Η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό EASTMED, αποτελεί μια σπουδαία στιγμή στον ενεργειακό διπλωματικό Μαραθώνιο που ξεκινήσαμε το 2011 και σήμερα κορυφώνεται.
Τα τεχνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά του έργου, είναι πλέον γνωστά: ο μεγαλύτερος υποθαλάσσιος αγωγός, με μήκος περίπου 1.900km, που περνά από μεγάλα βάθη των 3.000m, με συνολικό κόστος κατασκευής 6.1δις€ και δυναμικότητα 10-20 δις κυβ μέτρα.
Η συγκυρία απαιτεί τόσο να αισθανθούμε περήφανοι και πιο ασφαλείς για τη γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας, όσο και να αποτιμήσουμε τις συμπληγάδες από τις οποίες πέρασε το έργο, ώστε να είμαστε έτοιμοι για πιθανές μελλοντικές δυσκολίες. Κυρίως, να βγάλουμε τα εθνικά συμπεράσματα, για το πώς, μέσα σε τεράστιες δημοσιονομικές δυσκολίες, μπορούμε να αξιοποιούμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, τη γεωγραφική μας θέση, αλλά και τις ιστορικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται.
Ο EASTMED αποτελεί μέρος ενός πλήρους Επιχειρησιακού Σχεδίου πολυδιάστατης ενεργειακής στρατηγικής και διπλωματίας, που στηρίχθηκε σε τρεις άξονες:
Α) τη νομοθέτηση των ορίων της ελληνικής ΑΟΖ (Ν. 4001/2011) και στη συνέχεια την οριοθέτηση θαλάσσιων οικοπέδων για έρευνες υδρογονανθράκων σε Ιόνιο και νότια Κρήτη, με δημοσιοποίηση στην επίσημη εφημερίδα της Ε.Ε. και ταυτόχρονη αποστολή στον ΟΗΕ όλων των εθνικών νομοθετικών παρεμβάσεων. Σήμερα, σε 12 θαλάσσιες και χερσαίες περιοχές της χώρας, έχουν εγκατασταθεί ανάδοχοι, που αναμένουμε άμεσα να αρχίσουν την αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων, ώστε προοπτικά να τροφοδοτηθεί το «Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών» (Ν. 4162/2013), με 2-3δις€ κάθε χρόνο, για το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας
Β) τη διαμόρφωση μιας εθνικής στρατηγικής περιφερειακών συνεργασιών στον ενεργειακό τομέα, με κορυφαία τη συνεργασία με το Ισραήλ και την Κύπρο και στη συνέχεια με την Αίγυπτο, με συνέπεια σήμερα, να έχουμε τη θετική επιπλέον συμμετοχή τόσο των ΗΠΑ (μέσω και της υπογραφής του EASTMED ACT), όσο και της Γαλλίας, στη λογική των σχημάτων 3+1.
Γ) την ανάδειξη της χώρας σε πανευρωπαϊκό ενεργειακό κόμβο διαμετακόμισης φυσικού αερίου, μέσα από το σχεδιασμό και την ένταξη το 2013, στα ευρωπαϊκά προγράμματα κοινού ενδιαφέροντος PCIs, των αγωγών και υποδομών EASTMED, TAP, IGB, FSRU Αλεξανδρούπολης, αναβάθμισης Ρεβυθούσας, που μπορούν να τροφοδοτήσουν την Ε.Ε. με το 10% των ποσοτήτων φυσικού αερίου (περίπου 40 δις κυβ μέτρα – bcm), που χρειάζεται. Μια ποσότητα αερίου τεράστιας σημασίας για την Ε.Ε., που αποτελεί σπουδαίο διαπραγματευτικό όπλο για την Ελλάδα.
Αυτό το προοδευτικό, πατριωτικό Επιχειρησιακό Σχέδιο, υλοποιήθηκε με συνέπεια και ταχύτητα την περίοδο 2010-2014, και τώρα, στο ξεκίνημα του 2020, αποκτά μια νέα δυναμική, που επιτρέπει αισιοδοξία για την επίτευξη του τελικού στόχου, ώστε η Ελλάδα να καταστεί ο νέος ενεργειακός τροφοδότης της Ε.Ε.
Ο EASTMED κορυφώνει την εθνική στρατηγική διασφάλισης των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων έναντι των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας σε σχέση με την ελληνική ΑΟΖ σε Αιγαίο και Ανατολ. Μεσόγειο.
Υλοποιεί την ευρωπαϊκή στρατηγική ενεργειακής απεξάρτησης, με τροφοδοσία από νέες πηγές, με νέες οδεύσεις.
Αποτελεί ένα κορυφαίο εργαλείο περιφερειακής ανάπτυξης μειώνοντας κατά 40% το ενεργειακό κόστος των 150-200.000 μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των 2.200.000 κατοίκων Κρήτης, Πελοποννήσου, Δυτ. Ελλάδας και Ηπείρου, τις οποίες θα τροφοδοτήσει με αέριο κατά τη διέλευσή του.
Τα εθνικά ιστορικά παράθυρα δεν εμφανίζονται συχνά.
Το 2010 μας αντιμετώπισαν ως ονειροπόλους. Σήμερα δικαιωνόμαστε, γιατί πολύ απλά πιστέψαμε ότι καμιά εθνική μάχη δεν είναι χαμένη, αν τη δώσεις με πίστη, τεκμηρίωση και συνέπεια.
Μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, με ακριβοπληρωμένους λομπίστες, προωθούσαν αγωγό μέσω Τουρκίας, ως δήθεν πιο φθηνό. Τους αποστομώσαμε στην πράξη.
Αλλοι, ισχυρίζονταν ότι δεν υπάρχει επαρκές αέριο σε Ισραήλ, Κύπρο, Ελλάδα. Το προσύμφωνο ΔΕΠΑ – ENERGEAN για παροχή του 20% του αγωγού, είναι μια πρώτη ηχηρή απάντηση.
Το 2014 είχαμε πλέον καταφέρει να πείσουμε και τους πιο δύσπιστους, να αποδείξουμε την εφικτότητα και ανταγωνιστικότητα του αγωγού και να διασφαλίσουμε τη χρηματοδότησή του.
Σήμερα, η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας του EADTMED, είναι το κατώφλι της νέας Ελλάδας της εθνικής αυτοπεποίθησης, της εξωστρέφειας, των περιφερειακών συνεργασιών, του προοδευτικού πατριωτισμού.