Τα περισσότερα μέλη καλωσόρισαν την απόφαση της Επιτροπής να περιγράψει πέντε πιθανές διαδρομές για το μέλλον η ΕΕ, ενώ άλλοι την κατέκριναν για την αναποφασιστικότητά της να επιλέξει μία ή να δώσει συγκεκριμένα παραδείγματα.
Ανοίγοντας τη συζήτηση ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι, υπογράμμισε ότι το έναυσμα για να ξεκινήσει η συζήτηση για το μέλλον της ΕΕ ήταν οι τρεις εκθέσεις που ψηφίστηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην προηγούμενη ολομέλεια. Τόνισε ότι οι εκδηλώσεις για την 60η επέτειο από τη Συνθήκης της Ρώμης πρέπει να αποτελέσουν “ευκαιρία για τα θεσμικά όργανα να ακούσουν τους πολίτες και να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες τους”.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, παρουσίασε πέντε εναλλακτικές απαντήσεις στο ερώτημα “που οδεύει η Ευρώπη”, τονίζοντας ότι μιλά για μια Ευρώπη των 27. “Αποστολή μας είναι να δείξουμε τι είναι σε θέση να κάνει η Ευρώπη και τι δεν μπορεί να κάνει”, σημείωσε, δίνοντας το παράδειγμα της ανεργίας: “η ΕΕ από μόνη της δεν μπορεί να έχει ολόκληρη την ευθύνη για την καταπολέμηση της ανεργίας”. “Δεν μπορούμε να σας δώσουμε τον ουρανό με τ’ άστρα… Υπάρχουν περιπτώσεις που το μόνο που μπορούμε να προσφέρουμε είναι ένα τηλεσκόπιο”.
Ο κ. Γιούνκερ απαρίθμησε πέντε εναλλακτικά σενάρια:
“Καμία αλλαγή”
“ΕΕ με μόνο την εσωτερική αγορά”
“Όσοι μπορούν, να κάνουν περισσότερα”
“Να κάνουμε λιγότερα, καλύτερα”
“Να κάνουμε περισσότερα όλοι μαζί”…
“Δεν θα σας πω ποια είναι η δική μου επιλογή σήμερα, γιατί δεν είμαι εγώ αυτός που θα πάρει την τελική απόφαση”, είπε καλώντας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα εθνικά κοινοβούλια, τις κυβερνήσεις και τους πολίτες να συμβάλλουν στη συζήτηση. Η επιτροπή θα συνεχίσει τις διαβουλεύσεις μέχρι το Σεπτέμβριο, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η συζήτηση για την Κατάσταση της Ένωσης και θα έχει ακούσει τους εισηγητές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο Εστεμπαν Γκονζαλες Πονς (ΕΛΚ, ΙΣΠΑΝΙΑ) υπογράμμισε ότι το ΕΚ θα πρέπει να εμπλακεί ενεργά στην συζήτηση. Συμφώνησε με τον πρόεδρο της Επιτροπής στο ότι “οι προσδοκίες μας θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν με την πραγματικότητα” και ζήτησε από τα κράτη μέλη να “σταματήσουν να κατηγορούν την Ευρώπη για όσα δεν μπορεί να κάνει, γιατί στην πραγματικότητα δεν έχει τα εργαλεία να τα κάνει”. “Πρόκειται για ένα λάθος και επικίνδυνο παιχνίδι και το Brexit ήταν συνέπεια του”.
Απαντώντας στην παρουσίαση του προέδρου της Επιτροπής, ο επικεφαλής της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών Τζιανι Πιτελα (Ιταλία) είπε “η Λευκή Βίβλος περιλαμβάνει 5 εναλλακτικές προτάσεις και πιστεύω ότι βάζοντάς τις κανείς στο τραπέζι σαν ρεαλιστικά σενάρια, παίζει το παιχνίδι όλων αυτών που επιθυμούν την αποδυνάμωση της ΕΕ ή ακόμα την καταστροφή της (…). “Βάζετε 5 εναλλακτικές προτάσεις στο τραπέζι, αλλά εγώ βλέπω μόνο μια: το να συνεργαστούμε σαν Ευρωπαίοι και να κάνουμε πολλά περισσότερα μαζί” συμπλήρωσε.
Η Ουλρικε Τρεμπεσιους (Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστείς, Γερμανία) είπε οτι “η ελπίδα που έδινε η Ευρώπη έχει υποκύψει στον συγκεντρωτισμό και τις ψευδαισθήσεις μεγαλείου. Η ΕΕ θα πρέπει να εστιάσει σε λιγότερες πολιτικές και να γίνει πιο αποτελεσματική, για παράδειγμα στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και στην προστασία των συνόρων”. “Οι εποχές έχουν αλλάξει, χρειαζόμαστε περισσότερη ευελιξία και θα πρέπει να προσαρμόσουμε αναλόγως την θεσμική μας οργάνωση” ανέφερε.
Ο Γκι Φερχόφστατ τόνισε την ανάγκη για περαιτέρω συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης μεταξύ των θεσμικών οργάνων. Προσέθεσε ότι σήμερα η ΕΕ δεν έχει τα μέσα να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις της εποχής και ζήτησε από τα κράτη μέλη να σταματήσουν να χρησιμοποιούν το βέτο τους για να παγώσουν αναγκαία βήματα προόδου της Ένωσης. “Αλλά πώς θα πείσουμε τις ηγεσίες στα κράτη μέλη να κάνουν αυτά που τόσο πολύ χρειάζεται να γίνουν”, αναρωτήθηκε.
Εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, ο Γάλλος ευρωβουλευτής Πατρίκ λε Ιαρίκ: “Πρέπει να αφουγκρασθούμε τον πολίτη, να λάβουμε υπ’ όψιν μας τις προσδοκίες του λαού για ισότητα, δικαιοσύνη, αλληλεγγύη και προστασία περιβάλλοντος και δημόσιας υγείας. Διαφορετικά θα αποτύχουμε”, προσέθεσε
Δεδομένου του πόσοι Ευρωπαίοι έχουν στραφεί κατά της ΕΕ, σημείωσε για την ομάδα των Πρασίνων ο Βέλγος ευρωβουλευτής Φιλίπ Λαμπέρτς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οφείλει να αποκαταστήσει τον δημοκρατικό έλεγχο και τη διαφάνεια της Ένωσης και να αλλάξει κατεύθυνση καταπολεμώντας την ανισότητα: “για να ξανακερδίσουμε την καρδιά και το μυαλό των Ευρωπαίων πρέπει να τους ξαναφέρουμε κοντά στην Ένωση εξασφαλίζοντας ειρήνη και ευημερία και εγκαταλείποντας τον οικονομικό και κοινωνικό ανταγωνισμό”.
Για την ομάδα Ευρώπη Ελευθερίας και Άμεσης Δημοκρατίας, ο Βρετανός Τζέραρντ Μπάτεν επεσήμανε ότι είναι μεν θετικό πώς η Λευκή Βίβλος αναγνωρίζει τα προβλήματα της ΕΕ αλλά “δεν αντιλαμβάνεται ότι πολλά από τα προβλήματα αυτά προκλήθηκαν από την ίδια την ΕΕ”
Τέλος, εκ μέρους της ομάδας ENF η Ολλανδέζα ευρωβουλευτής Βίκι Μέγιερ σημείωσε ότι “εμείς στην Ολλανδία είπαμε όχι στο ευρωπαϊκό Σύνταγμα, όχι στην εμπορική συμφωνία με την Ουκρανία και ήρθε πια η ώρα να πούμε όχι και στην Ευρώπη”.
Το μέλλον της ΕΕ: Η ολομέλεια συζητά τη “Λευκή Βίβλο”
