Της μοίρας τα γυρίσματα και οι αλυσιδωτές συγκυρίες που διαμορφώνει ή ίδια η ζωή, έχουν δώσει στην Ιωάννα Καρέλια μια ξεχωριστή και συνάμα επίζηλη θέση στη χρηματιστηριακή αγορά της Αθήνας.
Το μετοχικό χαρτοφυλάκιο που έχει κληρονομήσει και το οποίο αντιστοιχεί στο 31,964% της ιστορικής, ελληνικής καπνοβιομηχανίας, αποτιμάται σήμερα στα 227,6 εκατ. ευρώ. Γεγονός που κατατάσσει τη «χρυσή» κληρονόμο, μακράν πρώτη, ανάμεσα στις περίπου 55 Ελληνίδες μετόχους, συνολικά ,στο όνομα των οποίων υπάρχουν αυτήν τη στιγμή, ποσοστά συμμετοχής άνω του 5% στις εισηγμένες εταιρείες. Ποσοστά που μεταφράζονται αντίστοιχα, σε διαθέσιμο μετοχικό πλούτο των γυναικών. Είτε αυτές μετέχουν στο μαχόμενο επιχειρείν, είτε έχοντας αποκτήσει μετοχική παρουσία στις εταιρείες, ώς σύζυγοι, μητέρες, αδελφές, θυγατέρες, συγγενείς βασικών μετόχων, είτε και τα δύο.
Το εκπληκτικό είναι ,ότι μετά από την Ιωάννα Καρέλια, το δεύτερο, βαρύτερο χαρτοφυλάκιο στην ελληνική αγορά που έχει παράλληλα και «άρωμα γυναίκας», είναι αυτό της… μητέρας της. Της Ασημίνας (Μίνας) Καρέλια, της οποίας το 13,387% που έχει στην Καλαματιανή καπνοβιομηχανία, αποτιμάται τώρα στα 95,3 εκατ. ευρώ.
Μάνα και κόρη αποφεύγουν «δια ροπάλου» τη δημοσιότητα. Για λόγους που καταφανώς είναι ευνόητοι. Ο κύκλος των επαφών τους παραμένει πολύ στενός, ενώ «μετρημένοι στα δάκτυλα» είναι εκείνοι που θα τις αναγνωρίσουν στο δρόμο, καθώς δεν υπάρχει εδώ και χρόνια, κάποια δημοσιευμένη φωτογραφία τους. Λέγεται ότι η μάνα διαμένει στα Βόρεια Προάστια της Αθήνας, ενώ η κόρη της έχει τη βάση της στο Λονδίνο, χωρίς άλλες λεπτομέρειες για το κοινωνικό και εργασιακό της προφίλ.
Επί της ουσίας, ο κόσμος ήρθε ανάποδα και για τις δυό τους, παραμονές Χριστουγέννων του 2009. Τότε, βρέθηκε νεκρός στην παγωμένη θάλασσα, στη μαρίνα της Καλαμάτας, ο 65χρονος Κωνσταντίνος Ι. Καρέλιας. Αντιπρόεδρος της καπνοβιομηχανίας, εκ των βασικών της μέτοχων και πρώτος ξάδελφος του μεγάλου «τιμονιέρη» της, Γιώργου Α. Καρέλια που έφυγε απ ’τη ζωή το 2000.
Ο αιφνίδιος θάνατος του Κωνσταντίνου Καρέλια έχει αποδοθεί σε ατύχημα, μετά από ένα γλίστρημα στη θαλαμηγό του «Ιωάννα» (που έφερε το όνομα της μονάκριβης κόρης του) και την πτώση του στη θάλασσα, όπου και πνίγηκε. Περίεργα και σοκαριστικά συνάμα τα όσα σκαρώνει η μοίρα… Και το αδηφάγο πεπρωμένο. Άνευ διακρίσεων, σε ισχυρούς και αδύναμους, με μονάδα μέτρησης τα οικονομικά στοιχεία του καθενός. Κοινή γαρ η τύχη και το μέλλον αόρατον, έχει προλαλήσει ο Ισοκράτης.
Η μάχη ανάμεσα στους επιγόνους της «Καρέλιας»
Καθώς όμως όπως και να΄χει η ζωή συνεχίζεται, η Ιωάννα Καρέλια κληρονόμησε το μεγαλύτερο κομμάτι από το μετοχικό χαρτοφυλάκιο του πατέρα της, μπαίνοντας αμέσως μετά από το θάνατό του και στο Διοικητικό Συμβούλιο της καπνοβιομηχανίας. Εκεί όπου ήδη είχε θέση και η μητέρας της, στην οποία πέρασε το υπόλοιπο τμήμα από την κληρονομιά των μετοχών.
Τα παιδιά του Γιώργου Καρέλια ( Ανδρέας και Στάθης) μαζί με τη μητέρα της Βικτωρία ήταν εκείνοι που κατείχαν τα Διοικητικά ηνία. Οι δύο γιοί με μετοχικά ποσοστά 21,597% και 20,974% αντίστοιχα και το Ίδρυμα Καρέλια με 7,15% έδινε και δίνει ακόμη, αθροιστικά, τον πρωταγωνιστικό ρόλο στις αποφάσεις της εταιρείας.
Τον Ιούνιο του 2013, Ιωάννα και Μίνα Καρέλια, τέθηκαν εκτός Διοικητικού Συμβουλίου , με απόφαση της γενικής συνέλευσης της εταιρείας, από την οποία εκείνες απείχαν. Παραμένει άγνωστο για ποιο λόγο οδηγήθηκαν εκτός Δ.Σ. και ποια ήταν η πραγματική αιτία της ρήξης που επήλθε έκτοτε, ανάμεσα στους «χρυσούς» κληρονόμους, του ιδίου γενεαλογικού δέντρου. Το χρήμα δεν φέρνει πάντα την ευτυχία…
Σε κάθε περίπτωση, η υφιστάμενη Διοίκηση, είναι αδιαμφισβήτητο ότι απογείωσε τα μεγέθη της «Καρέλιας», με συνεχή ενίσχυση της κερδοφορίας και γενναία μερισματική πολιτική. Κάτι που είχε αντανάκλαση και στην άνοδο της χρηματιστηριακή της αξίας. Η οποία στα 10 τελευταία χρόνια έχει υπερ-τετραπλασιαστεί, καθώς από τα 170,6 εκατ. ευρώ, έχει φτάσει τώρα στα 712,08 εκατ. ευρώ… Αποδίδοντας οφέλη σε όλους τους μετόχους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η τρέχουσα, αγοραία αξία των 227,6 εκατ. ευρώ του χαρτοφυλακίου της Ιωάννας Καρέλια, ξεπερνά κατά περίπου 24 εκατ. ευρώ την κεφαλαιοποίηση της… ΕΧΑΕ, που έχει υπό τη σκέπη της, τη λειτουργία του αθηναϊκού «ναού» του χρήματος. Επίσης, η αποτίμηση του χαρτοφυλακίου της «χρυσής» κληρονόμου, υπολείπεται μόλις κατά 27,5 εκατ. ευρώ, από τη συνολική χρηματιστηριακή αξία της…τραπέζης της Ελλάδος.
Το « άρωμα» γυναίκας μέσα στο ανδροκρατούμενο σκηνικό
Η υπερσυγκεντρωμένη μετοχή της καπνοβιομηχανίας έχει μείνει αλώβητη από τις οξύτατες χρηματιστηριακές παρενέργειες της πανδημίας. Από την αρχή του έτους οι απώλειες είναι εντελώς οριακές, καθώς από τα 260 ευρώ είναι τώρα στα 258. Όταν στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι αποτιμήσεις των άλλων εισηγμένων εταιρειών καταγράφουν σημαντική πτώση, με το Γενικό Δείκτη να είναι στο -35,3%.
‘Έτσι, με τα σημερινά δεδομένα, η Ιωάννα Καρέλια είναι μεν καθαρά πρώτη σε μετοχικό πλούτο ανάμεσα σε όλες τις γυναίκες της αγοράς, αλλά ταυτόχρονα έχει αναρριχηθεί στη 14η θέση της γενικής κατάταξης που περιλαμβάνει όλους τους βασικούς μετόχους. Στην… ανδροκρατούμενη αυτή κλίμακα διαβάθμισης του μετοχικού πλούτου, περιλαμβάνονται οι συμμετοχές είτε απ’ ευθείας από φυσικά πρόσωπα, είτε μέσω εταιριών, δικών τους συμφερόντων.
Το πλέον βαρύτιμο χαρτοφυλάκιο είναι αυτό του Γιώργου Δαυίδ, του οποίου οι συμμετοχές σε Coca Cola και Frigoglass έχουν τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία 1,8 δις ευρώ. Έναντι όμως των 2,3 δις που άξιζαν στο ξεκίνημα της εφετινής χρονιάς.
Ακολουθεί ο μεγιστάνας Σπύρος Λάτσης, με χαρτοφυλάκιο 1,3 δις ( από ΕΛΠΕ και Lamda) το οποίο όμως είχε αποτίμηση 1,96 δις ευρώ στην αρχή της χρονιάς.
Σημαντικές απομειώσεις έχουν υποστεί και τα άλλα, μεγάλα χαρτοφυλάκια βασικών μετόχων. Όπως για παράδειγμα αυτό του Βαρδή Βαρδινογιάννη στη Μότορ Όιλ, του οποίου η αποτίμηση έχει κατρακυλήσει από τα 891 στα 576 εκατ. ευρώ…
Βεβαιότατα, το ουσιαστικό για την Ιωάννα Καρέλια(όπως και για όλους τους άλλους μετόχους) δεν είναι οι λογιστικού χαρακτήρα αξίες, αλλά τα δικαιώματα στη λήψη μερισμάτων.
Τα «χρυσά» μερίσματα των 223,9 εκατ. ευρώ
Την τελευταία δεκαετία η καπνοβιομηχανία έχει μοιράσει…223,9 εκατ. ευρώ σε μερίσματα πρό φόρου, ή 190,4 εκατ. ευρώ μετά από την εκάστοτε φορολογία. Σε αυτά θα προστεθεί και η επικείμενη διανομή άλλων 25,944 εκατ. ευρώ (9,4 ευρώ ανα μετοχή μικτά) για την περσινή χρήση.
Αν ληφθεί υπόψη ότι η μετοχή της Καρέλιας ήταν στα 71 ευρώ στα τέλη Απριλίου του 2010, τότε η μέχρι σήμερα συνολική της απόδοση φτάνει στα…360,5%. Τα 187 ευρώ είναι οι ανα μετοχή υπεραξίες, ενώ τα 68,982 ευρώ αφορούν το καθαρό μέρισμα (81,129 ευρώ πρό φόρου).
Η απόδοση που έχει το «χαρτί» της «Καρέλιας» είναι 4,4 φορές μεγαλύτερη από εκείνη του χρυσού, η τιμή του οποίου σε ευρώ έχει ενισχυθεί κατά 82,3%, σε χρονικό ορίζοντα δεκαετίας.
Με βάση το ποσοστό συμμετοχής της, η Ιωάννα Καρέλια έχει μερίδιο…71,56 εκατ. ευρώ, από τα συνολικά, ακαθάριστα μερίσματα της δεκαετίας. Στα οποία θα προστεθούν και τα άλλα 8,29 εκατ. από την εφετινή διανομή.
Το αντίστοιχο μερίδιο για τη μητέρα της Μίνα, είναι 30 εκατ. ευρώ, συν τα εφετινά 3,47 εκατ. ευρώ.
Στην αντίπερα όχθη, τα ξαδέλφια της Ιωάννας, Ανδρέας και Στάθης Καρέλιας, οι οποίοι κρατούν με θαυμαστή επιτυχία το διοικητικό πηδάλιο της καπνοβιομηχανίας, έχουν λάβει προ φόρων μερίσματα 48,35 εκατ. ο πρώτος και 46,9 εκατ. ευρώ ο δεύτερος. Ενώ τους αναλογούν 5,6 και 5,4 εκατ. ευρώ από την επικείμενη διανομή μερίσματος.
Τα τελευταία επτά χρόνια οι συγκρουσιακές καταστάσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές, λαμβάνουν χώρα στις γενικές συνελεύσεις της καπνοβιομηχανίας που γίνονται στη Καλαμάτα. Η Ιωάννα και η Μίνα Καρέλια εκπροσωπούνται από νομικούς, καταψηφίζοντας κατά κανόνα τα κρίσιμα ζητήματα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν προκαλέσει και αναβολές των γενικών συνελεύσεων. Είναι άγνωστο ποια στάση θα ακολουθήσουν στη νέα γενική συνέλευση, ο χρόνος της οποίας δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί. Σε κάθε περίπτωση, κόρη και μάνα, εξαντλούν την αντιπαράθεση με την αρνητική τους ψήφο. Όμως, πλειοψηφικά, περνούν οι θέσεις της Διοίκησης, στις οποίες περιλαμβάνεται και η διανομή των παχυλών μερισμάτων. Τα οποία διανέμονται κανονικά σε…εχθρούς και φίλους.
Ανεξαρτήτως πάντως όλων αυτών, η τρίτη γυναικεία δύναμη σε μετοχικό πλούτο είναι η Ευτυχία ( Έφη) Κουτσουρέλη. Η δραστήρια επιχειρηματίας, πρώην σύζυγος του Θόδωρου Φέσσα, κατέχει σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία το 25,25% στη Quest συμμετοχών, στην οποία είναι και αντιπρόεδρος, καθώς επίσης και το 16,8% στην BriQ Properties. Το χαρτοφυλάκιο αυτό αποτιμάται τώρα στα 79,8 εκατ. ευρώ, ενώ στην αρχή του έτους η αγοραία αξία του ήταν 84,6 εκατ. ευρώ.