό.
- Ενεργειακή φτώχεια
Χαιρόμαστε που το ζήτημα αυτό αποτελεί προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. 50.000.000 Ευρωπαίοι πολίτες πάσχουν από ενεργειακή φτώχεια. Η Ελλάδα μπορεί να υπερηφανεύεται ότι είναι από τις πρώτες χώρες που καταπολέμησε την ενεργειακή φτώχεια με το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) που το θεσμοθετήσαμε το 2011. Σήμερα, 700.000 νοικοκυριά έχουν φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα. Σήμερα επίσης, όλες οι δομές Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κοινωνικά συσσίτια και κοινωνικές υποδομές, με δική μας νομοθεσία του 2014, έχουν 70% φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα με βάση ακριβώς την πολιτική που δομήσαμε.
Διάβασα με πολύ προσοχή τη χθεσινή συνέντευξη τύπου με τον Υπουργό Ενέργειας στο ΥΠΕΝ και θέλω να θέσω δυο ζητήματα που απασχολούν την ενεργειακή αγορά της Ελλάδας:
Α. Δ.Ε.Η. κι ο τρόπος με τον οποίο έχει συμφωνήσει η Τρόικα με την ελληνική κυβέρνηση να γίνει η αλλαγή του σημερινού μοντέλου της ηλεκτρικής ενέργειας. Έχετε συμφωνήσει σε μία πολιτική, η οποία κατά τη γνώμη μας οδηγεί σε απόλυτη καταστροφή τη Δ.Ε.Η. Υποχρεώνετε τη Δ.Ε.Η., να μειώσει μέσα σε 4 χρόνια κατά 50% το πελατειακό της φάσμα, να συρρικνωθεί, με μηδέν αντάλλαγμα. Αυτή, λοιπόν, η πολιτική των λεγόμενων ΝΟΜΕ, της πώλησης, δηλαδή, χονδρικά ηλεκτρικής ενέργειας κάτω από το κόστος της Δ.Ε.Η., δυστυχώς, οδηγεί σε απόλυτη ασφυξία τον μεγαλύτερο ενεργειακό Οργανισμό της χώρας και μαζί με τα περίπου 3 δις € που χρωστούν οι Έλληνες πολίτες, την οδηγούν σε οικονομικό αδιέξοδο, όπως και δημόσια έχει δηλώσει ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Δ.Ε.Η.
Β. Διαρροή Άνθρακα (Carbon Leakage). Είμαι βέβαιος ότι σε αυτό το θέμα θα έχουμε την προσωπική σας στήριξη, αλλά και του συνόλου της Επιτροπής. Το 2014, η χώρα έκανε μία σημαντική κατάκτηση. Μ’ έναν πλήρη φάκελο που υποβάλλαμε στην Επιτροπή και εγκρίθηκε, μπορεί να γίνει και δεν συνιστά κρατική ενίσχυση, ζητήσαμε για την Τσιμεντοβιομηχανία της Ελλάδας, τα Διυλιστήρια της Ελλάδας, την Κεραμουργεία της Ελλάδας, τη βαριά χαλυβουργία της Ελλάδας, τη Δ.Ε.Η. με τους λιγνίτες, να δίνεται η δυνατότητα, επειδή ανταγωνίζονται σε αγορές όπου οι γείτονές μας, όπως στην Τουρκία, δεν πληρώνουν εκπομπές ρύπων του θερμοκηπίου, να μπορούμε να στηρίξουμε, έτσι ώστε να υπάρχει καθαρός και δίκαιος ανταγωνισμός στη διεθνή αγορά. Η ελληνική τσιμεντοβιομηχανία ήταν μέσα.
Τώρα υπάρχει πρόταση από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, που ελπίζω ότι δεν θα περάσει από το Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος κι ελπίζω το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας και ο Επίτροπος Ενέργειας να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση, η ελληνική και η υπόλοιπη ευρωπαϊκή τσιμεντοβιομηχανία να εξαιρεθεί από το carbon leakage. Η Ελλάδα έχει 6 τσιμεντάδικα, όπου στην εφοδιαστική τους αλυσίδα απασχολούνται συνολικά 13.000 άνθρωποι. Από τα 6 τσιμεντάδικα που το 70% της παραγωγής τους πηγαίνει σε εξαγωγές, κινδυνεύουν να κλείσουν τα 4, λόγω του ανταγωνισμού στην ευρύτερη περιοχή μας από την Τουρκία που θα είναι πολύ πιο ανταγωνιστικό το προϊόν – τσιμέντο που θα πουλήσουν στο Μαρόκο, την Αλγερία, την Αίγυπτο και αλλού, επειδή ακριβώς θα εξαιρεθεί με βάση την πρόταση της Επιτροπής Περιβάλλοντος η τσιμεντοβιομηχανία από τη στήριξη λόγω διαρροής άνθρακα.
Θέλουμε κ. Επίτροπε, την απόλυτη στήριξη του Συμβουλίου Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε αυτό που κατακτήσαμε από το 2014 μέχρι το 2020, να συνεχίσει να είναι μία κατάκτηση και μετά το 2020. Είμαι βέβαιος ότι και η ελληνική κυβέρνηση θα δώσει όλες της τις δυνάμεις προς αυτή την κατάκτηση. Όμως, είναι απολύτως βέβαιο ότι απαιτείται κα η σύμφωνη γνώμη και η συμπαράσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Με αυτές τις σκέψεις, τόσο εσείς, όσο κι οι συνεργάτες σας, θα είστε πάντα καλοδεχούμενοι στην Ελλάδα και μακάρι στην επόμενη συνάντηση μας να μπορούμε να είμαστε ακόμα πιο αισιόδοξοι.