Το πρόβλημα της μόρφωσης των κοριτσιών είχε απασχολήσει το Δημοτικό Συμβούλιο του Βόλου το οποίο στην συνεδρίασή του στις 7 Δεκεμβρίου 1097, αποφάσισε την συγκρότηση επιτροπής για την μελέτη του θέματος.
Μέλος της επιτροπής ήταν και ο Δημ. Σαράτσης Γιατρός, φωτεινό και προοδευτικό μυαλό της εποχής εκείνης.
Στην εισήγηση της επιτροπής αναφερόταν ότι εκτός από τη μόρφωση του πνεύματος και την διαμόρφωση χαρακτήρος, τα κορίτσια έπρεπε να διδαχθούν όλας τας πρακτικάς γνώσεις, προκειμένου στο μέλλον να καταστούν πρότυπα συζύγων, μητρός και νοικοκυράς.
Μετά την εισήγηση της επιτροπής το Δημοτικό Συμβούλιο Πηγασών (Βόλου) ίδρυσε το 1098 το Παρθεναγωγείο Βόλου και άρχισε να λειτουργεί στις 10 Οκτωβρίου ιδίου έτους.
Το πρόγραμμα επιθυμούσε την σοβαρή διδασκαλία των φυσικών μαθημάτων και εισήγαγε το μάθημα της οικοκυρικής και με τις υποδιαιρέσεις στην υγιεινή, τη νοσηλευτική, την καθαριότητα του οίκου, την κηπευτικήν, την μαγειρικήν, καθώς και το μάθημα της κοπτικής, ραπτικής και κεντητικής.
Η διδασκαλία της Γαλλικής γλώσσης εισήγετο αφθονότατη και ιδίως στις δύο ανώτερες τάξεις.
Η ολοκλήρωση του μορφωτικού προγράμματος ήταν η μουσική μόρφωση των κοριτσιών.
Με πρόταση του Δημ. Σαράτση ανετέθη η Διοίκηση του Παρθεναγωγείου στον Αλέξανδρο Δελμούζο με μηνιαίο μισθό 350 Δραχμές. Ένα μέρος θα κατέβαλε ο Δήμος και ένα θα προήρχετο από τις εισφορές των μαθητριών.
Το Παρθεναγωγείο συνέχισε την λειτουργία του μέχρι 11 Μαρτίου 1911. Όλα τα μαθήματα εδιδάσκοντο χωρίς βιβλία, εκτός από τα Γαλλικά και το ευαγγέλιο.
Οι ιδρυτές του Παρθεναγωγείου, οι Δάσκαλοι και ορισμένα μέλη του Εργατικού Κέντρου Βόλου κατηγορήθηκαν ιδίως από τον Μητροπολίτη Βόλου Γερμανό Μαυρομάτη με τις κατηγορίες: 1) προσηλυτισμός στην Αθεΐα και 2) προσβολή του Δημιουργού του Σύμπαντος.
Οι παραπάνω κατηγορίες ήσαν σε βαθμό πλημμελήματος, αλλά επειδή μεταξύ των 12 εν συνόλω κατηγορουμένων ήσαν και δύο (2) Δικηγόροι που έχουν ειδική δοσιδικία, το πλημμέλημα εξεδικάσθη στο Εφετείο Ναυπλίου και όχι στο Εφετείο Λάρισας, λόγω κολλήματος Δικαστών.
Κατά την δίκη οι κατηγορούμενοι προσπάθησαν να πλήξουν την αναγεννητική πρωτοβουλία σε μια εποχή που ο τόπος διψούσε για μια σύγχρονη εκπαίδευση των παιδιών του. Ό,τι κατηγορήθηκε και δυσφημίστηκε τότε στην Δίκη του Ναυπλίου, αναγνωρίζεται σήμερα και κατοχυρώνεται με νομοθετικά μέτρα.
Η δίκη άρχισε την 16-4-1914 και τελείωσε την 27-4-1914.
Πρόεδρος του Εφετείου Χαραλ. Νικητόπουλος, Εφέται Κυρ. Μωραΐτης, Νικ. Γρηγορόγιαννης, Ιω. Δεσποτόπουλος και Λεων. Λουκάκος. Εισαγγελέας Σωτ. Σωτηριάδης, γραμματέας Μουτζουρίδης. Δικηγόροι 4. Συνήγορος του Δελμούζου ο Πετρίδης, Δικηγόρος Ναυπλίου. Κατηγορούμενοι 12, από αυτούς 3 ΕΡΗΜΗΝ.
Στην δίκη ήσαν και 2 πρακτικογράφοι της Βουλής.
Μεταξύ των 12 κατηγορουμένων ήσαν: Ο Γιατρός Δημ. Σαράτσης Δημοτικός Σύμβουλος, ο Αλεξ. Δελμούζος Δ/ντης του Παρεναγωγείου και ο Κων/νος Ζάχος Δικηγόρος.
Την πρώτη ημέρα της δίκης εξητάσθη ο Μητροπολίτης Δημητριάδος (Βόλου) Γερμανός Μαυμομάτης μέχρι αργά, ο οποίος ήταν εξόχως καταδικαστικός. Αργά την ίδια μέρα εξετάστηκαν και άλλοι 3 μάρτυρες. Το σύνολο των εξετασθέντων μαρτύρων ήταν 105.
Μετά την απολογία των κατηγορουμένων, της αγόρευσης του εισαγγελέα, ο οποίος ζήτησε την καταδίκη των κατηγορουμένων και της αγόρευσης των συνηγόρων των κατηγορουμένων το Δικαστήριο εξέδωσε Αθωωτική Απόφαση, καταχειροκροτούμενο από το πολυπληθές ακροατήριο.
Χρήστος Π. Καραμάνος
πρώην προϊστάμενος της Γραμματείας του Εφετείου Ναυπλίου