Σαν σκιά πέρασε από την πόλη στα δυο σημαντικά χρόνια, 1833-1834. Κατέγραφε τα πάντα. Έστελνε λεπτομερειακές αναφορές για τις ίντριγκες που εκτυλίσσονταν στο Ναύπλιο.
Αυτόπτης μάρτυρας στην μεταφορά του Κολοκοτρώνη από τις φυλακές της Ακροναυπλίας στο Βουλευτικό, την πρώτη μέρα της πολύκροτης δίκης. Κατέγραψε το ακροατήριο και τις αντιδράσεις του. Εντυπωσιάστηκε από την ψυχραιμία του Γέρου. Παρακολούθησε τις κινήσεις όλων: Αντιβασιλέων και πολιτικών. Τις σχολίασε εύστοχα. Ήταν ένας Ρώσος πράκτορας στο Ναύπλιο (όταν η πόλη μας ήταν πρωτεύουσα).
Το όνομά του ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΜΜ. ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ, από οικογένεια που από την Μολδοβλαχία αναγκάστηκε να καταφύγει στην Ρωσία.
Οι αναφορές του πήγαιναν στην Αγία Πετρούπολη, γίνονταν αντικείμενο μελέτης από τους επιτελείς του Τσάρου. Δεν πετάχτηκαν. 190 χρόνια φυλάσσονταν στα αρχεία. (Τα Τσαρικά αρχεία δεν καταστράφηκαν στην Επανάσταση!!!). Τώρα με ευθύνη του Κέντρου Ελληνορωσικών Ιστορικών Μελετών και επιμέλεια των εκδόσεων ΑΣΙΝΗ βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Αποτελούν άμεση πηγή για την Ιστορία της διαμόρφωσης του νεο Ελληνικού Κράτους και έμμεση για την ζωή στο Ναύπλιο εκείνη την περίοδο.
Μην αρχίσετε ότι είναι αναξιόπιστος επειδή δεν είναι απλός ρωσόφιλος, αλλά ρώσος πράκτορας. Έχουμε πήξει από μαρτυρίες δυτικών και δυτικόφιλων. Η εξισορρόπηση είναι πάντοτε θετική. Και όσοι έχουν ενστάσεις για την αξία της άποψης ενός υπαλλήλου της Ρωσικής Πρεσβείας στο Ναύπλιο, ας σκεφθούν ότι και ο Σπυρίδων Τρικούπης ξεκίνησε την καριέρα του από υπάλληος του Βρετανικού προξενείου στην Πάτρα.
ΥΓ Στην φωτό το εξώφυλλο του βιβλίου, που εκδόθηκε τον περασμένο Φλεβάρη. Η μόνη ένσταση ότι ενώ το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου καλύπτει γεγονότα που έγιναν στο Ναύπλιο, ως εξώφυλλο επιλέχθηκε η “είσοδος του Όθωνος εις τας Αθήνας”.
(Τόλης Κοΐνης)