Σκέψεις και διαπιστώσεις λίγες μέρες μετά τις εξαγγελίες του Αλέξη Τσίπρα στην Τρίπολη
Λίγες μέρες μετά την κεντρική ομιλία του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Τρίπολη για την σχεδιαζόμενη παραγωγική ανασυγκρότηση της Περιφέρειας Πελοποννήσου, θα αποπειραθώ να καταθέσω ορισμένες σκέψεις και διαπιστώσεις, τόσο για θέματα στρατηγικού σχεδιασμού, όσο και για τις εξειδικευμένες δράσεις και έργα που υπηρετούν το καθορισμένο πλαίσιο και ειπώθηκαν από τα χείλη του Πρωθυπουργού.
Γενικές παρατηρήσεις:
α. Ο σχεδιασμός είναι σαφώς αναπτυξιακός και στοχευμένος, ακολουθεί δε κριτήρια βιωσιμότητας και ισορροπημένου επιμερισμού των δράσεων, σε όλες τις περιφερειακές ενότητες της Πελοποννήσου, αξιοποιώντας τις παραγωγικές δυνατότητες κάθε περιοχής.
Είναι αναγκαίο να κοιτάξουμε το γενικότερο πλαίσιο μιας ολιστικής και δίκαιης ανάπτυξης και να μην αξιολογήσουμε τα προγράμματα με στενά τοπικιστικά κριτήρια. Γνώμονάς μας πρέπει να είναι η προώθηση του γενικού αναπτυξιακού πλαισίου, όπου εντάσσεται με τον αρτιότερο τρόπο η προαγωγή των επιμέρους σχεδίων δράσης κάθε περιοχής, χωρίς στείρους ανταγωνισμούς και αντιπαραθέσεις που αδυνατίζουν και αδικούν την κοινή προσπάθεια.
β. Η γενική στόχευση του εξαγγελθέντος προγράμματος υπαγορεύεται από τους γνωστούς παραγωγικούς τομείς που συμπεριλαμβάνονται στο προωθητικό δυναμικό της περιφέρειάς μας. Επιγραμματικά θα αναφέρω τον πρωτογενή αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα, τον δευτερογενή τομέα παροχής υπηρεσιών, με κύρια αιχμή τον τουρισμό, την μεταποίηση και το εμπόριο, αλλά και την παραγωγή υψηλής τεχνολογικής αξίας προϊόντων. Θα πρέπει βέβαια να τονισθεί η ύπαρξη του σημαντικού και πλούσιου πολιτιστικού φορτίου, του διάσπαρτου σε κάθε γωνία της περιφέρειάς μας, που συνεχίζει και καθορίζει πλείστες όσες δραστηριότητες μεγάλου τμήματος των πολιτών της Πελοποννήσου.
γ) Ο ευρύτερος δημόσιος τομέας, δηλ. η Κεντρική Διοίκηση (Κυβέρνηση) και η Αποκεντρωμένη (Περιφέρειες και Δήμοι), στον σχεδιασμό των προγραμμάτων και των δράσεων και έργων που υλοποιούν, πρέπει να έχουν συνέπεια και συνέχεια.
Είναι πιθανό στην τελική αξιολόγηση και επιλογή να μην υιοθετείται το σύνολο των εν εξελίξει έργων. Υπάρχει έτσι, ένα περιθώριο επανακαθορισμού και ευελιξίας, ώστε να εφαρμόζεται το στρατηγικό πλαίσιο του Επιτελικού Φορέα. Όμως δεν πρέπει να μηδενίζονται όσα σχεδιάσθηκαν και εκτελούνται, ιδίως δε στα επιδοτούμενα προγράμματα ΕΣΠΑ, αλλά και Εθνικά, που η ανατροπή τους θα οδηγεί σε μεγάλες καθυστερήσεις ή και απώλεια εγκριθέντων κονδυλίων.
Υπό το πρίσμα αυτών των σκέψεων και επιλογών, πιστεύω ότι αποφασίσθηκαν από τα Επιτελικά Όργανα της Κυβέρνησης, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Αρχή και εξαγγέλθηκε το σύνολο των παρεμβάσεων και των έργων από τον Πρωθυπουργό.
Θα χρειαζόταν μια πολύ εκτεταμένη καταγραφή για να παραθέσω το σύνολο των έργων που αφορούν ολόκληρη την Περιφέρεια της Πελοποννήσου. Να σημειώσω μόνο ότι έγινε πολύ σοβαρή, λελογισμένη και ισόρροπη κατανομή, που δεν πρέπει να αφήνει παραπονούμενη καμία Περιφερειακή Ενότητα. Το κύριο και πρωταρχικό είναι ότι εξυπηρετείται το γενικότερο στρατηγικό σχέδιο. Ευκαιρίες πήραν όλες οι χωρικές ενότητες (Νομοί και Δήμοι), τόσο αυτές που είναι σε τροχιά ανάπτυξης και θα συμπαρασύρουν και άλλες, όσο και αυτές που εμφανίζουν μία υστέρηση, που με την ψηλότερη ενίσχυσή τους, αναμένεται να αναπτυχθούν ταχύτερα, ώστε να επιτευχθεί και ο στόχος της σύγκλισης υπαρκτών ανισοτήτων.
Θα παραθέσω, στο σημείο αυτό, τα επιμέρους στοιχεία των δράσεων και έργων που αφορούν την Αργολίδα και αναφέρθηκαν από τον Αλέξη Τσίπρα.
1. To έργο της μεταφοράς του νερού άρδευσης από τον Ανάβαλο στο μέγιστο τμήμα της Αργολίδας, που με εμφατικό τρόπο εξήγγειλε ο Αλέξης Τσίπρας , είναι το καθοριστικό στοιχείο της Αναπτυξιακής Πολιτικής στον Αγροτικό τομέα, χωρίς να παραγνωρίζεται και η συμβολή του στην ευρύτερη αναπτυξιακή διάσταση.
Τα επί μέρους υποέργα, άλλα εκ των οποίων ήδη εκτελούνται και άλλα σχεδιάζονται είναι:
α) Στην επέκταση του δικτύου στην περιοχή Φιχτίων-Μυκηνών-Μοναστηρακίου, έργο προϋπολογισμού 7.896.600 ευρώ, που αναμένεται σύντομα να δημοπρατηθεί.
β) Η προώθηση του ήδη εκτελούμενου έργου μεταφοράς του νερού στην Επιδαυρία, έργου που συμβασιοποιήθηκε από την 25/1/2017, με δαπάνη 12.464.326,46 ευρώ.
γ) Η αναγγελία επέκτασης του ιδίου δικτύου στην Ερμιονίδα. Ένα έργο ζωτικής σημασίας για την Επαρχία, με προϋπολογισμό 47.350.000 ευρώ. Το έργο, όταν ανοίξει η σχετική πρόσκληση τον επόμενο μήνα, θα προταθεί και θα καταταγεί, με υπέρ αυτού την σαφώς δηλωθείσα εξαγγελία του Πρωθυπουργού, μιας και στο έργο αυτό, μετά την άρση της αιρεσιμότητας βάσει της απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος κ. Σωκράτη Φάμελλου, επιμετράται και το κριτήριο της επεκτασιμότητας.
2. Το σοβαρό έργο της σύνδεσης της Εθνικής Οδού με το εσωτερικό οδικό δίκτυο της Αργολίδας, στα Εκκλησιαστικά, δηλαδή το τμήμα Δερβενακίων-Μυκηνών, που θα βάλει στο χάρτη των Μεγάλων Οδικών Αξόνων που διατρέχουν το σύνολο της Περιφέρειας και την Αργολίδα. Ο προϋπολογισμός του έργου αυτού υπερβαίνει το ποσό των 30 εκατ. ευρώ, προήλθε δε από την πρωτοβουλία και υπόδειξη του δραστήριου και αποτελεσματικού Επιτελείου του ΥΠΟΜΕΔΙ, των,Υπουργού ΧρήστουΣπίρτζη και Γενικού Γραμματέα Γιώργου Δέδε, που συνετέλεσε τα μέγιστα στο να εξαγγελθεί από τον Πρωθυπουργό.
3. Στο πλαίσιο της Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης η Περιφέρεια Πελοποννήσου προσκάλεσε τις αντίστοιχες Αστικές Αρχές για υποβολή προτάσεων στις 2/2/2017.
Η σχετική πρόταση της Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης υποβλήθηκε τον Απρίλιο του 2017 και εγκρίθηκε κατόπιν αξιολόγησης από την ΕΥΔ στις 17/11/2017. Κεντρικός στόχος της Στρατηγικής είναι η αξιοποίηση της Ιστορίας και του Πολιτιστικού Αποθέματος της περιοχής, ως στρατηγικού πόρου για την ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης και της απασχόλησης με όρους βιωσιμότητας. Στο πρόγραμμα προτάσεις υπέβαλαν ο Δήμος Καλαμάτας και οι Δήμοι Άργους-Μυκηνών και Ναυπλιέων. Οι αντίστοιχες δαπάνες ήσαν για μεν την Καλαμάτα 9,5 εκατ., για δε τους δύο Δήμους της Αργολίδας 8,42 εκ.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναγνωρίσομε και να επιβραβεύσομε τους Δήμους, τους Δημάρχους και τις υπηρεσίες τους, που έδειξαν ετοιμότητα και εντάχθηκαν στα εν λόγω προγράμματα.
Οι σχετικές δαπάνες που κατανέμονται, εντάσσονται στους εξής στόχους: α) Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των τοπικών επιχειρήσεων: 600.000 ευρώ, β) Αναζωογόνηση του Αστικού Ιστού: 3.000.000 ευρώ, γ) Προστασία, δικτύωση και προβολή του φυσικού και πολιτιστικού αποθέματος: 500.000 ευρώ, δ) Ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης: 900.000 ευρώ, ε) Βελτίωση των δυνατοτήτων απασχόλησης: 600.000 ευρώ, στ) Προώθηση της Κοινωνικής Ενσωμάτωσης: 300.000 ευρώ, ζ) Ενίσχυση και βελτίωση της ποιότητας των Υπηρεσιών Κοινωνικής Αλληλεγγύης: 1.620.000 ευρώ, και συνολικά ποσό 8.420.000 ευρώ.
Πιστεύω ότι η απαρίθμηση, η αξιολόγηση και η αποτίμηση του κόστους κατασκευής των ανωτέρω δραστηριοτήτων και έργων, δίνει πραγματικά τη διάσταση της παραγωγικής ανασυγκρότησης, που με βιώσιμη προοπτική και δίκαιο τρόπο θα συντελέσει στην οικονομική ανάπτυξη της Αργολίδας, ως ένα συστατικό και καθοριστικό στοιχείο ολόκληρης της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
4. Για τον εξοπλισμό και την κάλυψη των αναγκών του Γενικού Νοσοκομείου Αργολίδας Νοσοκομεία Άργους και Ναυπλίου, διατίθεται ποσό 1 εκατ. ευρώ.
5. Και κάτι που δεν αποτιμάται σε χρήμα, αλλά έχει σαφώς μεγαλύτερη αξία, η εντός σύντομου χρόνου στελέχωση του ΠΕΔΥ Ναυπλίου με δύο ιατρούς, παθολόγο και παιδίατρο.
6.Η συνέχιση και ολοκλήρωση των έργων στερέωσης αποκατάστασης και ανάδειξης του Μπουρτζιού στο Ναύπλιο .Το σχετικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, με συνολικό προϋπολογισμό 1.715.429 ευρώ, έχει εκτελεσθεί κατά 44% του οικονομικού αντικειμένου και θα υλοποιηθεί με εργολαβία και αυτεπιστασία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων.
7.Ένα έργο που προστέθηκε πριν από λίγες μέρες ήταν η κατασκευή του Πνευματικού
Κέντρου Λυγουριού, προϋπολογισμού ποσού 1.700.000 ευρώ με την ένταξη της πηγής χρηματοδότησής του απευθείας από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Από την ένταξη αυτού του τόσο απαραίτητου και ωφέλιμου έργου αποδεικνύεται ότι το επιθυμητό αποτέλεσμα επιτεύχθηκε με τη συνέργεια πολλών φορέων και μάλιστα, της Περιφέρειας Πελοποννήσου και του Περιφερειάρχη κ. Πέτρου Τατούλη, του Δήμου Επιδαύρου, του Περιφερειακού Συμβούλου και αρχιτέκτονα κ. Γιάννη Σαρρή που συνέταξε και παρέδωσε δωρεάν τη μελέτη και των διαρκών και φορτικών προσωπικών μου παραινέσεων στον Αναπληρωτή Υπουργό κ. Αλέξη Χαρίτση και στον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα κ. Παναγιώτη Κορκολή, ώστε να επιλεγεί το έργο αυτό για ένταξη στο ΠΔΕ.Αργολίδας.
8. Άφησα τελευταία την αναφορά σε ένα μεγάλο έργο που αφορά ολόκληρη την Περιφέρεια Πελοποννήσου και όχι ξεχωριστά κάθε Νομό. Είναι η διαχείριση των απορριμμάτων
Ο Αλέξης Τσίπρας ανήγγειλε από την Τρίπολη ότι μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων θα υπάρξει άμεση χρηματοδότηση για τους Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων που έχουν απομείνει στην Περιφέρεια και για τους οποίους η χώρα εξακολουθεί να πληρώνει πρόστιμο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σημείωσε ότι το ΣΔΙΤ Πελοποννήσου είναι πια έτοιμο να προχωρήσει, μετά από την παρέμβαση της Κυβέρνησης προκειμένου να υπάρξει λύση συμβατή με τα ευρωπαϊκά πρότυπα ανακύκλωσης και το συνολικό εθνικό σχεδιασμό και τις προτεραιότητες που θέτει για ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι μέσω διαπραγμάτευσης, και χωρίς να κινδυνεύσουν καθόλου οι πόροι του ΕΣΠΑ, η κυβέρνηση πέτυχε:
-Μείωση της εγγυημένης ποσότητας
-Μείωση του πραγματικού τελικού κόστους
-Μείωση της διάρκειας της Σύμβασης.
-Εναρμόνιση με τους στόχους του Εθνικού Σχεδιασμού
-Ενίσχυση της διαλογής στην πηγή
-Ενίσχυση του ρόλου των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης
-Λύση εντός 10μήνου από την υπογραφή, έτσι ώστε να πάψει η χώρα να πληρώνει αναίτια πρόστιμα.
Από τον συνολικό κατάλογο των έργων φαίνεται ότι δεν παρουσιάσθηκε πρόοδος σε περιβαλλοντικά σχέδια και χαρακτηριστικά στο τόσο ζωτικό, απενταγμένο από την περίοδο 2012-2013, έργο του Βιολογικού Καθαρισμού των Μύλων, περιοχής όπου υπάρχουν οι πηγές υδροδότησης του Άργους και του Ναυπλίου. Καθώς και η απαραίτητη υποχρέωσή μας στη βελτίωση λειτουργίας του κοινού Βιολογικού Καθαρισμού Άργους και Ναυπλίου.
Ο κατάλογος είναι βέβαια μεγάλος και ίσως ανεξάντλητος, αλλά στη σύντομη αυτή εισήγησή μου θα συμπεριλάβω ως μέγιστο έλλειμμα την μη επιλογή της ολοκλήρωσης του Αρχαιολογικού Μουσείου του Άργους.O κατάλογος είναι πάντα ανοιχτός, κατά προτεραιότητα όμως είναι αναγκαίο να επιδιωχθεί η ολοκλήρωση του Αρχαιολογικού Μουσείου του ΄Αργους. Το έργο αυτό που μπορεί να συμπεριληφθεί σε αντίστοιχο πρόγραμμα της Περιφέρειας Πελοποννήσου θα συντελέσει τα μέγιστα στην ανάπτυξη της πόλης του Άργους, εξοπλίζοντάς την στην προσπάθεια αναζήτησης του ποιοτικού πολιτιστικού χαρακτήρα της, με την θαρραλέα εξωστρεφή πορεία της που δικαιούται βάσει του αρχαιολογικού της φορτίου.
Πιστεύω ότι ενώνοντας τις κοινές μας δυνάμεις, θεσμικοί φορείς και πολίτες, μπορούμε να θέσουμε απόλυτη προτεραιότητα, ώστε σε σύντομο χρόνο να κριθούν επιλέξιμα και να προχωρήσει ταχέως η εκτέλεσή τους.
