Ανησυχία προκαλούν τα μέχρι στιγμής στατιστικά συλλογής δηλώσεων ακίνητης περιουσίας στο πλαίσιο του Κτηματολογίου, καθώς το 74% των ακινήτων της χώρας παραμένει ακόμα αδήλωτο. Αν συνυπολογίσουμε ότι η παράταση σε αρκετές περιοχές της χώρας λήγει σε λίγες ημέρες (15 Σεπτεμβρίου για την Αργολίδα και σε αρκετές ακόμα περιοχές της Πελοποννήσου), τα πράγματα δεν φαίνονται αισόδοξα.
Να σημειωθεί πως στις περιοχές για τις οποίες η διαδικασία είναι σε εξέλιξη μόλις το 26% των ακινήτων έχει δηλωθεί. Η όλη κατάσταση αποδίδεται αφενός στο γεγονός ότι η κτηματογράφηση που βρίσκεται σε εξέλιξη αφορά περιοχές στην περιφέρεια όπου κατά βάση δεν υπάρχουν τα αναγκαία χαρτιά (τίτλοι ιδιοκτησίας, τοπογραφικά κ.λπ.), αφετέρου στο ότι οι πολίτες έχουν συνηθίσει στις παρατάσεις και δεν σπεύδουν να κάνουν τις δηλώσεις τους εντός των προθεσμιών.
Χαμένοι στη μετάφραση οι Πελοποννήσιοι
Η κατάσταση στην Πελοπόννησο δεν είναι ρόδινη. Στη Μεσσηνία δεν έχουν δηλωθεί ούτε τα μισά, στη Νότια Κυνουρία απελπισμένοι πολίτες μας κατήγγειλαν πως παραμένουν χαμένοι μέσα στον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας και στον κυκεώνα των δικαιολογητικών που πρέπει να συγκεντρώσουν, αλλά δεν βρίσκουν άκρη, μα ούτε και σωστή καθοδήγηση.
Ο λόγος που αρκετά ακίνητα παραμένουν αδήλωτα και διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση έχει να κάνει με το ότι ιδίως στα χωριά οι παλαιότερες γενιές έχουν παραχωρήσει τις περιουσίες τους στους απογόνους τους προφορικά, χωρίς διαθήκες και τίτλους κτήσης. Βέβαια για τοπογραφικά ούτε λόγος. Ιστορίες καθημερινής τρέλας και άντε μετά να βγάλεις άκρη…
Αν σε αυτό συνυπολογίσουμε και το ότι σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει επαρκές και απόλυτα καταρτισμένο προσωπικό (μηχανικοί, συμβολαιογράφοι, τοπογράφοι κλπ.), και αυτοί οι λίγοι που υπάρχουν φορτώνονται με υπερβολική δουλειά που δεν μπορούν να βγάλουν εις πέρας μέσα στον προβλεπόμενο χρόνο, είναι δεδομένο πως μεγάλος αριθμός περιουσιών δεν θα προλάβει να δηλωθεί εγκαίρως, λόγω μη συγκέντρωσης των απαιτούμενων δικαιολογητικών. Αν λοιπόν δεν δοθεί νέα παράταση αυτοί οι άνθρωποι κινδυνεύουν να χάσουν τις περιουσίες τους, τις οποίες μάλιστα οι ίδιοι δηλώνουν κανονικά στο Ε9.
Πρόστιμα σε όσους δεν προλάβουν;
Το θέμα αυτό τέθηκε μεταξύ άλλων στην ατζέντα της προχθεσινής συνάντησης της ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της νέας διοίκησης της Ελληνικό Κτηματολόγιο και της ΠΟΜΙΔΑ.
Η χαμηλή προσέλευση στο Κτηματολόγιο προβληματίζει έντονα όλους τους εμπλεκόμενους. Όπως επισημαίνεται από την πλευρά των μελετητών, με ένα ποσοστό δηλώσεων κάτω από 60% ουσιαστικά δεν μπορεί να υπάρξει Κτηματολόγιο. Οι ίδιοι βάσει των συμβάσεών τους θα υποχρεωθούν σε λίγο χρονικό διάστημα να δώσουν τα πρώτα προσωρινά στοιχεία, κάτι όμως που δεν θα γίνει αν δεν έχουν συγκεντρώσει τουλάχιστον το 55% των δηλώσεων για κάθε περιοχή.
Μια από τις λύσεις που τίθεται από ορισμένες πλευρές στο τραπέζι της συζήτησης είναι να εφαρμοστούν τα πρόστιμα που προβλέπει η νομοθεσία για την εκπρόθεσμη κατάθεση της δήλωσης με τροποποίησή τους ώστε κάθε μήνας που περνά από το πέρας της προθεσμίας να αυξάνονται.
Ωστόσο αυτό αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις από ιδιοκτήτες που σέρνονται σε καθυστερήσεις από μηχανικούς και συμβολαιογράφους, χωρίς δική τους ευθύνη…
Οι προτάσεις
Στο επόμενο διάστημα το αρμόδιο υπουργείο και οι νέοι επικεφαλής της Ελληνικό Κτηματολόγιο (πρόεδρος Δημήτρης Σταθάκης και γενικός διευθυντής, Στέφανος Κοτσώλης) σε συνεργασία με την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος θα ανακοινώσουν τις προτάσεις τους στην κατεύθυνση της ολοκλήρωσης του Κτηματολογίου. Έπειτα από την προαναφερόμενη χθεσινή συνάντηση ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, τόνισε ότι «το Κτηματολόγιο δεν γίνεται να προχωρήσει ερήμην των ιδιοκτητών. Συμφωνήσαμε με την ΠΟΜΙΔΑ να εξετάσουμε τις 7 συγκεκριμένες προτάσεις της για την καλύτερη λειτουργία και προώθηση του Κτηματολογίου», ενώ κατέληξε λέγοντας: «Το Κτηματολόγιο βάζει τάξη για να προχωρήσει η χώρα μπροστά και για να αναπτυχθούν απρόσκοπτα οι επενδύσεις. Αφορά όμως άμεσα εκατομμύρια συμπολίτες μας, τα δικαιώματα των οποίων πρέπει να κατοχυρωθούν».
Η ΠΟΜΙΔΑ μεταξύ άλλων προτείνει την άμεση νομοθετική επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίου ακινήτων της χώρας, με ρύθμιση ότι το Δημόσιο δεν μπορεί να διεκδικεί περιουσιακά δικαιώματα αν οι ιδιώτες τα νέμονται καλόπιστα επί δεκαετίες με νόμιμους τίτλους και με παρόμοιες προϋποθέσεις με αυτές που θέτει το άρθρο 4 του ν. 3127/2003 για τα εντός σχεδίου ακίνητα. Επίσης ζητά την επίλυση του προβλήματος των χορτολιβαδικών εκτάσεων και των πρόσφατα δασωθέντων αγρών, την αλλαγή της νομοθεσίας ώστε τα αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα να περνούν στην ιδιοκτησία των ΟΤΑ και όχι του Δημοσίου και ενιαία παράταση όλων των προθεσμιών υποβολής δηλώσεων σε όλα τα γραφεία κτηματογράφησης μέχρι την 31.12.2019.
Ακόμη, ζητά παράταση της προθεσμίας διόρθωσης των ανακριβών πρώτων εγγραφών μέχρι τη συμπλήρωση 20ετίας τουλάχιστον από την έναρξη της κτηματογράφησης, ώστε να ευθυγραμμιστεί με τον Α.Κ. που προβλέπει απώλεια κυριότητας λόγω 20ετούς «έκτακτης χρησικτησίας» και άμεση διαγραφή της φράσης «… εάν δεν είχε λήξει η ίδια ή οι παρατάσεις της μέχρι τις 30.11. 2018», στην τελευταία ρύθμιση, η οποία εξαιρεί αδίκως 35 δήμους και περιοχές της χώρας από τη γενική τελευταία παράταση.
Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς επανέλαβε ότι «πρέπει να ξεκαθαρίσει το συντομότερο τι ανήκει στους ιδιώτες και τι ανήκει στο Δημόσιο. Το μήνυμά μας προς όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων της χώρας είναι: Κάθε κομμάτι γης έχει αξία. Δήλωσέ το. Μην το χάσεις».