Λύση στο αδιέξοδο που έχουν μπροστά τους κάποιοι από τους νέους τοπικούς άρχοντες, λόγω της απλής αναλογικής, δίνει ο Τάκης Θεοδωρικάκος. Ο νέος υπουργός Εσωτερικών, αφού άκουσε τις απόψεις δημάρχων και περιφερειαρχών, κατέληξε στις ρυθμίσεις που θα διασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η προωθούμενη νομοθετική ρύθμιση αντιμετωπίζει κατά τρόπο συνολικό τα όσα εισήγαγε ο «Κλεισθένης» (Νόμος 4555/2018), τον οποίο ψήφισε η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι κυριότερες επεμβάσεις εντοπίζονται στη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των ΟΤΑ Α’ και Β’ Βαθμού.
Επιγραμματικά η νομοθετική παρέμβαση εστιάζεται στα παρακάτω:
- Θέσπιση δυνατότητα σύμπραξης δημοτικών παρατάξεων (στις οποίες συμπεριλαμβάνεται υποχρεωτικά η παράταξη του Δημάρχου ή Περιφερειάρχη), οι οποίες λογίζονται ως ενιαία παράταξη για τη λειτουργία των οργάνων των ΟΤΑ, διατηρώντας ταυτόχρονα την αυτοτέλεια κάθε μιας από αυτές. Με τον τρόπο αυτό ενθαρρύνεται η συνεργασία τους κατά τρόπο αντίστοιχο με την Κοινοβουλευτική διαδικασία (σχηματισμός συμμαχικών κυβερνήσεων).
- Εξασφάλιση πλειοψηφίας του Δημάρχου και του Περιφερειάρχη στις επιτροπές (Οικονομική Επιτροπή και Επιτροπή Ποιότητας Ζωής στους Δήμους, Οικονομική Επιτροπή και λοιπές επιτροπές στις Περιφέρειες). Με τον τρόπο αυτό o Δήμαρχος και ο Περιφερειάρχης θα μπορούν να εφαρμόσουν το πρόγραμμα για το οποίο εκλέχθηκαν από τους πολίτες, διατηρώντας όμως τον σημαντικό ρόλο του Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου. Παράλληλα μεταφέρονται στις επιτροπές περιορισμένος αριθμός αρμοδιοτήτων του Δημοτικού Συμβουλίου.
- Εξασφάλιση πλειοψηφίας του Δημάρχου και του Περιφερειάρχη σε όλα τα νομικά πρόσωπα που έχει ο ΟΤΑ (ΝΠΔΔ, Δημοτικά Ιδρύματα, ΝΠΙΔ, Κοινωφελείς Επιχειρήσεις, ΔΕΥΑ) ώστε υπάρχει πλήρης ευθυγράμμιση της πολιτικής του Δημάρχου με τα Νομικά Πρόσωπα των ΟΤΑ.
- Προσαρμογή του τρόπου ψήφισης του Προϋπολογισμού των ΟΤΑ (καθώς και του Τεχνικού Προγράμματος, του Επιχειρησιακού Προγράμματος και της ψήφισης τελών) και εισαγωγή νέας διαδικασίας η οποία δίνει στις υπόλοιπες παρατάξεις (πλην Δημάρχου / Περιφερειάρχη) τη δυνατότητα διαφωνίας επί τεκμηριωμένης αντιπρότασης. Σε περίπτωση μη αποδοχής αντιπρότασης με την απόλυτη πλειοψηφία των μελών του Συμβουλίου ισχύει η πρόταση / εισήγηση της Οικονομικής Επιτροπής.
- Μειώνεται η θητεία των αντιπεριφερειαρχών και των αντιδημάρχων σε 1 έτος, ενώ δίνεται η δυνατότητα αιτιολογημένης αντικατάστασής τους μετά τη πάροδο 6 μηνών.
- Σε συνεργασία με τη Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας, κάθε περιφέρεια προσλαμβάνει έναν εξειδικευμένο ειδικό σύμβουλο για θέματα πολιτικής προστασίας, ο οποίος θα είναι σε διαρκή συνεργασία όλο το έτος με την κεντρική κρατική δομή.
Σύμφωνα με τις προθέσεις του νομοθέτη στη ρύθμιση θα ορίζεται ότι δύο ή περισσότερες δημοτικές ή περιφερειακές παρατάξεις μπορούν να συμπράξουν, εφόσον μία από αυτές είναι η παράταξη με την οποία έχει εκλεγεί ο Δήμαρχος ή ο Περιφερειάρχης.
Το πρακτικό για τη σύμπραξη υποβάλλεται οποτεδήποτε εντός της θητείας των αιρετών αρχών και δεν ανακαλείται, συνυπογράφεται τουλάχιτον από την απόλυτη πλειοψηφία των μελών των παρατάξεων που θα συνενωθούν και κατατίθεται στον πρόεδρο του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου, αντίστοιχα.
Στα πλαίσια ενίσχυσης της κυβερνησιμότητας και της χάραξης της πολιτικής ο νομοθέτης ορίζει ότι η πλειοψηφία των μελών της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής ανήκει στον συνδυασμό με ον οπίο εξελέξη ο δήμαρχος ή ο περιερειάρχης και εισάγεται νέα αναλογική διαδικασία εκλογής των μελών.
Επίσης θα μεταφερθούν μια σειρά αρμοδιότητες τσην οικονομική επιτροή προς την άμεση λήψη αποφάσεων, αλλά και την αποσυμφόρηση των συνεδριάσεων των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων από ήσσονος σημασίας θέματα χωρίς ωσόσο να αποψιλώνονται τα οικεία σμβούλια.