Αποστολή στην τελευταία κατοικία του Jim Morrison 46 χρόνια μετά το θάνατό του
ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΠΑΡΙΣΙ. 46 χρόνια μετά το θάνατό του επισκεπτόμαστε τον τάφο του θρυλικού αμερικανού τραγουδιστή, στιχουργού και ποιητή, μέλος του συγκροτήματος The Doors, Jim Morrison. Ανάμεσα σε λάτρεις της μουσικής του στο κεντρικό νεκροταφείο του Παρισιού Περ Λασαίζ κι εμείς, καταγράφουμε στιγμές την περίοδο που πλησιάζει η επέτειος από το θάνατό του.
Ο θάνατός του Jim Morrison σε ηλικία 27 ετών στο Παρίσι κατέπληξε τους θαυμαστές του. Οι περιστάσεις κάτω από τις οποίες πέθανε και ο μυστικός ενταφιασμός του έγιναν αφορμή για ατελείωτες φήμες και παίζουν σημαντικό ρόλο στο μυστήριο που εξακολουθεί να τον περιβάλλει.
Κατά τον δαίμονα εαυτού… Jim Morrison. Ένας από τους λίγους τάφους που είχε λουλούδια και αρκετούς επισκέπτες να του κρατάνε για λίγα λεπτά συντροφιά εις μνήμην του…
This is the end… ακούστηκε από το κινητό κάποιου επισκέπτη… Και όλοι όσοι βρίσκονταν εκεί τη στιγμή εκείνη, σιωπηλοί ανέτρεχαν στο παρελθόν του μεγάλου ρόκερ, τραγουδιστή, τραγουδοποιού, συγγραφέα και ποιητή.
Ήταν μια συγκινητική στιγμή στο τεράστιο κοιμητήριο του Παρισιού, να είμαστε άγνωστοι άνθρωποι εκεί και να μας ενώνουν τα ίδια συναισθήματα…
Ο τάφος του Morrison βρίσκεται εκεί ακριβώς που θάπρεπε. Κρυμμένος ανάμεσα σε πολλούς άλλους, δυσεύρετος. Όποιος έχει υπομονή να ψάξει τον βρίσκει. Ξεχωρίζει μόνο από τα λουλούδια και φυσικά από την επιγραφή. Είναι ο μοναδικός τάφος στο δαιδαλώδες Γαλλικό νεκροταφείο που έχει λουλούδια. Ο καθένας που φτάνει μέχρι εκεί, αφήνει κάτι για τον Morrison. Κάποιος άφησε λίγο από το ουίσκι του. Μοναδική στιγμή να την ζεις…
Και μόλις πλησιάζεις νοιώθεις κάτι Ελληνικό. Η αρχαιελληνική επιγραφή «Κατά τον δαίμονα εαυτού» κάτω από το όνομα James Douglas Morrison έχει το δικό της μύθο.
Όπως λέει ένας από όσους έφτασαν μέχρι εκεί: «Όταν είχα επισκεφθεί το τάφο, ένα γκρουπ από Γιαπωνέζους, κατάλαβε ότι μιλούσα Ελληνικά με τη κόρη μου… Και ξαφνικά βρέθηκα να εξηγώ την επιγραφή σε βάθος, γιατί ήξεραν μέσες άκρες -προς μεγάλη μου έκπληξη- τι σήμαινε. Αυτό που ήθελαν κυρίως ήταν να διευκρινίσω τη λέξη “δαίμονας” και την έννοια που αποκτούσε τελικά η φράση… Νομίζω ότι αν ο τάφος ήταν στην Ελλάδα παρά πολλοί λίγοι θα είχαν τόσο προχωρημένες ετυμολογικές/φιλοσοφικές αναζητήσεις για μια αρχαία Ελληνική πρόταση»…
Όποιος αναζητά όμως βρίσκει. Και η αξία της ελληνικής γλώσσας είναι δεδομένη. Αρκεί να συνεχίσουμε να την καλλιεργούμε…
Μία λεξικολογική προσέγγιση που αναφέρεται στο ίντερνετ (musicpaper.gr) είναι η εξής: Η λέξη «δαίμων» δεν έχει καμία σχέση όπως την ξέρουμε εμείς σήμερα (οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν διάβολο). «Δαίμων» ήταν αρχικά η θεότητα που μοίραζε, κατένειμε την μοίρα (δαίομαι = μοιράζω) και μετά ονομαζόταν οποιαδήποτε θεότητα στην οποία αποδίδονταν τιμές. «Δαίμων εαυτού» ονομαζόταν η θεότητα – προστάτης που ζούσε μέσα σε κάθε άνθρωπο από τη γέννηση έως το θάνατό του και φρόντιζε για την προσωπική εξέλιξη κι ευημερία, κάτι σαν το αντίστοιχο σημερινό χριστιανικό «Φύλακας-άγγελος», αποτελώντας κατά κάποιο τρόπο έναν δίαυλο μεταξύ του κόσμου των θνητών και του κόσμου των θεών. “Πράττω κατά τον δαίμονα εαυτού”, ουσιαστικά σημαίνει “πράττω σύμφωνα με αυτό που η συνείδησή μου θεωρεί σωστό”, αδιαφορώντας ίσως για το τι θα πουν οι άλλοι και είναι μια στάση ζωής που υιοθέτησαν και επιδοκίμασαν οι Στωικοί φιλόσοφοι. Έτσι λοιπόν, η φράση «Κατά τον δαίμονα εαυτού» γράφηκε μάλλον από τους συγγενείς του Jim Morrison στον τάφο του, εννοώντας ότι ο τραγουδιστής των Doors έπραττε στη σύντομη ζωή του πάντα σύμφωνα με ό,τι υπαγόρευε η συνείδησή του, ο «προσωπικός του θεός», κι όχι σύμφωνα με τις επιταγές της κοινωνίας.
Ο μύθος γύρω από την επιγραφή αυτή συνεχίζεται και με άλλες εκτιμήσεις: «Ο Jim Morrison πριν δημιουργηθεί το συγκρότημα είχε πει: «Ή θα κάνουμε έναν φόνο ή θα δημιουργήσουμε μια θρησκεία». Τελικά κατάφερε και τα δύο: πρώτον οι Doors έγιναν θρησκεία και δεύτερον ο φόνος έγινε με τον θάνατό του. Ένα θάνατο που ο Morrison δεν φοβήθηκε ποτέ. Τον μόνο φόβο που είχε ήταν ο ίδιος του ο εαυτός και η επιγραφή στον τάφο του γράφτηκε, λέγεται, κατά δική του παραγγελία μια και αγαπούσε όπως έλεγε την ελληνική φιλοσοφία».
Το 1971, ο Μόρισον μετακόμισε σε ένα διαμέρισμα στο Παρίσι μαζί με την Πάμελα Κούρσον, με σκοπό να αλλάξει ζωή και να απεξαρτηθεί από τα ναρκωτικά. Του άρεσε η αρχιτεκτονική της πόλης και έκανε μεγάλους περιπάτους εκεί, όμως σύντομα υπέκυψε στους εθισμούς του.
Πέθανε στις 3 Ιουλίου του 1971. Η αιτία ήταν καρδιακή ανακοπή. Βρέθηκε νεκρός στη μπανιέρα του από την Κούρσον. Λόγω του ότι στο σώμα του δεν βρέθηκαν τραυματισμοί που να υποδεικνύουν είτε αυτοτραυματισμό/αυτοκτονία, είτε εγκληματική ενέργεια, δεν πραγματοποιήθηκε αυτοψία από τον ιατροδικαστή. Ωστόσο, το ότι οι φανατικοί θαυμαστές του δεν είδαν το σώμα του και η απουσία αυτοψίας έδωσε λαβή για πολλές εικασίες σχετικά με την αιτία θανάτου.
Ο Ντάνυ Σάγκερμαν διηγείται ότι όταν η Κούρσον επέστρεψε στις ΗΠΑ, του είπε ότι ο Μόρισον είχε πεθάνει από υπερβολική δόση ηρωίνης, την οποία είχε εισπνεύσει νομίζοντας πως είναι κοκαΐνη. Ο Σάγκερμαν σημειώνει ότι η Κούρσον έδινε διαφορετικές εκδοχές του θανάτου κατά καιρούς, τη μια λέγοντας ότι εκείνη τον είχε σκοτώσει και την άλλη ότι ο θάνατός του ήταν λάθος της. Η ιστορία με την αθέλητη λήψη ηρωίνης υποστηρίζεται από τη διήγηση του Αλέν Ρονέ, που έκανε παρέα με το ζευγάρι στο Παρίσι. Ο Ρονέ είχε γράψει ότι ο Μόρισον πέθανε από αιμορραγία, αφού εισέπνευσε ηρωίνη της Κούρσον κι ότι εκείνη άθελά της αποκοιμήθηκε, αφήνοντάς τον να πεθάνει αντί να καλέσει για ιατρική βοήθεια.
Ωστόσο, η πραγματική αιτία θανάτου του είναι η καρδιακή ανακοπή που προκλήθηκε από την χρόνια εξάρτησή του από τα ναρκωτικά σε συνδυασμό με το άσθμα του.
Άκης Γκάτζιος
