Μην προσπαθήσετε να καταλάβετε τα λόγια του. Είναι σε μια διάλεκτο που λεγόταν Γκρεκέσκε. Ούτε Ιταλικά, ούτε Ελληνικά. Κάτι ανάμεικτο που μιλιόταν στις Βενετσιάνικες κτήσεις από Έλληνες που είχαν μπει στην υπηρεσία της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας. Κυρίως από τους περίφημους Στραντιότι … το ελαφρύ σώμα άτακτων μισθοφόρων που είχαν γίνει για πάρα πολλά χρόνια φόβος και τρόμος των Οθωμανών.
Ένας Βενετσιάνος συνθέτης – τροβαδούρος ο Αντόνιο Μολίνο, (περί το 1600) που πολλά χρόνια εμπορευόταν στις Ελληνικές θάλασσες, έχει αφήσει μελοποιημένα ποιήματα σε αυτήν την γλώσσα. Ανάμεσα στα άλλα και ένα που αναφέρεται στην ιστορία του Ναυπλιώτη Μανώλη Μπλέση, ο οποίος μετά την παράδοση της πατρίδας του στους Οθωμανούς το 1540, συνέχισε να προσφέρει τις υπηρεσίες του ως μισθοφόρος στην Ευρώπη και τερμάτισε την καριέρα του ως φρούραρχος του Τρεβίζο (όπου σώζεται ο τάφος του).
Στο βιντεάκι που ανακάλυψα και το παρουσιάζω έχει διαμορφωθεί με εικόνες από βενετσιάνικα κτίρια και κάστρα του Ηρακλείου Κρήτης, καθότι στην πόλη εκείνη είχε πάει -αποδεδειγμένα- πολλές φορές ο συνθέτης και εικάζεται ότι είχε παρουσιάσει τα έργα του.
Καλή ακρόαση…
(Τόλης Κοΐνης)