Την Τρίτη 09.07.2019 ο Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας, κατόπιν τηλεφωνικής ενημέρωσης από τη Λιμενική Υπηρεσία Παράλιου Άστρους, μετέβηκε στην ακτή Κάτω Βερβένων «Παλιόχανο» για την εξακρίβωση φωλιάς ωοτοκίας θαλάσσιας χελώνας καρέτα (Caretta caretta).
Η παρουσία της φωλιάς έγινε αντιληπτή από τους λουόμενους της περιοχής από τα κελύφη των αυγών που βρέθηκαν περιμετρικά του αυγοθαλάμου, καθώς λεηλατήθηκε από άγριο ζώο, πιθανόν τσακάλι ή αλεπού. Για προστασία της φωλιάς από νέα επίθεση ζώου, καθώς η θήρευση ήταν μερική και ένας μεγάλος αριθμός αυγών παρέμεινε ασφαλής, τα στελέχη του Φορέα Διαχείρισης τοποθέτησαν πλέγμα επί του αυγοθαλάμου, ώστε να αποτραπεί η εκσκαφή του και η εκ νέου λεηλασία του. Επιπλέον τοποθετήθηκε και ενημερωτική σήμανση σε εμφανές σημείο, ώστε να επισημαίνεται η παρουσία της στην ακτή.
Η διαδικασία της επώασης των αυγών από τη στιγμή που θα εναποτεθούν στον αυγοθάλαμο θα ολοκληρωθεί σε 7-11 εβδομάδες, με την προϋπόθεση των ιδανικών συνθηκών. Ενόχληση της φωλιάς με οποιοδήποτε τρόπο (εκσκαφή, θήρευση, ποδοπάτημα κ.α.), θόρυβος και ακατάλληλες καιρικές συνθήκες μπορούν να διαταράξουν την εξέλιξης της διαδικασίας επώασης των αυγών, επιφέροντας στην καλύτερη των περιπτώσεων καθυστέρηση εξόδου των νεοσσών στη θάλασσα, ενώ στη χειρότερη περίπτωση δε θα εξέλθουν του θαλάμου ποτέ!
Με αφορμή την εκτέλεση κάποιων λανθασμένων πρακτικών, που έτυχε να ακολουθήσουν παρευρισκόμενοι στην ακτή, όσον αφορά την προστασία της φωλιάς, ο Φορέας Διαχείρισης τονίζει τα εξής:
- Κατά τον εντοπισμό μιας φωλιάς ωοτοκίας, θηρευμένη ή όχι, δεν εκτελούνται εργασίες “καθαρισμού” της. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η εκσκαφή της, η απομάκρυνση των αυγών από τον αυγοθάλαμο και η παραμονή τους στην ακτή χωρίς σκίαση, καθώς και το άγγιγμα τους με γυμνά χέρια.
Ο μοναδικός λόγος αφαίρεσης των αυγών από τον αυγοθάλαμο, τηρώντας συγκεκριμένη διαδικασία και αποκλειστικά από εκπαιδευμένο προσωπικό και σε συγκεκριμένες ώρες (μέχρι τις 10:30) αποτελεί η ανάγκη μεταφοράς της σε άλλο σημείο της ακτής, με σκοπό την ασφάλεια της.
- Αποφύγετε την κίνηση γύρω από τη φωλιά, καθώς οι κραδασμοί από τα ποδοπατήματα μπορούν να προκαλέσουν πρόωρη έξοδο των νεοσσών. Παρατηρείστε από απόσταση.
- Αποφύγετε τη χρήση τροχοφόρων στην ακτή.
- Αποφύγετε την σκίαση της φωλιάς από τον ήλιο, ωστόσο σε περίπτωση θέασης νεοσσών (χελωνάκια) προσφέρετε τους την, χωρίς να τα αγγίζετε και να εμποδίζετε την πορεία τους προς τη θάλασσα.
- Αποφύγετε τη πιθανή ρήψη νερών στη φωλιά, σε περίπτωση που βρίσκεται πλησίον βρύσης /ντουζιέρας.
- Κατά τη διάρκεια της νύχτας και σε περίπτωση εξόδου θηλυκής χελώνας με σκοπό την ωοτοκία, παραμείνετε σε απόσταση ασφαλείας και μην κάνετε θόρυβο. Παρατηρείστε από απόσταση.
- Μην τοποθετείτε εξοπλισμό θαλάσσης (ομπρέλες, ξαπλώστρες κλπ) πλησίον της φωλιάς.
Η εξασφάλιση της αναπαραγωγής της θαλάσσιας χελώνας καρέτα αποτελεί μια ευαίσθητη διαδικασία που επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες (καιρικές συνθήκες, ανθρωπογενείς παράγοντες, θηρευτές). Η θαλάσσια χελώνα καρέτα συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης, ενώ προστατεύεται και από τα Π.Δ. 617/1980 και 67/1981. Η Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN) έχει χαρακτηρίσει έξι (6) από τα επτά (7) είδη θαλάσσιων χελωνών ως κινδυνεύονται ή κρίσιμα κινδυνεύοντα. Έτσι, η θαλάσσια χελώνα καρέτα συμπεριλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο για τα Αμφίβια και τα Ερπετά της IUCN ως Κινδυνεύον, ενώ τον ίδιο χαρακτηρισμό έχει και στο Κόκκινο Βιβλίο για τα Απειλούμενα Ζώα της Ελλάδας.
Σε περίπτωση εντοπισμού ιχνών εξόδου θηλυκής χελώνας ή νεοσσών ή την παρατήρηση πιθανής φωλιάς ωοτοκίας παρακαλείστε να επικοινωνήσετε με τον Φορέα Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας ή την Λιμενική Υπηρεσία της περιοχής σας ή τον Σύλλογο για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ.