Οι υγρότοποι αποτελούν για τη χώρα μας ανεκτίμητο φυσικό, οικονομικό και κοινωνικό κεφάλαιο. Για το λόγο αυτό γίνεται εντατική προσπάθεια από τα θεσμοθετημένα όργανα της πολιτείας και από άλλους φορείς, για την προστασία τους αλλά και για την αναδημιουργία αυτών που χάθηκαν.
Γιορτάζοντας τη σημερινή ημέρα, Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων (2/2/2017), θα πρέπει να μην ξεχνάμε ότι οι παράκτιοι υγρότοποι, όπως αυτός της λιμνοθάλασσας του Μουστού (μαζί με τις αμμώδεις παραλίες, τους αμμόλοφους και τις υδάτινες επιφάνειες της μικρότερης υγροτοπικής έκτασης στο Χερονήσι, που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με αυτήν) αποτελεί σήμερα ένα από τα πλέον ευάλωτα και απειλούμενα οικοσυστήματα της προστατευόμενης περιοχής όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού.
Το θέμα για την φετινή Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων είναι “πως οι υγρότοποι συμβάλλουν στην μείωση των κινδύνων από φυσικές καταστροφές”. Το υγροτοπικό σύμπλεγμα του Μουστού δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Εδώ επιτελούνται σημαντικές λειτουργίες οι οποίες είναι το αποτέλεσμα των αλληλεπιδράσεων μεταξύ διεργασιών που συμβαίνουν σε αυτό και των στοιχείων της δομής του (γεωμορφολογία, υδρολογία, έδαφος, χλωρίδα και πανίδα). Οι λειτουργίες που επιτελούν οι υδρογεωμορφολογικές μονάδες του Μουστού περιλαμβάνουν, την στήριξη της ορνιθοπανίδας και της υδρόβιας ζωής, την απομάκρυνση – μετασχηματισμό θρεπτικών, την παγίδευση ιζημάτων και τοξικών ουσιών, την τροποποίηση πλημμυρικών φαινομένων, την αποθήκευση νερού και την σταθεροποίηση των ακτών. Οι αξίες που απορρέουν από αυτές για την τοπική κοινωνία και ευρύτερα περιλαμβάνουν προεξάρχοντος την βιολογική αξία, αλλά και τη θηραματική, την επιστημονική, την εκπαιδευτική και την τοποκλιματική και δευτερευόντως, την κτηνοτροφική, τη βελτιωτική της ποιότητας του νερού, την αναψυχική, την αντιπλημμυρική και την αντιδιαβρωτική αξία.
Αναγνωρίζοντας τις παραπάνω αξίες και λειτουργίες, ο Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού:
- επιδιώκει την αποτελεσματική προστασία του μοναδικού για την πολύπλευρη αξία του οικοσυστήματος της περιοχής του υγρότοπου Μουστού, η οποία είναι σημαντική για την διατήρηση της φύσης και του τοπίου στη χώρα μας,
- προσπαθεί μέσω της λειτουργίας του, να αναχαιτίσει τις απειλές που οδηγούν στην υποβάθμιση του υγροτοπικού συμπλέγματος (όπως για παράδειγμα, την κατάτμηση του οικοσυστήματος και κατά συνέπεια τη μείωση της έκτασής του αλλά και την αλλαγή του μωσαϊκού της περιοχής, που θεωρούνται, διεθνώς, από τις σημαντικότερες απειλές για τη βιοποικιλότητα),
- εκπονεί δράσεις καθαρισμού και εξυγίανσης της λιμνοθάλασσας σε συνεργασία με τοπικούς φορείς [όπως για παράδειγμα από εκχερσώσεις, μπαζώματα, απολήψεις αδρανών υλικών, ρύπανση στέρεών απορριμμάτων (π.χ. οικοδομικά υλικά, απόβλητα δημόσιων και ιδιωτικών έργων), ρύπανση υγρών αποβλήτων, κ.α.],
- υλοποιεί δραστηριότητες ενημέρωσης και ενίσχυσης της περιβαλλοντικής συνείδησης προκειμένου να διασφαλιστεί η απαιτούμενη κοινωνική συναίνεση για τη διατήρηση του υγροτοπικού συμπλέγματος στο σύνολό του,
- ενθαρρύνει τη χρήση ποδηλάτου και την πεζοπορία για την αναψυχή και την απόλαυση της περιοχής.
Αν και η έκταση του υγροτοπικού συμπλέγματος μειώθηκε κατά 44% κατά τα τελευταία 40 έτη, την δεκαετία (2003 – 2012), η υγροτοπική έκταση μειώθηκε μόλις κατά 3 % γεγονός που μπορεί να αποδοθεί και στην αποτελεσματικότητα της εποπτείας που ασκεί ο Φορέας Διαχείρισης.
Γιορτάζοντας λοιπόν τη σημερινή ημέρα μαζί με τους νέους μαθητές των δύο πρώτων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου του Άστρους, ας στείλουμε ένα ηχηρό μήνυμα για τη διατήρηση του τοπίου, της άγριας πανίδας και χλωρίδας του υγροτόπου Μουστού και ας συμβάλλουμε όλοι, ως ενεργοί πολίτες, άμεσα και αποτελεσματικά, στην προστασία του πολύτιμου αυτού οικοσυστήματος.
Πηγή: Τσιαούση Βασιλική και Ελένη Φυτώκα. (Συντονίστριες). 2013. Κατευθύνσεις και προτεραιότητες για τη διατήρηση του υγροτοπικού συμπλέγματος του Οικολογικού Πάρκου Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού και της ευρύτερης περιοχής του. Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας / Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων (ΕΚΒΥ). Θέρμη.