Το πρόβλημα της λειψυδρίας και της κακής ποιότητας του νερού στην πόλη του Ναυπλίου προϋπήρχε και βασάνιζε τους κατοίκους εδώ και αιώνες.
Και για του λόγου το αληθές ας δούμε ένα αποκαλυπτικό απόσπασμα από ένα βιβλίο του Γιώργου Ρούβαλη που αναφέρεται στις αναμνήσεις του:
«Όπως λέει κι η παροιμία, εμείς οι φτωχοί έχουμε πει το νερό νεράκι. Και πριν και μετά το πόλεμο, πολύ υποφέραμε απ’ τη λειψυδρία. Αν δε μέσα στην παλιά πόλη το νερό ήταν λιγοστό και κακιάς ποιότητος, σκέψου τι γινόταν στην Πρόνοια και το Συνοικισμό. Εκεί απλώς δεν υπήρχε. Στη λεωφόρο 25ης Μαρτίου της Πρόνοιας που έμενα εγώ, από το 1871 υπάρχει η μαρμαρένια βρύση και κανά δυο άλλες στις γωνίες ανά 200 – 300 μέτρα. Αυτές και τα βυτία, που έπρεπε να το αγοράζεις. Στο Συνοικισμό όπου έμεναν οι πρόσφυγες του ’22, τα ίδια και χειρότερα.
Μέσα στα σπίτια, νερό δεν είχαμε στη Πρόνοια. Βρισκόμαστε στα 1965. Δήμαρχος, ο Σαγιάς. Το νερό του βυτίου, απ’ τα γύρω χωριά, από γεωτρήσεις, κόστιζε 1 δραχμή ο ντενεκές και τρέχαμε να τα βρούμε τα βυτία, οι γυναίκες τα σταματάγανε όπου περνούσαν, προτού φτάσουν στις απάνω γειτονιές. Η άρδευση γινόταν από την περιοχή Ζυμβρακάκη, στο δρόμο που πάει στο στρατόπεδο του ΚΕΜ, όπου υπήρχε η βίλλα Ζυμβρακάκη, το σπίτι των Μουτζουρίδηδων, των πολιτικών. Εγώ είχα παντρευτεί το 1963, η γυναίκα μου από χωριό, με προξενιό. Με τους ντενεκέδες κράταγαν οι γυναίκες σειρά στη βρύση. Εκεί να δεις τσακωμοί, βρισίδια, φασαρίες. Άσε που το νερό της βρύσης ερχόταν μόνο για μια δυο ώρες κι όσοι είχαν χρήματα, έπαιρναν βέβαια απ’ τα βυτία.
Εκείνη την εποχή, συζητήσεις κι επεισόδια σωρό για το νερό, που ούτε έφτανε ούτε ήταν καλό και πόσιμο. Του Ζυμβρακάκη ήταν σχεδόν θάλασσα, δεν πινότανε. Διαμαρτυρίες των πολιτών, αλλά ο Σαγιάς επέμενε ότι ήταν καλό. Δυο γιατροί της πόλης του έκαναν μήνυση και τον πήγαν στο δικαστήριο και τον ρωτάει ο Εισαγγελέας:
– Εσείς, κύριε Δήμαρχε, από τη βρύση πίνετε;
– Ναι, από τη βρύση, απαντάει ο Σαγιάς.
– Ψέματα, έχω εδώ φωτογραφίες έξω απ’ το σπίτι σας, με κιβώτια νερού Λουτρακίου, Καραντάνη.
Μετά άρχισε τις δικαιολογίες ότι είχε τα νεφρά του κι έπρεπε να πίνει εμφιαλωμένο…
Λίγα χρόνια νωρίτερα, είχε έρθει στο Ναύπλιο κι ο Καραμανλής, επίσκεψη εργασίας. Μέχρι τότε, το Ναύπλιο ήταν τελείως παραμελημένο. Μόνο ο Παύλος κι η Φρειδερίκη έρχονταν συχνά-πυκνά, μοίραζαν βιβλιάρια προικοδοτήσεως απόρων κορασίδων, γινόταν μια γιορτή στην Πλατεία Συντάγματος, με ελληνικούς χορούς και τέτοια και όλοι ευχαριστημένοι. Αφού να φανταστείς ότι ο Παύλος τόσο μας είχε αγαπήσει, ψηφίζαμε βέβαια όλοι δεξιά μονοκούκι, που μια φορά είπε στο Σαγιά ότι δεν μπορούσε να φανταστεί το Ναύπλιο με άλλο Δήμαρχο. Το νερό νεράκι, όμως, γιατί ο Σαγιάς δεν ήθελε να χρεώσει την πόλη και πάσχιζε με γεωτρήσεις να βρει κι άλλο νερό. Υπουργό δε η Αργολίδα κανέναν σ’ όλες τις κυβερνήσεις Καραμανλή, ενώ η Κορινθία, που πρώτα ήταν δικός μας νομός, τρεις και σημαντικούς, τον Παπακωνσταντίνου, τον Παπαληγούρα και το Ρέντη. Και συμβαίνει το απίστευτο, να ‘ρθει επιτέλους κάποτε ο ίδιος ο Καραμανλής στον Αμφιτρύωνα και να ζητήσει νερό. Κι αντί να επωφεληθούν και να του δώσουν απ’ τη βρύση να πιεί κι αυτός το αλατόνερο και να του εξηγήσουν ότι δεν πίνεται και να ζητήσουν πιστώσεις να φέρουν καλύτερο νερό, του δίνουν να πιεί νερό Καραντάνη…
Σαν τις γάτες δηλαδή, που κάνουν το σκατό τους και μετά πάνε να το κρύψουν… Τέτοια χάλια είχαμε. Τι να πει κανείς.
Εν πάσει περιπτώσει, όταν η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο, τότε του ήρθε η ιδέα του Σαγιά να ψάξει να βρει άλλο νερό και με τον τότε βουλευτή της Ένωσης Κέντρου Παπαδημητρίου, βρήκαν μια πηγή στη Λέρνα και προσπάθησαν να φέρουν το νερό γρήγορα στη πόλη. Το έφεραν, αλλά η εργασία ήταν απρόσεκτη γιατί οι σωλήνες έσπαζαν διότι περνούσαν μέσα απ’ το Βάλτο και πίναμε και Βάλτο μαζί. Τελείως πρόχειρο έργο. Έκανε δυο τρία χρόνια να ‘ρθει. «Να φέρω το νερό και να πεθάνω!» είχε πει ο Σαγιάς και πραγματικά, λίγο αργότερα, το 1966, πέθανε.
Από τότε ως τώρα, πίνουμε απ’ αυτό νερό. Πρόσμιξη με την πηγή Αμυμώνης που είναι κοντά, στους Μύλους. Αυτό και το νερό της Λέρνας στραγγίζουν από τα βουνά της Αρκαδίας και είναι καλά. Άργος και Ναύπλιο πίνουν απ’ αυτό το νερό…”
ΣΤ’ ΑΝΑΠΛΙ…
Διηγήματα – ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΟΥΒΑΛΗΣ
Εκδόσεις ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ
Ο Γιώργος Ρούβαλης:
Γεννήθηκε το 1949 στην Αθήνα και μεγάλωσε στο Ναύπλιο. Σπούδασε Ιστορία Κοινωνιολογία, Λατινοαμερικάνικες σπουδές, Διεθνείς Σχέσεις και Νομικά στην Αθήνα και στο Παρίσι, απ’ όπου πήρε διδακτορικό. Διετέλεσε υπάλληλος των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Έζησε και δίδαξε σε Πανεπιστήμια στο Μεξικό και τη Βενεζουέλα. Έχει μεταφράσει Λατινοαμερικάνους ποιητές και συγγραφείς. Ασχολείται με ιστορικές έρευνες για την ιδιαίτερή του πατρίδα. Διδάσκει Λατινομερικάνικη Λογοτεχνία και Μετάφραση στην Εταιρεία Φίλων του Λαού και το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει δημοσιεύσει δύο ποιητικές συλλογές.