Η αειφόρος αγροτική ανάπτυξη αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους μοχλούς ανάκαμψης της Ελληνικής οικονομίας, αλλά παραμένει ανενεργός.
Την αναγκαία αναζωογόνηση και ανάπτυξη στην ευρωπαϊκή οικονομία μπορούν να την προσφέρουν οι νέοι αγρότες, γεγονός που αντικατοπτρίζεται και στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη και την ενίσχυση του ρόλου τους.
Στην ΕΕ, η δημογραφική αλλαγή από τη μια και η φθίνουσα πορεία των αγροτικών πληθυσμών από την άλλη, αποτελούν δύο από τα σημαντικότερα ζητήματα που απασχολούν τα περισσότερα κράτη-μέλη. Αντίστοιχα, οι νέοι αγρότες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην επαρκή προμήθεια και ασφάλεια των παραγόμενων τροφίμων καθώς και στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα και διαχείριση των φυσικών πόρων της Ελληνικής υπαίθρου.
Προκειμένου να μην ερημώσουν οι αγροτικές περιοχές της χώρας μας, θα πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα η παροχή ουσιαστικών, και όχι με τη μορφή επιδόματος, κινήτρων για την είσοδο νέων αγροτών στον πρωτογενή τομέα.
Σε αυτό το πλαίσιο, μία αποτελεσματική Κυβέρνηση που πραγματικά ενδιαφέρεται για το παρόν και το μέλλον του Ελληνικού αγροτικού τομέα, θα πρέπει να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια και να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια μεταρρυθμιστικών παρεμβάσεων, στο στενό περιβάλλον των μνημονιακών δεσμεύσεων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν πρόσφατα αλλά και χρόνια προβλήματα. Ειδικότερα, θα πρέπει να εστιάσει στα εξής:
- το υψηλό κόστος παραγωγής, λόγω της αύξησης των τιμών των εισροών (λιπάσματα, καύσιμα, πολλαπλασιαστικό υλικό κλπ),
- την υψηλή, πλέον, φορολόγηση του αγροτικού εισοδήματος (Ν. 4387/2016),
- τις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές (Ν. 4389/2016),
- την για πρώτη φορά επιβληθείσα φορολόγηση των αγροτικών επιδοτήσεων από το πρώτο ευρώ και των «πράσινων» και συνδεδεμένων επιδοτήσεων άνω των 12.000 ευρώ (Ν. 4387/2016),
- τις μεγάλες καθυστερήσεις στις πληρωμές των άμεσων ενισχύσεων,
- την έλλειψη συντονισμού και ελέγχων στην εγχώρια αγορά για φαινόμενα παράνομων «Ελληνοποιήσεων».
- την έλλειψη συντονισμού σε προγράμματα προώθησης και προβολής των Ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές,
- τις περιπτώσεις ολοκληρωτικών καταστροφών καλλιεργειών λόγω έντονων καιρικών φαινομένων και τη σημαντική καθυστέρηση στο έργο των εκτιμήσεων και αποζημιώσεων από πλευράς ΕΛΓΑ,
- την καταγραφή και βελτίωση των βοσκοτόπων,
- την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας.
Στη συνέχεια, θα πρέπει να μεγιστοποιήσει την αποτελεσματική χρήση των διαρθρωτικών πόρων που υπάρχουν στη διάθεσή μας (όπως οι εγκεκριμένοι πόροι του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 ύψους 6 δις ευρώ), προκειμένου να στηρίξει αποφασιστικά τους αγρότες και ιδιαίτερα τους νέους στην προσπάθειά τους να αναπτύξουν βιώσιμες, ανταγωνιστικές αγροτικές επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Προτάσεις πολιτικής
Είναι απολύτως αναγκαίο να αναληφθούν στοχευμένες πρωτοβουλίες, στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου προγράμματος, για τη μετάβαση από το μοντέλο της οικογενειακής εκμετάλλευσης σε αυτό της αγροτικής επιχείρησης και για τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών υπέρ των νέων αγροτών.
Αυτό για τη Νέα Δημοκρατία είναι κομβικής σημασίας και αναγνωρίζουμε ότι στις ισχύουσες συνθήκες θα πρέπει να είναι κεντρικό συστατικό στοιχείο της αγροτικής πολιτικής.
Κεντρικός στόχος είναι η δημιουργία ενός αγροτικού τομέα επαγγελματιών αγροτών, οι οποίοι θα είναι ικανοί να παράγουν προϊόντα ποιότητας σε πρότυπα που απαιτούν οι σύγχρονοι καταναλωτές. Επαγγελματίες αγρότες που θα τυγχάνουν κάθε δυνατής συμπαράστασης για να εκσυγχρονίσουν τις αγροτικές τους εκμεταλλεύσεις και να τις καταστήσουν απόλυτα ανταγωνιστικές.
Για αυτό, έχουμε ήδη προτείνει σημεία άμεσης εφαρμογής που αφορούν στον αγροτικό τομέα και στην νεανική αγροτική επιχειρηματικότητα:
- μείωση του φορολογικού συντελεστή στα επιχειρηματικά κέρδη από το 29% στο 20%, εντός 2 ετών,
- τη θέσπιση εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή 9% μέχρι τις 10.000 ευρώ για τα φυσικά πρόσωπα,
- μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30%, εντός 2 ετών,
- κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο κρασί,
- διασφάλιση εγγυητικών κεφαλαίων δανειοδότησης και επαρκούς χρηματοδότησης του αγροτικού τομέα,
- άμεση ενεργοποίηση των Μέτρων και πόρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020,
- ενθάρρυνση – και φορολογική – της σύστασης Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών,
- σύνδεση των κρατικών ελέγχων για τους νέους επιχειρηματίες (κάτω των 35 ετών) με παροχή συστάσεων και επανέλεγχο ύστερα από μια καθορισμένη περίοδο συμμόρφωσης, και όχι με άμεση επιβολή προστίμου,
- θεσμοθέτηση ενός σύγχρονου πλαισίου λειτουργίας για τους «επιχειρηματικούς αγγέλους»,
- συνολική αναθεώρηση του πλαισίου λειτουργίας για τις δομές υποστήριξης της επιχειρηματικότητας,
- θέσπιση αφορολογήτου για τα διανεμηθέντα κέρδη νεοφυών επιχειρήσεων,
- θέσπιση αφορολογήτου για τα κέρδη από των πώληση μετοχών νεοφυών επιχειρήσεων.
Τα μέτρα αυτά στοχεύουν στη διευκόλυνση και στην ενίσχυση της εισόδου των νέων στο αγροτικό επάγγελμα προκειμένου να δημιουργήσουν και να αναπτύξουν βιώσιμες και ανταγωνιστικές αγροτικές επιχειρήσεις.
Τελικός στόχος είναι η παραγωγή προϊόντων υψηλών προδιαγραφών και μεγάλης προστιθέμενης αξίας, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην ηλικιακή αναζωογόνηση κι ενδυνάμωση του αγροτικού μας πληθυσμού.
* Ο Δρ. Κων/νος Μπαγινέτας είναι Γεωπόνος, Γραμματέας Αγροτικών Φορέων ΝΔ
** Η Χριστίνα Τσάκωνα είναι Δικηγόρος, Γραφείο Προέδρου Νέας Δημοκρατίας