Υπάρχουν μερικές ποδοσφαιρικές έννοιες που χάθηκαν στη λήθη και έχουν απομείνει ως φράσεις κλισέ. Π.χ. το «ΠΟΚ» που, εν αντιθέσει με το τι νομίζει η κοινή γνώμη σήμερα, δεν σήμαινε «Ποδοσφαιρικές Ομάδες Κέντρου» αλλά προήλθε από τα αρχικά των Παναθηναϊκού, Ολυμπιακού και το «Κ» από το Κωνσταντινούπολη για την ΑΕΚ (καθώς τότε επισήμως ονομαζόταν «Κωνσταντινουπόλεως Α.Ε.»!). Η… τρόικα δημιουργήθηκε το 1927 ως ένα είδος αθλητικού τραστ, με σκοπό το αμοιβαίο όφελος από τη διοργάνωση αγώνων και τουρνουά και εξελίχθηκε σε μακροχρόνια συνεργασία ως τα μέσα της δεκαετίας του ’60. Αλλες εποχές, ρομαντικές που ούτε τα προγνωστικά στοίχημα δεν θα προέβλεπαν.
Όσο απίθανο κι αν ακούγεται σήμερα, οι τρεις τους συνασπίστηκαν ενάντια στην ΕΠΟ, επειδή είχε τιμωρήσει τον Ολυμπιακό. Πρακτικά δημιούργησαν μια μικρή λίγκα προσβλέποντας στις πενιχρές -αλλά σημαντικές για την εποχή- εισπράξεις από μεμονωμένα τουρνουά που διεξάγονταν τρεις εποχές του χρόνου: το Κύπελλο Σεπτεμβρίου, το Κύπελλο Χριστουγέννων και το Κύπελλο Πάσχα. Πρωτεργάτες της πρωτοβουλίας, ο Θανάσης Μέρμηγκας από τον Ολυμπιακό, ο Απόστολος Νικολαΐδης από τον Παναθηναϊκό και ο Κωνσταντίνος Κωνσταντάρας από την ΑΕΚ, η οποία με την άρνησή της να αγωνιστεί εναντίον του Απόλλωνα για το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα της ΕΠΟ, σφράγισε τη συμφωνία των «παρτιζάνων» μεγάλων του ελληνικού ποδοσφαίρου που δεν παιζόταν ούτε στο… στοίχημα λάιβ για να συμμαχήσουν.
Αργότερα, στο ΠΟΚ προστέθηκαν και… δύο άλφα μιας και συνασπίστηκαν μαζί τους ο Απόλλωνας και ο Αθηναϊκός. Και διοργάνωναν διάφορα τουρνουά προσκαλώντας ξένες δυνάμεις της εποχής από Γιουγκοσλαβία, Ουγγαρία, Ρουμανία για φιλικά. Αρκετά τουρνουά μάλιστα συνεχίστηκαν και μετά την εξομάλυνση των σχέσεων με την ΕΠΟ, ακόμα και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ώσπου σταδιακά ατόνησε. Και, όχι μόνο αυτό, αφού το ΠΟΚ είχε και… εθνική ομάδα η οποία φορούσε ερυθρόλευκα και έδωσε φιλικά ακόμη και στην Τουρκία (με μια μεικτή των Γαλατά και Φενέρ).
Σε 23 Κύπελλα Πάσχα πολυνίκης υπήρξε ο Ολυμπιακός με 11 Κύπελλα, ακολούθησαν ΑΕΚ και Παναθηναϊκός με 4, ενώ από μία κατάκτηση είχαν οι ρουμανική Προγκρεσούλ Βουκουρεστίου, η γερμανική Κολωνία, ο Αρης και ο Εθνικός. Σταδιακά ο θεσμός θα αρχίσει να φθίνει, το ΠΟΚ δεν ήταν πλέον τόσο αρραγές και η αντιπαλότητα μεταξύ των τριών δυνάμεων άρχιζε και αυξάνεται. Το 1964 έγινε μια προσπάθεια αναβίωσης του θεσμού, αλλά δεν στέφθηκε με επιτυχία.
Νίκος Μποζιονέλος