Κορωνοϊός και γαστρεντερικός σωλήνας: Μια σημαντική πύλη εισόδου

Βρισκόμαστε εν μέσω πανδημίας από τον ιό SARS-COV-2 ή κορονοϊό, ο οποίος προκαλεί τη δυνητικά θανατηφόρο νόσο COVID-19. Όπως ήδη γνωρίζουμε, ο ιός μεταφέρεται είτε αερογενώς – διαμέσου σταγονιδίων από κοντινή απόσταση – είτε μέσω αντικειμένων ή επιφανειών όπου επικάθεται.

Οι κύριες πύλες εισόδου του ιού στον ανθρώπινο οργανισμό είναι η μύτη και η στοματική κοιλότητα ενώ στη συνέχεια ο ιός εισχωρεί στα κύτταρα των αεραγωγών όπου και πολλαπλασιάζεται, αφού έχει προσκολληθεί σε αυτά μέσω των ειδικών υποδοχέων ACE-2.

Γι’αυτό και η πλειοψηφία των ασθενών με νόσο COVID-19 παρουσιάζεται με βήχα, δύσπνοια, πυρετό καθώς και πόνο στους μύες ή / και κόπωση. 

Αυτό όμως που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι οι υποδοχείς ACE-2 βρίσκονται σε αφθονία και στα κύτταρα του γαστρεντερικού σωλήνα, κυρίως στο λεπτό αλλά και στο παχύ έντερο αλλά και στο στομάχι. Έτσι ο γαστρεντερικός σωλήνας μπορεί να αποτελέσει πύλη εισόδου του κορονοιού στον ανθρώπινο οργανισμό. Το αποτέλεσμα είναι ότι ένα ποσοστό 10%-20% των ασθενών με νόσο COVID-19 παρουσιάζεται με συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα, όπως διάρροια αλλά και ναυτία, έμετο και πιο σπάνια με κοιλιακό πόνο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι νόσος από ιούς που ανήκουν στην κατηγορία των κορονοϊών, όπως ο MERS-COV ή ο SARS-COV, μπορεί να προκαλέσει διάρροια σε ένα ποσοστό 20-25%. Όπως προκύπτει από πρόσφατες μελέτες, ένα  πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ότι ο ιός εξακολουθεί να ανιχνεύεται, σε ένα ποσοστό εως και 50% και για ένα διάστημα που ποικίλλει από 11 εως και 35 ημέρες, στα κόπρανα ασθένων που νόσησαν και ενώ δύο συνεχόμενα τεστ από τον ρινοφάρυγγα για την ανίχνευση του ιού είναι αρνητικά. Αυτό καταδεικνύει ότι η συμμετοχή του γαστρεντερικού σωλήνα σε αυτή τη νόσο είναι ιδιαίτερα σημαντική αφού ο ιός εξακολουθεί να αναπαράγεται στο γαστρεντερικό σωλήνα των ασθενών ακόμα και μετά την υποχώρηση της νόσου από το αναπνευστικό σύστημα. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα και σε άτομα που ήταν απλά φορείς του ιού και δεν νόσησαν. Με αυτό τον τρόπο ο ιός μπορεί να εξακολουθεί να μεταδίδεται εάν δεν ακολουθηθεί σχολαστική υγιεινή – αμέσως μετά από την επίσκεψη στη τουαλέτα – με πλύσιμο των χεριών με σαπούνι για τουλάχιστον είκοσι δευτερόλεπτα. 

Αυτό λαμβάνεται υπόψη και από το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που θα κληθεί – εν μέσω πανδημίας – να εκτελέσει μια εξέταση του γαστρεντερικού σωλήνα, όπως π.χ. κολονοσκόπηση. Σε αυτή την περίπτωση τηρούνται  όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για την αποφυγή πιθανής μετάδοσης του ιού, διαμέσου του γαστρεντερικού σωλήνα του εξεταζόμενου, σε αυτόν που διενεργεί την εξέταση. 
 

Ιωάννης Βίρλος

* Ο Ιωάννης Βίρλος είναι Ειδικευμένος Χειρουργός  στο πεδίο της χειρουργικής του εντέρου, ορθού και πρωκτού (Consultant Colorectal Surgeon) και ιδιαίτερα στο καρκίνο του παχέος εντέρου και ορθού, τις χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου και την εκκολπωματική νόσο του παχέος εντέρου καθώς και στις παθήσεις του πρωκτού όπως οι αιμορροΐδες. Είναι Διευθυντής Χειρουργικής στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία του Derby και Burton Μεγάλης Βρετανίας και Αναπληρωτής Διευθυντής του τμήματος Ορθοπυελικής Χειρουργικής του Νοσοκομείου ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ GENERAL (www.virlos-surgery.com).