Κα. Νικολάκου είστε 7 χρόνια στην θέση ευθύνης του θεματικού Αντιπεριφερειάρχη με αντικείμενο την ανάπτυξη και τον τουρισμό στην Πελοπόννησο. Ποια είναι η εμπειρία σας έως σήμερα από το ρόλο που διαδραμάτισαν οι αιρετές Περιφέρειες;
Τα προηγούμενα έτη η χώρα μας έζησε δραματικές αλλαγές τόσο όσον αφορά την υποβάθμιση του ΑΕΠ σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε προσωπικό επίπεδο της κάθε οικογενειακή μερίδας ξεχωριστά. Ο τουρισμός αποτέλεσε τον μοναδικό τομέα στην κρίση που παρουσίασε αύξηση 1,7 δισ ευρώ, αποτελώντας ουσιαστικά τον τομέα που στήριξε τη χώρα στην πιο δύσκολη περίοδο μετά την μεταπολίτευση. Οι αιρετές Περιφέρειες στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και σε συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού, τον ΣΕΤΕ και άλλους φορείς, κράτησαν όρθια τη χώρα την περίοδο της κρίσης. Ανέλαβαν την ανάπτυξη της ταυτότητας τους, την προβολή των προορισμών τους καθώς και των επιμέρους εμπειριών τους. Οι αιρετές Περιφέρειες έχουν την ευθύνη για τον αναπτυξιακό στρατηγικό σχεδιασμό, για το σκοπό αυτό εργάστηκαν σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο συντονισμού για μια ενιαία εθνική ταυτότητα και ένα ενιαίο τουριστικό προϊόν βασισμένο στις εμπειρίες της κάθε περιοχής.
Διαδραμάτισαν ένα συντονιστικό, στρατηγικό ρόλο, ώστε οι επιμέρους στρατηγικές κατευθύνσεις των προορισμών μας να έχουν μια συμπληρωματική αλλά και προς την ίδια κατεύθυνση στόχευση ώστε να αποτελούν αρμονικά μέρη μιας ευρύτερης εικόνας και ενός ενιαίου ελκυστικού και ποιοτικού προφίλ. Ως κεντρικό όργανο, οι περιφερειακοί φορείς τουρισμού διασφάλισαν όλα αυτά τα έτη τη συντονισμένη και ισόρροπη τουριστική στρατηγική των υποδομών, ώστε να μην παρατηρούνται αλληλοεπικαλύψεις, αλλά και κακοδιαχείριση. Αντίστοιχα εκμεταλλεύτηκαν κάθε ευκαιρία που δόθηκε για την αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων και την άντληση πόρων που αφορούν την τουριστική ανάπτυξη. Πέραν της προβολής και της δημιουργίας ταυτότητας για τους προορισμούς μας οι αιρετές Περιφέρειες υλοποίησαν ένα σημαντικό έργο υποδομών για τους τόπους μας.
Υπήρξε συνεργασία μεταξύ των Αιρετών Περιφερειών όλη αυτή τη περίοδο?
Ασφαλώς, οι δράσεις μας δεν περιορίστηκαν σε ενδοπεριφερειακό επίπεδο αλλά και μεταξύ μας ως αιρετές Περιφέρειες αναδείξαμε τις συνέργιες και τη συνεργασία μεταξύ μας ως το βασικό μοντέλο διαχείρισης του τουριστικού προϊόντος. Συμβάλαμε ενεργά στην καθιέρωση της συνάντησης των Αντιπεριφερειαρχών – Εντεταλμένων Συμβούλων στον τομέα του τουρισμού όλων των Περιφερειών, με το Υπουργείο Τουρισμού αλλά την εμβάθυνση της συνεργασίας και σε επίπεδο μεμονωμένων Περιφερειών. Ήδη έχουν λάβει μέρος 5 Συναντήσεις – Εντεταλμένων Συμβούλων στον τομέα του τουρισμού σε Καμένα Βούρλα, Ναύπλιο, Πρέβεζα, Καστοριά, Κεφαλονιά και ετοιμαζόμαστε για την 6η στην Λήμνο.
Έχουμε θέσει τις βάσεις για συνεργασία στο τομέα του τουρισμού με στόχο την ανάδειξη κοινών διαδρομών και εμπειρικών προϊόντων σε εθνικό επίπεδο. Πρώτο παράδειγμα αποτελεί η παρουσίαση των Δρόμων του Αποστόλου Παύλου ως παράλληλη εκδήλωση της έκθεσης Philoxenia σε συνεργασία με τη Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στο Βυζαντινό Μουσείο, ενώ αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες και για εμπειρικά προϊόντα όπως οι Άθλοι του Ηρακλή.
Όσον αφορά την Περιφέρεια Πελοποννήσου επιδιώχθηκαν συνεργασίες και στο διεθνές περιβάλλον, στην προσπάθεια διασύνδεσης με περιφέρειες χωρών του εξωτερικού που διαθέτουμε κοινά χαρακτηριστικά όπως η Αγία Πετρούπολη, η Mazovia της Πολωνίας και το Schwäbisch Hall της Γερμανίας που έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Στόχος των συνεργατικών δράσεων είναι η συμφωνία σε μνημόνιο συνεργασίας και η χάραξη κοινών δράσεων προώθησης.
Έχετε επιδείξει μια σημαντική εξωστρέφεια όλα αυτά τα έτη. Είχαν αποτέλεσμα οι δράσεις που υλοποιήσατε σε επίπεδο τοπικής οικονομίας?
Η Περιφερειακή Αρχή, γνωρίζοντας από την πρώτη στιγμή ότι η Πελοπόννησος αποτελούσε έναν προορισμό που κατά 70% βασιζόταν σε Έλληνες επισκέπτες, ξεκίνησε το 2011, στην καρδιά της οικονομικής κρίσης για την ελληνική οικογένεια, μια στοχευμένη προσπάθεια για προσέλκυση ξένων επισκεπτών.
Το μεγαλύτερο μέρος των δράσεων της Περιφέρειας Πελοποννήσου υλοποιήθηκε με γνώμονα την αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων, της μείωσης του εγχώριου τουρισμού και την ανάπτυξης του εισερχόμενου τουρισμού από το εξωτερικό. Στο πλαίσιο αυτό αξιοποιήθηκαν σημαντικά εργαλεία εφαρμογής όπως η νέα ταυτότητα «Μυθική Πελοπόννησος» και τα εμπειρικά προϊόντα της Πελοποννήσου και η εφαρμογή του σε σύγχρονες μεθόδους προώθησης (portal, mobile app, εκθέσεις, εκδηλώσεις). Προβήκαμε σε μια σειρά από συνδυασμένες δράσεις προβολής με επίκεντρο το διαδίκτυο και την ανάπτυξη επιχειρηματικών συνεργιών με τους μεγαλύτερους «παίχτες» της τουριστικής αγοράς.
Η Περιφέρεια Πελοποννήσου άνοιξε το δρόμο προσέλκυσης πτήσεων γραμμής από χώρες του εξωτερικού, κάνοντας στρατηγική συνεργασία με την Τ.Ε.ΜΕΣ. Α.Ε και την Aegean Airlines, έτσι ώστε σήμερα ο Διεθνής Αερολιμένας Καλαμάτας ‘Καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος’ να παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια σαν πρώτο αεροδρόμιο σε αύξηση αφίξεων. Το 2009 το αεροδρόμιο της Καλαμάτας κατέγραφε 75.800 αναχωρήσεις και αφίξεις επισκεπτών ενώ το 2016 ξεπέρασε τις 228.000 και με το 2017 να παρουσιάζει άνοδο τουλάχιστον 20%. Αυτή την περίοδο προετοιμαζόμαστε τον ερχόμενο Μάρτιο να διοργανώσουμε ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα στον τουρισμό το World Tourism Forum Lucerne Think Tank.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η επέκταση των συνεργασιών μας με την British Airways και την Easy Jet και την απευθείας σύνδεση με το Λονδίνο ενώ πιο πρόσφατη είναι η συνεργασία μας με την Brussels Airways και απευθείας πτήσεις από τις Βρυξέλες από τον Απρίλιο του νέου έτους, ενώ σύντομα θα ανακοινωθούν και νέες συνέργειες.
Τα αποτελέσματα είναι συγκεκριμένα οι διανυκτερεύσεις των αλλοδαπών στην Πελοπόννησο σύμφωνα με στοιχεία της Ελ. Στατ το 2012 την περίοδο της έναρξης της κρίσης ήταν 726.762, το 2016 έφθασαν το 1.261.678. Χαρακτηριστική είναι η αύξηση των επισκεπτών σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους της Πελοποννήσου όπου το 2010 ήταν 750.000 ενώ το 2016 έφθασαν τις 1.500.000. Επιδιώξαμε μέσω συνεργιών να ανατρέψουμε τις αρνητικές συνέπειες από την μείωση των Ελλήνων επισκεπτών και να προσελκύσουμε ξένους επισκέπτες για να κρατήσουμε την Πελοποννησιακή οικονομία όρθια.
Ποιες είναι οι προκλήσεις για τον τουρισμό της Πελοποννήσου; Πως σκοπεύετε να τις αντιμετωπίσετε;
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Πελοπόννησος είναι η ενίσχυση και η βελτίωση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης με σκοπό τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας του προορισμού. Μέσω της βιώσιμης διαχείρισης του τουρισμού, αποσκοπούμε στην αναγνώριση των ορίων και των δυνατοτήτων των τουριστικών μας πόρων και στην ενθάρρυνση τουριστικής ανάπτυξης που θα συνδυάζει τη βελτιστοποίηση των άμεσων οικονομικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικοπολιτιστικών οφελών με τη διασφάλιση του μακροπρόθεσμου μέλλοντος για τον Πελοποννησιακό τουρισμό.
Ο νέος σχεδιασμός για την Πελοπόννησο τοποθετεί τον άνθρωπο στο επίκεντρο του νέου οράματος και με το μέλλον αυτό να συν δημιουργείται από τους κατοίκους, τις επιχειρήσεις και τους επισκέπτες. Ο κάτοικος της Πελοποννήσου και ο επισκέπτης θα αντιμετωπίζονται ισότιμα με τα ίδια πλεονεκτήματα και τις ίδιες υποχρεώσεις. Κάτοικοι, επισκέπτες, επιχειρήσεις, ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια όλα μέρος μιας αειφόρου αλυσίδας που στόχο θα έχει την μεγιστοποίηση της αξίας για τον ίδιο τον προορισμός.
Ποιοι είναι οι στόχοι σας για την επόμενη περίοδο;
Στόχος της Περιφερειακής Αρχής τη νέα περίοδος είναι να αντικατοπτρίζει τις ανησυχίες των Πελοποννησίων πολιτών με απτά αποτελέσματα που θα βελτιώσουν την καθημερινότητα τους σήμερα, όπως η ανάγκη καταπολέμησης της ανεργίας.
Στο πλαίσιο αυτό θα επιδιώξουμε την ενίσχυση των πολιτικών μας για την ενίσχυση της υγιούς επιχειρηματικότητας που εξειδικεύεται στον τομέα του τουρισμού.
Πρόκειται να ενισχύσουμε την ασκούμενη εξωστρέφειας μας, με σύνδεση του τοπικού αγροδιατροφικού παραγωγικού δυναμικού με όχημα το Brand Mythical Peloponnese αλλά και την κουλτούρα της Πελοποννήσου και του Πελοποννησιακού πολιτισμού.
Άμεσα πρόκειται να δημιουργήσουμε σταθερής “Δομής” παρακολούθησης, εφαρμογής, και υποστήριξης του τουρισμού στην Πελοπόννησο με την δημιουργία και λειτουργία ενός ηλεκτρονικού προγράμματος για την διαχείριση του προορισμού DMS αλλά και την υποστήριξη του Οργανισμού Διαχείρισης Προορισμού DMO με σύγχρονα δεδομένα. Για την υλοποίηση των δομών επιδιώκουμε τη δραστική αλλαγή στις σχέσεις έρευνας-τουρισμού-προορισμού και την άμεση συνεργασία των Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Κέντρων με τη οικονομία της φιλοξενίας. Θα δημιουργήσουμε μηχανισμούς πραγματικής προσέγγισης και ώσμωσης μεταξύ των Πελοποννησίων, των επισκεπτών, των επιχειρήσεων και των ερευνητικών μονάδων
Επίσης θα στηρίξουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα του τουρισμού με την εφαρμογή επενδυτικών σχεδίων μικρής και μεσαίας κλίμακας που θα αφορούν σε ενίσχυση των υποδομών τους, των υπηρεσιών τους και της ικανότητας προβολής τους.
Ως Περιφερειακή Αρχή προετοιμάζουμε ένα διευρυμένου πακέτο προτεινόμενων δράσεων προς τις επιχειρήσεις το οποίο θα οριστικοποιήσει ενόψει της εξειδίκευσης των δράσεων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας με δημόσιας δαπάνης που θα φτάνει στα 30 εκ. ευρώ και θα οδηγήσει σε αντίστοιχη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων που θα ξεπερνούν τα 40 εκ. ευρώ.