197 χρόνια συμπληρώθηκαν στις 23 Σεπτεμβρίου από την πτώση της Τριπολιτσάς. Πραγματικά, πρόκειται για μεγάλης σημασίας στρατιωτική επιτυχία, 6 μήνες μάλιστα μετά την έναρξη της επανάστασης.
Αξίζει να θυμηθούμε τα γεγονότα μέσω έγκριτων ιστορικών, κυρίως μέσω της προσωπικής μαρτυρίας που μας άφησε ο Άγγλος ιστορικός Γεώργιος Φίνλεϊ, σε μετάφραση μάλιστα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη:
Οι ντόπιοι πονηροί οπλαρχηγοί στην αρχή έστειλαν τον αρχιστράτηγο Δημήτριο Υψηλάντη με τη δύναμή του και τους ξένους αξιωματικούς που τον πλαισίωναν, στα παράλια του Κορινθιακού, για να εμποδίσουν υποτιθέμενη απόβαση των Τούρκων, η οποία ουδέποτε έγινε…
Στο μεταξύ, πλήθη ενόπλων χωρικών συνέρρεαν γύρω από την Τριπολιτσά, με την ανοχή των οπλαρχηγών, για να συμμετάσχουν στο αναμενόμενο πλιάτσικο, που δεν θα αργούσε. Μέσα στην Τριπολιτσά βρίσκονταν μεμονωμένες οικογένειες πλουσίων Τούρκων και μια ισχυρή φρουρά 1500 εμπειροπόλεμων και οπλισμένων Τουρκαλβανών που τις προστάτευαν. Οι οπλαρχηγοί ξεκίνησαν χωριστές διαπραγματεύσεις, με τους Τουρκαλβανούς γιατί τους θεωρούσαν σκληρούς πολεμιστές και ταυτόχρονα με τις πλούσιες οικογένειες των Τούρκων στις οποίες υπόσχοντο ασφαλή έξοδο με αντάλλαγμα τα πλούτη τους. Στις διαπραγματεύσεις συμμετείχε και η Μπουμπουλίνα η οποία διέπρεψε σύμφωνα με τον Φίνλεϊ .
Στους Τουρκαλβανούς οι οπλαρχηγοί υπόσχοντο ασφαλή διαφυγή προς το Αίγιο τους έδωσαν μάλιστα και τρόφιμα για το δρόμο. Το σχέδιο ήταν απλό : Θα έδιωχναν τους έμπειρους Τουρκαλβανούς γιατί μια σύγκρουση μαζί τους θα ήταν άγρια, αμφιβόλου εκβάσεως και θα άρπαζαν τα πλούτη των οικογενειών που θα τα μοιράζοντο.
Οι απλοί στρατιώτες, οι υπό τας διαταγάς των οπλαρχηγών στρατολογηθέντες έναντι αμοιβής, αντελήφθησαν ότι οι αρχηγοί τους ενεργούσαν για τον προσωπικό τους πλουτισμό, ενώ αυτούς τους είχαν 6 μήνες απλήρωτους και το πλιάτσικο ήταν η μόνη ελπίδα τους για να πάρουν τα … δεδουλευμένα τους και όχι μόνο, έτσι αποφάσισαν να κινηθούν μόνοι τους γράφοντας στα τσαρούχια τους την ηγεσία τους !
Όταν παρουσιάστηκε η ευκαιρία, διείσδυσαν στην πόλη από την πύλη προς το Άργος, ύψωσαν την σημαία τους, έδιωξαν τους συντεταγμένους Τουρκαλβανούς και ακολούθησε η έφοδος του οργισμένου πλήθους.
Από εκεί και πέρα όπως γράφει ο Φίνλεϊ «σκηνή μάχης, σφαγής και λεηλασίας ήρχισεν τότε, απαραδειγμάτιστος την διάρκεια και ωμότητα ακόμα εις τα χρονικά του αιματηρού τούτου πολέμου»…
Το τι έγινε εκεί μέσα, ο καθένας μας μπορεί να φανταστεί μόνος του, αλλά να τις διαβάσει και σε πολλές σχετικές μαρτυρίες. Ο Γάλλος συνταγματάρχης π.χ. Ρεμπό, αρχηγός του πυροβολικού του Υψηλάντη μόνος ξένος που έχει μείνει στην Τριπολιτσά και υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας των σκηνών που εκτυλίχθησαν περιγράφει ότι όσοι επέζησαν από το μανιασμένο πλήθος το πρώτο 48ωρο της πτώσης, κατά το πλείστον γυναικόπαιδα, οδηγήθηκαν σε χαράδρα στο κοντινό βουνό και σφαγιάστηκαν. Ο Φίνλεϊ πάλι γράφει ότι: «Ο γράφων είδε σωρούς άταφων κοκάλων ημαυρωμένων, από τας βροχάς του χειμώνος και του θέρους τους καύσωνες, διερχόμενος το μέρος τούτο, δύο έτη μετά τη σφαγή. Το μέγεθος πολλών εκ τούτων εμαρτύρει την μικράν ηλικίαν των θυμάτων»…
Οι οπλαρχηγοί πήραν το μερίδιο τους, μειωμένο αφού στρατιώτες και πλήθος έκαναν τελικά την «βρώμικη δουλειά», έδειξαν ανοχή σε όλα, έδωσαν μάλιστα προθεσμία 3-4 ημερών για να αποχωρήσει το πλήθος με τα λάφυρά του…
Έγκριτοι ιστορικοί αναλύοντας την πτώση της Τριπολιτσάς γράφουν ότι το πλήθος εκδικήθηκε για τα 400 χρόνια σκλαβιάς και Τουρκικής καταπίεσης σφάζοντας και λεηλατώντας και ότι οι οπλαρχηγοί, παρ’ ότι πήραν λιγότερα λάφυρα από ότι υπολόγιζαν από τις πλούσιες οικογένειες, άφησαν τον κόσμο να εκτονωθεί και σύμφωνα με ορισμένους έπραξαν σοφά!…
Βέβαια οι υποσχέσεις στα γυναικόπαιδα ότι δίνοντας τα πλούτη τους θα έσωζαν τις ζωές τους ήταν ένα ακόμα δείγμα που μας άφησαν οι πονηροί Μοραΐτες οπλαρχηγοί σαν παρακαταθήκη…
Το τι έγινε σωστά και το τι όχι σε αυτή τη σελίδα του αγώνα της Εθνικής Ανεξαρτησίας, η έναρξη του οποίου σε 3 χρόνια συμπληρώνει 200 χρόνια, είναι στην κρίση του κάθε σημερινού Έλληνα, απόγονου των εκπορθητών της Τριπολιτσάς. Εδώ καταγράφονται τα γεγονότα και η ιστορία δεν μεροληπτεί ούτε διαστρεβλώνει, απλά καταγράφει…
Εκείνο που θέλω να επισημάνω είναι κάτι άλλο: Πέρυσι στις εκδηλώσεις της επετείου (φέτος δεν ξέρω αν πήγε), παρέστη και μίλησε ο ΠτΔ Π. Παυλόπουλος, ο οποίος στον πανηγυρικό του είπε επί λέξει, το έχω από τότε σημειώσει : «Η επέτειος αυτή έχει πάρει πια όλα τα χαρακτηριστικά Εθνικής Επετείου, μας εμπνέει και μας διδάσκει»… Συμφωνώ λοιπόν απόλυτα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας ότι όλα αυτά μας εμπνέουν και μας διδάσκουν. Το πνεύμα της αρπαχτής παρέμεινε ανέπαφο 197 χρόνια που ακολούθησαν και τώρα επισημοποιείται και πανηγυρικά από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας!…
Μια άλλη ατάκα που είπε ο Πρόεδρος στην ίδια ομιλία, ότι η «επέτειος της Τριπολιτσάς, επιβάλλει στον καθένα μας να αναγνωρίσει τον καθοριστικό ρόλο της Ορθόδοξης εκκλησίας μας», ειλικρινά δεν το κατάλαβα. Ούτε προκύπτει από πουθενά. Αυτό μόνο ο ίδιος το ξέρει.
* Ο Φάνης Ζουρόπουλος είναι Επίτιμος εκτελεστικός Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων και τ. Πρόεδρος της Ένωσης Επαρχιακού Τύπου.