Το Αρχαίο Άργος μέσα από εικόνες

Η πλούσια ιστορία του δεν μπορεί να αποδοθεί σε λίγες γραμμές. Σίγουρα όμως αξίζει κάποιος να μάθει από που προήλθε η αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης.

Το Φορωνικόν Άστυ, όπως ονομαζόταν το Άργος πριν αποκτήσει τη σημερινή ονομασία του, θεωρείται κατά πολλούς ως η πρώτη πόλη του κόσμου. Η περιοχή της σημερινής πόλης γνώρισε την πρώτη ανθρώπινη εγκατάσταση στο τέλος της 3ης χιλιετίας π.Χ, στη νεολιθική εποχή. Έκτοτε κατοικήθηκε αδιάλειπτα, κτιζόμενη ξανά και ξανά στην ίδια γεωγραφική θέση που κατέχει μέχρι σήμερα με τους πρώτους εποικιστές της να θεωρούνται κατά την προϊστορική εποχή οι Πελασγοί. Οι πρώτες οικιστικές εγγραφές παρατηρούνται στους πρόποδες του λόφου της Ασπίδας και της Λάρισας, ενώ η εγκατάσταση πληθυσμών στο ανατολικό τμήμα της πόλης συνέβη πολύ αργότερα.

Οι Πελασγοί κληροδότησαν στην πόλη πολλές ονομασίες, όπως το ίδιο της το όνομα και τη λέξη “Λάρισα”, το όνομα του κάστρου που δεσπόζει στον ομώνυμο λόφο της πόλης, που σημαίνει ακρόπολη. Στον ίδιο λόφο υπήρχε και το ιερό της θεάς Ήρας της Ακραίας, σήμερα το μοναστήρι της Παναγιάς της Κατακεκρυμμένης.

Στη Μυκηναϊκή εποχή, το Άργος αποτέλεσε μαζί με τις Μυκήνες και την Τίρυνθα σημαντική εγκατάσταση με στρατηγική θέση στην εύφορη Αργολική πεδιάδα. Η πόλη διέθετε το δικό της νόμισμα και έφτασε στο απόγειο της ισχύος της κατά τον 7ο αιώνα π.Χ. υπό την τυραννία του Φείδωνα, οπότε και υπερείχε των άλλων Πελοποννησιακών πόλεων, κυρίως δε της Σπάρτης. Κατά την περίοδο αυτή, στην πόλη λειτούργησε σχολή γλυπτικής και χαλκοπλαστικής ενώ αξιόλογα ήταν και τα κεραμοποιεία, τα βυρσοδεψεία αλλά και οι βιοτεχνίες ετοίμων ενδυμάτων που έφτιαχναν ρούχα σε πλούσια ποικιλία σχεδίων και χρωμάτων. Χαρακτηριστικό δε είναι ότι κατά τακτά διαστήματα, διοργανωνόταν έκθεση με τα προϊόντα της αργολικής γης. Στο αρχαίο Άργος υπήρχε επίσης πλήθος εορτασμών, κρίνοντας από τις τουλάχιστον 25 γιορτές που έχουν καταγραφεί. Kατά την Κάθοδο των Δωριέων, περί το 1098 π.Χ., το Άργος ήταν διαιρεμένο σε τέσσερις συνοικίες, η καθεμία από τις οποίες κατοικείτο από διαφορετική φυλή.

Η αποδυνάμωση και η απώλεια του γοήτρου του Άργους επήλθε αργότερα, αφενός, με την άρνησή του να παρέχει προμήθειες και να συμμετάσχει στους Ελληνο-περσικούς πολέμους και αφετέρου, με την ουδέτερη στάση που διατήρησε αργότερα, κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Στη χρονική περίοδο αυτή αρχίζει η παρακμή και του εμπορικού χαρακτήρα της πόλης και η αλλαγή του πολεοδομικού ιστού της, ιδίως λόγω της επιδρομής των Γότθων το 396, με την αρχαία αγορά να παύει να αποτελεί σημείο συνάντησης και την κίνηση της πόλης να μεταφέρεται στην ανατολική συνοικία, στα όρια των σημερινών οδών Δαναού και Αγίου Κωνσταντίνου.

Σε ότι αφορά τη μυθολογία, πρώτος βασιλιάς του Άργους θεωρείται ο Ίναχος, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος, ο οποίος ήρθε από την Αίγυπτο το 1876 π.Χ. ως αρχηγός μεγάλης ομάδας φυγάδων. Ο Όμηρος έχει συχνές αναφορές στα έπη του για τους Αργείους. Επίσης η σπουδαιότητα του Αργειακού πολιτισμού φαίνεται και από τους τραγικούς ποιητές των οποίων πολλές τραγωδίες αναφέρονται στο Άργος. Τα εφάμιλλα της Ιλιάδος χαμένα έπη “Θηβαΐς” και “Επίγονοι”, ίσως του Ομήρου, κάνουν μνεία για το κλέος του αρχαίου Άργους.

Από το Άργος κατάγονται δύο από τους μεγαλύτερους ήρωες της μυθολογίας μας, ο Περσεύς και ο Ηρακλής. Από τον Αργείο Περσέα κατά μία εκδοχή πήρε το όνομα η Περσία. Ο μύθος λέει ότι μετά τον φόνο της Μέδουσας ο Περσεύς πήγε στην Αιθιοπία, όπου σκότωσε το τέρας Κήτος. Ο βασιλιάς της Αιθιοπίας τού έδωσε για γυναίκα την κόρη του Ανδρομέδα. Εκεί γεννήθηκε ο Πέρσης ο οποίος βασίλευσε στην περιοχή της Περσέπολης.

Το Αρχαίο Άργος παρουσιάζεται ανάγλυφα μέσα από εικόνες και στο οπτικά ενδιαφέρον βίντεο του Γιάννη Αθανασόπουλου: