Η κρίση, η υγεία και οι Ιατροί στην Ελλάδα

Α, για να θυμηθούμε πάλι… Οι Έλληνες του εξωτερικού είναι δύο φορές Έλληνες. Που έχει την βάση της αυτή η θεωρεία; Μήπως επειδή στους Έλληνες του εξωτερικού αρέσει να συμβάλουν αδρά οικονομικά όταν τους ζητηθεί;

Άρθρο της Μαρίας Χαλβατζή   
 

Όταν η πατρίδα έχει και πάλι ανάγκη από χρήματα ώστε να ιδρυθούν  σχολεία, νηπιαγωγεία, νοσοκομεία κλπ. ή απλώς να ανακαινιστούν.  Ίσως επειδή οι Έλληνες του εξωτερικού κατέθεταν σχεδόν αποκλειστικά τα χρήματα τους σε ελληνικές τράπεζες. Εξάλλου, σε κάθε ξένη πόλη στην οποία ζούσαν και εργάζονταν οι Έλληνες, υπήρχε και  υπάλληλος  ελληνικής τράπεζας ο οποίος πήγαινε από πόρτα σε πόρτα για να συμβουλεύει μελλοντικούς επενδυτές. Υπάρχουν λόγοι για λόγοι. Αμέτρητοι. Αλλά για κάποιο λόγο μοιάζει οι  Έλληνες του εξωτερικού να είναι μόνον τότε  ευπρόσδεκτοι,  όταν λάμπουν μέσα από την απουσία τους. Όταν όμως επισκέπτονται τη χώρα από την οποία προέρχονται οι αγαπημένοι πρόγονοί τους, θεωρούνται μόνο τουρίστες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και ως απρόσκλητοι επισκέπτες.

Αλλά τι συμβαίνει όταν κάποιος Έλληνας μετανάστης  χρειάζεται βοήθεια; Αν είναι στην Ελλάδα και χρειάζεται πραγματική, ελληνική βοήθεια; Λοιπόν, ας πρόσεχε; Ατυχία; Τι; Στη χώρα των πελατειακών σχέσεων,  της κρίσης, τις έλλειψης προσωπικού σε κάθε δημόσια υπηρεσία, στη χώρα της παρέας, του ούζου, της αλληλεγγύης— τι θα συμβεί αν … Μια τετραμελή οικογένεια αποτελούμενοι από στην Αυστραλία ζώντων Ελλήνων δεύτερης γενιάς, θα ζούσε αυτή την απορία σε όλο της το μεγαλείο.  Βασικά δεν τους συνέβη τίποτα που δεν συμβαίνει και στους στην ενδοχώρα ζώντων Ελλήνων. 

Ωστόσο, βλέπουν οι συμπατριώτες μας τα ελληνικά γεγονότα από μια εντελώς διαφορετική γωνία. 

Αυτή της  λογικής,  για παράδειγμα. Όπως και η εν λόγω οικογένεια. Όταν η οκτάχρονη κόρη τους  έπαιζε αμέριμνα μπροστά από το σπίτι που νοίκιαζε η οικογένεια για το καλοκαίρι στη Νικήτη, Χαλκιδική, βρήκε το παιδί η  πεταλωμένη οπλή ενός  αφηνιασμένου επιβήτορα με αποτέλεσμα να (Οπλή-το όπλο του αλόγου.) πληγωθεί στο κεφάλι, να σπάσει το  σαγόνι της και να ρέει άφθονο το αίμα από τις πληγές. Οι γονείς πήραν το παιδί τους και το μετέφεραν στο εφημερεύον νοσοκομείο, όπως τους συμβούλεψαν, κάτι το οποίο είναι υποχρεωτικό στην Ελλάδα. Κανένα άλλο νοσοκομείο δεν δέχεται ασθενείς, ανεξάρτητα από την κατάστασή τους. Η  μικρή μπήκε σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης. Ένα πολύ ωραίο νοσοκομείο. Καταπληκτικό κτίριο. Από έξω κούκλα… από μέσα διακρίνονται αρκετές ελλείψεις. Ξεκινώντας από το Ιατρικό προσωπικό. Σίγουρα του λείπει γναθοχειρουργός. Αυτή την εμπειρία έπρεπε να την ζήσει οι οικογένεια αλλά ήταν πολύ μακριά από το να καταλάβει τι ακριβώς θα σήμαινε αυτό σε σχέση με τα τραύματα του παιδιού τους. Όχι, και βέβαια δεν σήμαινε ότι θα καλούνταν κάποιος κατάλληλος Ιατρός αλλά ότι θα καταδικαζόταν η μικρή να περιμένει, μέχρι να μην εφημερεύει άλλο το προαναφερόμενο νοσοκομείο. Δηλαδή ολόκληρη την ημέρα. Όταν πληροφορήθηκε για το γεγονός ο Αυστραλός Υπουργός Υγείας, ο οποίος με την σειρά του ενημέρωσε το Ελληνικό Υπουργείο Υγείας, ξεκίνησε να μπαίνει ζωή στην υπόθεση. Αλλά Ιατρός δεν βρισκόταν. 

Σε νοσοκομείο, το οποίο εξίσου βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, και βάση στατιστικής απασχολεί τους ικανότερους γναθοχειρουργούς της Ελλάδας, επίσης δεν μπόρεσε να συμπαρασταθεί. Δεν βρισκόταν ειδικός. Μέχρι που κάποιος είχε την σωτήρια έμπνευση. Να πληροφορήσει τον διευθυντή του συγκεκριμένου νοσοκομείου, ο οποίος σίγουρα θα έβρισκε κάποια λύση, κάποιον συνάδελφο, έναν Ιατρό του Team του, ο  οποίος θα χειρουργούσε το παιδί. Τελικά ανέλαβε ο ίδιος την επέμβαση. Για τον όποιο λόγο. Ο Διευθυντής της Γναθοπροσωπικής και πλαστικής, εκείνη την ώρα βρισκόταν χιλιόμετρα μακριά από την θέση εργασίας του αλλά φαίνεται ότι πήρε πάρα πολύ σοβαρά τον όρκο του Ιπποκράτη, όταν τον ορκιζόταν. Ο για το ταλέντο του σε σχέση με κατάγματα γνάθου και επεμβάσεις στο πρόσωπο διάσημος Ιατρός, άρπαξε την ιατρική του τσάντα  και έσπευσε να διορθώσει τη γνάθο της μικρής ασθενούς. Αυτό και έκανε παρ όλο την έλλειψη ιατρικού εξοπλισμού και με τον τρόπο αυτό μπόρεσε να διασώσει την εξωτερική της εμφάνιση και την ικανότητα επιβίωσης λαμβάνοντας τροφή από το στόμα.  Στην χώρα του Ιπποκράτη, της ιατρικής, της προέλευσης της θεραπείας,  του φαρμάκου- βρέθηκε πραγματικά ένας Ιατρός, ο οποίος θυμόταν ότι είχε ορκιστεί τα ακόλουθα λόγια σε αντάλλαγμα την απονομή του πτυχίου του. 

όρκος στα αρχαία Ελληνικά
Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸν, καὶ Ἀσκληπιὸν, καὶ Ὑγείαν, καὶ Πανάκειαν, καὶ θεοὺς πάντας τε καὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν ὅρκον τόνδε καὶ ξυγγραφὴν τήνδε.

Ἡγήσασθαι μὲν τὸν διδάξαντά με τὴν τέχνην ταύτην ἴσα γενέτῃσιν ἐμοῖσι, καὶ βίου κοινώσασθαι, καὶ χρεῶν χρηίζοντι μετάδοσιν ποιήσασθαι, καὶ γένος τὸ ἐξ ωὐτέου ἀδελφοῖς ἴσον ἐπικρινέειν ἄῤῥεσι, καὶ διδάξειν τὴν τέχνην ταύτην, ἢν χρηίζωσι μανθάνειν, ἄνευ μισθοῦ καὶ ξυγγραφῆς, παραγγελίης τε καὶ ἀκροήσιος καὶ τῆς λοιπῆς ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσασθαι υἱοῖσί τε ἐμοῖσι, καὶ τοῖσι τοῦ ἐμὲ διδάξαντος, καὶ μαθηταῖσι συγγεγραμμένοισί τε καὶ ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικῷ, ἄλλῳ δὲ οὐδενί.

Διαιτήμασί τε χρήσομαι ἐπ’ ὠφελείῃ καμνόντων κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν, ἐπὶ δηλήσει δὲ καὶ ἀδικίῃ εἴρξειν.

Οὐ δώσω δὲ οὐδὲ φάρμακον οὐδενὶ αἰτηθεὶς θανάσιμον, οὐδὲ ὑφηγήσομαι ξυμβουλίην τοιήνδε. Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω. Ἁγνῶς δὲ καὶ ὁσίως διατηρήσω βίον τὸν ἐμὸν καὶ τέχνην τὴν ἐμήν.

Οὐ τεμέω δὲ οὐδὲ μὴν λιθιῶντας, ἐκχωρήσω δὲ ἐργάτῃσιν ἀνδράσι πρήξιος τῆσδε.

Ἐς οἰκίας δὲ ὁκόσας ἂν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ’ ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκτὸς ἐὼν πάσης ἀδικίης ἑκουσίης καὶ φθορίης, τῆς τε ἄλλης καὶ ἀφροδισίων ἔργων ἐπί τε γυναικείων σωμάτων καὶ ἀνδρῴων, ἐλευθέρων τε καὶ δούλων.

Ἃ δ’ ἂν ἐν θεραπείῃ ἢ ἴδω, ἢ ἀκούσω, ἢ καὶ ἄνευ θεραπηίης κατὰ βίον ἀνθρώπων, ἃ μὴ χρή ποτε ἐκλαλέεσθαι ἔξω, σιγήσομαι, ἄῤῥητα ἡγεύμενος εἶναι τὰ τοιαῦτα.

Ὅρκον μὲν οὖν μοι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι, καὶ μὴ ξυγχέοντι, εἴη ἐπαύρασθαι καὶ βίου καὶ τέχνης δοξαζομένῳ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ἐς τὸν αἰεὶ χρόνον. παραβαίνοντι δὲ καὶ ἐπιορκοῦντι, τἀναντία τουτέων.

Απόδοση στα νέα ελληνικά
Ορκίζομαι στο θεό Απόλλωνα τον ιατρό και στο θεό Ασκληπιό και στην Υγεία και στην Πανάκεια και επικαλούμενος τη μαρτυρία όλων των θεών ότι θα εκτελέσω κατά τη δύναμη και την κρίση μου τον όρκο αυτόν και τη συμφωνία αυτή.

Να θεωρώ τον διδάσκαλό μου της ιατρικής τέχνης ίσο με τους γονείς μου και την κοινωνό του βίου μου. Και όταν χρειάζεται χρήματα να μοιράζομαι μαζί του τα δικά μου. Να θεωρώ την οικογένειά του αδέλφια μου και να τους διδάσκω αυτήν την τέχνη αν θέλουν να την μάθουν χωρίς δίδακτρα ή άλλη συμφωνία.

Να μεταδίδω τους κανόνες ηθικής, την προφορική διδασκαλία και όλες τις άλλες ιατρικές γνώσεις στους γιους μου, στους γιους του δασκάλου μου και στους εγγεγραμμένους μαθητές που πήραν τον ιατρικό όρκο, αλλά σε κανέναν άλλο.

Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βοηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω. Ούτε θα δίνω θανατηφόρο φάρμακο σε κάποιον που θα μου το ζητήσει, ούτε θα του κάνω μια τέτοια υπόδειξη.

Παρομοίως, δεν θα εμπιστευτώ σε έγκυο μέσο που προκαλεί έκτρωση. Θα διατηρώ αγνή και άσπιλη και τη ζωή και την τέχνη μου. Δεν θα χρησιμοποιώ νυστέρι ούτε σε αυτούς που πάσχουν από λιθίαση, αλλά θα παραχωρώ την εργασία αυτή στους ειδικούς της τέχνης.

Σε όσα σπίτια πηγαίνω, θα μπαίνω για να βοηθήσω τους ασθενείς και θα απέχω από οποιαδήποτε εσκεμμένη βλάβη και φθορά, και ιδίως από γενετήσιες πράξεις με άνδρες και γυναίκες, ελεύθερους και δούλους. Και όσα τυχόν βλέπω ή ακούω κατά τη διάρκεια της θεραπείας ή και πέρα από τις επαγγελματικές μου ασχολίες στην καθημερινή μου ζωή, αυτά που δεν πρέπει να μαθευτούν παραέξω δεν θα τα κοινοποιώ, θεωρώντας τα θέματα αυτά μυστικά.

Αν τηρώ τον όρκο αυτό και δεν τον παραβώ, ας χαίρω πάντοτε υπολήψεως ανάμεσα στους ανθρώπους για τη ζωή και για την τέχνη μου. Αν όμως τον παραβώ και επιορκήσω, ας πάθω τα αντίθετα.

Μαρία Χαλβατζή
 

 

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

…ich werde sie bewahren vor Schaden und willkürlichem Unrecht…

Ach wie war das noch einmal..Auslandsgriechen sind zweimal griechischer als ihre Landsleute im Landesinneren?
Woran mag es wohl liegen, dass diese Theorie besteht? Etwa daran, dass Auslandsgriechen immer wieder gerne tief in die Tasche greifen, wenn danach gefragt wird? Wenn der Heimat mal wieder das nötige Kleingeld fehlt , um Schulen, Kindergärten, Krankenhäuser ect. zu errichten oder einfach nur zu renovieren. Vielleicht liegt es daran, dass Auslandsgriechen ihre Gelder fast ausnahmslos auf griechischen Banken anlegten. Schließlich gab es in jeder Stadt des Auslands in dem Griechen lebten und arbeiteten,  einen Angestellten der griechischen Bank, der von Tür zu Tür ging, um die zukünftigen Anleger zu beraten. Gründe gibt es zu Hauf. Aber irgendwie scheinen Auslandsgriechen nur dann willkommen, wenn sie durch ihre Abwesenheit strahlen. Sobald sie jedoch das Land besuchen, aus denen ihre geliebten Vorfahren stammen, werden sie nur als Touristen angesehen. In manchen Fällen sogar als ungebetene Gäste. 

Was geschieht jedoch, wenn mal ein Auslandsgrieche Hilfe braucht? Wenn er sich in Griechenland befindet und so richtig auf die griechische Hilfe angewiesen ist? Tja, Pech gehabt. Oder? In dem Land der Beziehungen, der Krise, des Mangels an Personal an jeder Dienstleistungsstelle, im Land der Parea, des Ouzo, der Solidarität – was passiert wenn….Eine vierköpfige Familie bestehend aus in Australien lebenden 

Griechen zweiter Generation,  sollte es am eigenen Leib erfahren, was passiert. Nichts, was auch einem in Griechenland lebenden Griechen passiert wäre. Jedoch sehen  unsere Landsmänner die griechischen Tatsachen aus einem ganz anderen Blickwinkel. Dem der Logik zum Beispiel. Wie es auch besagte Familie  tat.  als die achtjährige Tochter  die vor dem Haus spielte, das die Familie für den Sommer in Nikiti Halkidiki mietete, durch einen  durchgebrannten Hengst am Kopf verletzt wurde, ihren Kiefer brach und   das Blut in Strömen aus der Wunde schoss, fuhren  die Eltern  mit ihrem Kind in die nächste Notaufnahme, was in Griechenland Pflicht ist. Kein anderes Krankenhaus empfängt Patienten, egal, in welcher Situation sie sich befinden. Die kleine  kam in ein Krankenhaus in Thessaloniki. Ein schönes Krankenhaus. Ein schönes Gebäude. Außen hübsch und innen lässt es zu wünschen übrig. Denn dort mangelt es an Ärzten. An einem Kieferchirurgen auf alle Fälle. Diese Erfahrung musste die  Familie zwar machen, sie konnte sich aber nicht vorstellen, was das denn genau zu bedeuten hat. Nein, es bedeutet nicht, dass ein Arzt herbeigerufen wurde, sondern dass die kleine warten musste, bis das hiesige Krankenhaus nicht mehr als Notaufnahme diente. Den ganzen Tag eben. Als in Australien der Gesundheitsminister informiert wurde, der  wiederum das griechische Gesundheitsministerium kontaktierte, kam etwas Leben in die Krankengeschichte. Es fand sich aber immer noch kein Arzt. Das Krankenhaus X. , sich ebenfalls in Thessaloniki befindend, welches laut Recherche die fähigsten Kieferchirurgen Griechenlands beschäftigt, konnte an diesem Tag auch nicht weiterhelfen. Es fand sich niemand. Bis jemand die rettende Idee hatte, den Direktor des Krankenhauses X. zu informieren. Er hätte sicher eine Lösung, einen Mitarbeiter, einen Arzt seines Teams, der die Kiefer-OP. durchführen würde. Letztendich wurde der Eingriff vom Direktor der Kieferchirurgie und Gesichtsplastik des Krankenhauses selber durchgeführt. Warum auch immer. Dieser befand sich zwar Kilometer weit außer Haus, schien den Eid des Hippokrates jedoch sehr ernst genommen zu haben, als er ihn schwor.  Der für sein Talent in Sachen Kieferbrüche und Gesichtsplastik bekannte Arzt schnappte sich seine Arzttasche und eilte in das Krankenhaus, in dem das Mädchen lag, um der kleinen Patientin den Kiefer zu richten. Was er auch trotz Mangel an chirurgischem Material tat und somit mehr oder weniger ihr Äußeres Aussehen und die Fähigkeit, dadurch zu überleben, dass sie sich weiterhin durch den Mund ernähren konnte, rettete.

Im Land des Hippokrates, der Medizin, der Quelle der Heilkunst, des Pharmakon, hat sich tatsächlich ein Arzt gefunden, der sich daran erinnert hat, dass er folgende  Worte schwor, im Gegenzug zur Ernennung zum Mediziner:

„Ich schwöre, Apollon den Arzt und Asklepios und Hygieia und Panakeia und alle Götter und Göttinnen zu Zeugen anrufend, daß ich nach bestem Vermögen und Urteil diesen Eid und diese Verpflichtung erfüllen werde:
    Den, der mich diese Kunst lehrte, meinen Eltern gleich zu achten, mit ihm den Lebensunterhalt zu teilen und ihn, wenn er Not leidet, mit zu versorgen; seine Nachkommen meinen Brüdern gleichzustellen und, wenn sie es wünschen, sie diese Kunst zu lehren ohne Entgelt und ohne Vertrag; Ratschlag und Vorlesung und alle übrige Belehrung meinen und meines Lehrers Söhnen mitzuteilen, wie auch den Schülern, die nach ärztlichem Brauch durch den Vertrag gebunden und durch den Eid verpflichtet sind, sonst aber niemandem.
    Meine Verordnungen werde ich treffen zu Nutz und Frommen der Kranken, nach bestem Vermögen und Urteil; ich werde sie bewahren vor Schaden und willkürlichem Unrecht.
Ich werde niemandem, auch nicht auf seine Bitte hin, ein tödliches Gift verabreichen oder auch nur dazu raten. Auch werde ich nie einer Frau ein Abtreibungsmittel geben. Heilig und rein werde ich mein Leben und meine Kunst bewahren.
    Auch werde ich den Blasenstein nicht operieren, sondern es denen überlassen, deren Gewerbe dies ist.
    Welche Häuser ich betreten werde, ich will zu Nutz und Frommen der Kranken eintreten, mich enthalten jedes willkürlichen Unrechtes und jeder anderen Schädigung, auch aller Werke der Wollust an den Leibern von Frauen und Männern, Freien und Sklaven.
    Was ich bei der Behandlung sehe oder höre oder auch außerhalb der Behandlung im Leben der Menschen, werde ich, soweit man es nicht ausplaudern darf, verschweigen und solches als ein Geheimnis betrachten.Wenn ich nun diesen Eid erfülle und nicht verletze, möge mir im Leben und in der Kunst Erfolg zuteil werden und Ruhm bei allen Menschen bis in ewige Zeiten; wenn ich ihn übertrete und meineidig werde, das Gegenteil.“

Griechisches Original

Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρόν καί Ἀσκληπιόν καί Ὑγείαν και Πανάκειαν καί θεούς πάντας τε και πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατά δύναμιν καί κρίσιν ἐμήν ὅρκον τόνδε καί ξυγγραφήν τήνδε.
Ἡγήσεσθαι μέν τόν διδάξαντά με την τέχνην ταύτην ἴσα γενέτῃσιν ἐμοῖσι, καί βίου κοινώσεσθαι, καί χρεῶν χρηίζοντι μετάδοσιν ποιήσεσθαι, καί γένος τό ἐξ αὐτοῦ ἀδελφεοῖς ἴσον ἐπικρινέειν ἄρρεσι, καί διδάξειν τήν τέχνην ταύτην, ἥν χρηίζωσι μανθάνειν, ἄνευ μισθοῦ καί ξυγγραφῆς, παραγγελίης τε καί ἀκροήσιος καί τῆς λοιπῆς ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσασθαι υἱοῖσι καί τοῖσι τοῦ ἐμέ διδάξαντος καί μαθηταῖσι συγγεγραμμένοις τε καί ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικώ, ἄλλῳ δέ οὐδενί.
Διαιτήμασί τε χρήσομαι ἐπ᾿ ὠφελείῃ καμνόντων κατά δύναμιν καί κρίσιν ἐμήν, ἐπί δηλήσει δέ καί ἀδικίῃ εἴρξειν.
Οὐ δώσω δέ οὐδέ φάρμακον οὐδενί αἰτηθείς θανάσιμον, οὐδέ ὑφηγήσομαι ξυμβουλίην τοιήνδε˙ ὁμοίως δέ οὐδέ γυναικί πεσσόν φθόριον δώσω.
Ἁγνῶς δε καί ὁσίως διατηρήσω βίον τόν ἐμόν καί τέχνην τήν εμήν.
Οὐ τεμέω δε οὐδέν μην λιθιῶντας, ἐκχωρήσω δε ἐργάτῃσιν ἀνδράσιν πρήξιος τῆσδε.
Ἐς οἰκίας δε ὁκόσας ἄν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ᾿ ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκτός ἐών πάσης ἀδικίης ἑκουσίης καί φθορίης τῆς τε ἄλλης καί ἀφροδισίων ἔργων ἐπί τε γυναικείων σωμάτων καί ἀνδρείων, ἐλευθέρων τε καί δούλων.
Ἅ δ᾿ ἄν ἐν θεραπείῃ ἤ ίδω ἤ ακούσω, ἤ καί ἄνευ θεραπείης κατά βίον ἀνθρώπων, ἅ μή χρή ποτε ἐκλαλέεσθαι ἔξω, σιγήσομαι, ἄρρητα ἡγεύμενος εἶναι τά τοιαῦτα.
 Ὅρκον μέν οὖν μοι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι καί μή ξυγχέοντι εἴη ἐπαύρασθαι καί βίου καί τέχνης, δοξαζομένῳ παρά πᾶσιν ἀνθρώποις ἐς τόν αἰεί χρόνον˙ παραβαίνοντι δέ καί ἐπιορκέοντι, τἀναντία τουτέων.[

Maria Chalvatzi