Κώστας Σεραφείμ, η ζωντανή μνήμη της Αργολίδας έφυγε από κοντά μας

Ένα όνομα που έχει καταγραφεί στην παιδική μου μνήμη, ήδη από τα πρώτα χρόνια της ζωής μου, ως αναφορά της γιαγιάς Μαριγώς ότι γειτονεύουμε στα χωράφια με το Σεραφείμ ή ότι θα πάμε για σύκα με τον παππού τον Κωστάκη στη συκιά του Σεραφείμ. Και το παιδικό μυαλό μου δεν μπορούσε να καταλάβει αυτό το διαφορετικό επώνυμο. 

Στις ιστορίες γύρω από το τζάκι στο κτήμα, πάντα γινόταν αναφορά για τον Ιταλό φαντάρο Βιτόλο, που ξέφυγε από τους Γερμανούς και τον έκρυβε ο Τζίμης (ο πατέρας του Κώστα), μαζί με το γιο του και όλη τη γειτονιά στο κτήμα στη Τζουμαγιά, μέχρι να βρει το δρόμο της επιστροφής για την Ιταλία. Τον συναντούσα εκεί, στο χωράφι όταν πότιζε τα δένδρα. Δεν έκανε όμως μια δουλειά, όπως όλοι οι άλλοι. Ήταν λέει δημοσιογράφος και έγραφε όχι μόνο σε τοπικές εφημερίδες αλλά και σε εφημερίδες των Αθηνών. 

Πέρασαν χρόνια και τον συνάντησα στο Τολό, όταν κάθε χρόνο διοργάνωνε, σε συνεργασία με αθηναϊκή εφημερίδα, το διαγωνισμό «Κτίσματα στην άμμο». Πέρασα μια καταπληκτική βδομάδα κάθε μέρα στο Τολό, μαζί με τον Κώστα να κάνουμε πρόβες για τις κατασκευές που θα χτίζαμε την ημέρα του διαγωνισμού. 

Σπουδαστής πια, διαβάζοντας αθηναϊκές εφημερίδες, διάβαζα τον Κώστα σε ανταποκρίσεις από την Αργολίδα. Στις πρώτες αναζητήσεις μου για το νομό, έπεσα πάνω στο βιβλίο του με τίτλο Λαογραφικά της Αργολίδας. 

Τα τελευταία χρόνια, η αναζήτηση πληροφοριών για την καταστροφή της Αρχαίας Ασίνης από τους Ιταλούς και Γερμανούς μας έφερε πολύ κοντά. Εκεί πραγματικά έμεινα με ανοικτό το στόμα από την καθαρότητα της σκέψης του και την απίστευτη μνήμη του για τα γεγονότα. Χωρίς καμιά βαρυγκώμια βοήθησε να γίνει η ταινία του σκηνοθέτη Γ. Ζέρβα, με θέμα τις καταστροφές των αρχαίων στην Αρχαία Ασίνη, που σήμερα προβάλλεται στον Αρχαιολογικό χώρο της Ασίνης. Και εκεί, στις πολλές συζητήσεις έμαθα και για το πώς είχε αυτό το περίεργο για την παιδική μου σκέψη όνομα. Ο προπάππους του τόνιζε ιδιαίτερα στο ψαλτήρι της εκκλησίας τη λέξη Σεραφείμ και έτσι προήλθε και το επώνυμο. Μάλιστα, η προγιαγιά του Κώστα ήταν από τον οικισμό Γκέρπεση (χαμένος σήμερα) της περιοχής του Δρεπάνου. Την αγάπη του για την δημοσιογραφία μάλλον την κληρονόμησε από τον πατέρα του, που έβγαζε εφημερίδα στην Αργολίδα, την περίοδο του 1930. Ένοιωθε μάλιστα πάντα πολύ περήφανός που ο πατέρας του κατέβηκε βουλευτής με το Αγροτικό κόμμα σε μια συντηρητική Αργολίδα. 

Το να συζητάς με τον Κώστα ήταν σαν να διαβάζεις ένα βιβλίο για την ιστορία της περιοχής, με απίθανες λεπτομέρειες. Μιλούσε άπταιστα ιταλικά και διατήρησε πάντα επαφή με τον Ιταλό φαντάρο που έσωσε στην κατοχή. Στις συζητήσεις για το αρχείο που διαθέτει έλεγε ότι θα το τακτοποιήσει και θα το δώσει στα Γενικά Αρχεία. Δεν ήθελε να τον βοηθήσει κάποιος. Ήθελε να τα κάνει όλα μόνος του. 

Μερικές μέρες προτού φύγει, με πήρε τηλέφωνο να μου υπενθυμίσει όταν γυρίσω από τις διακοπές να συναντηθούμε, για να μου αφηγηθεί κάτι που θυμήθηκε. Δεν προλάβαμε να κάνουμε την κουβέντα. Καλό ταξίδι Κώστα θα μου λείψουν οι ιστορίες σου. Θα λείψει από την Αργολίδα η ζωντανή αφήγηση της σύγχρονης ιστορίας της.

Φώτο: Ο Κώστας ο Σεραφείμ στα «Κτίσματα στην άμμο» στο Τολό