Ένας χρόνος χωρίς τον Γιάννη Σπανό
Συμπληρώθηκε κιόλας ένας χρόνος που ο πατέρας του “Νέου Κύματος” στην Ελλάδα άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 85 ετών. Ο Γιάννης Σπανός ήταν ένας ξεχωριστός και μοναδικός όχι μόνο ως συνθέτης αλλά και ως άνθρωπος. Ο ίδιος δε δίσταζε να περιγράψει τον εαυτό του και στις συνεντεύξεις του ήταν ιδιαίτερα ανοιχτός και περιγραφικός.
Ένα ποτ πουρί από τις συνεντεύξεις που είχε δώσει κατά καιρούς σκιαγραφούν πλήρως την προσωπικότητα του αείμνηστου Κιατανιώτη συνθέτη.
«Γεννήθηκα στο Κιάτο Κορινθίας. Ήμουν παράξενο παιδί. Έπαιζα πιάνο ώρες ατέλειωτες.
Για δύο χρόνια υπερέβαλα εαυτόν και κάποια στιγμή, ο γιατρός μου είπε να σταματήσω να παίζω, διότι κινδυνεύω να πάθω αγκύλωση στα δάχτυλα.
Για ένα χρόνο το απαρνήθηκα.
Ο πατέρας μου με έστειλε σε ωδείο στην Κόρινθο.
Όλα πήραν ένα δρόμο από μόνα τους.
Στη Γαλλία ένιωσα το μεγάλο γαλλικό τραγούδι.
Η γαλλική μουσική ήταν στις δόξες της.
Δεν υπήρχε άλλη χώρα τότε που να έχει Εντίθ Πιάφ, τον Ζακ Μπρελ, την Μπαρμπαρά.
Είχε και σπουδαίους ποιητές, όπως ο Αραγκόν, τον οποίο είχα μελοποιήσει και με δέχτηκε με ανοιχτά τα χέρια.
Όλοι αυτοί οι σπουδαίοι με δέχτηκαν άνετα, χωρίς να με ξέρουν, ακούγοντας μόνο τις μουσικές που έκανα για τα ποιήματά τους.
Δε σκέφτηκαν αν είμαι γνωστός ή άγνωστος, αν ήμουν Γάλλος ή όχι.
Οι Γάλλοι είναι ανοιχτοί σε νέα ταλέντα.
Εδώ οι αγκαλιές είναι κλειστές, γιατί είμαστε βιαστικοί στην απόρριψη.
Εκεί, μ’ έχουν καταγράψει στο Larousse του γαλλικού τραγουδιού σαν συνθέτη γαλλικών τραγουδιών. Σαν Γάλλο συνθέτη.
Το Νέο Κύμα ήταν μια ανάγκη. Τότε τα πρωτεία τα είχαν ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σταύρος Ξαρχάκος.
Είχαν χαράξει δρόμο. Μεγάλες προσωπικότητες. Τους σεβόμουν αλλά ήθελα να κάνω κάτι άλλο. Κάτι δικό μου.
Επηρεασμένος από τις μπουάτ έκανα αυτό το είδος τραγουδιού, χωρίς δηλαδή αναγκαστικά να περιλαμβάνει την αυστηρή δομή κουπλέ – ρεφρέν.
Μετά τον πρώτο μου δίσκο ”Μια αγάπη για το Καλοκαίρι”, ακολούθησε ο Νότης Μαυρουδής με τον οποίο ήμασταν στην ίδια εταιρεία.
Οι κριτικές έγραφαν ότι κάτι καινούριο συνέβαινε στο ελληνικό τραγούδι.
Ότι ερχόταν μια δροσιά. Μια φρεσκάδα.
Ο Αλέκος Πατσιφάς, της δισκογραφικής εταιρείας Λύρα, που ήταν πολύ έξυπνος, μου λέει:
”Γιάννη, πρέπει να βάλουμε έναν τίτλο σε όλο αυτό”.
Σκέφτηκα ότι το κινηματογραφικό κίνημα Nouvelle Vague ήταν τότε της μόδας.
Νουβέλ Βαγκ σημαίνει Νέο Κύμα. Και βγήκε έτσι.
”Μια αγάπη για το Καλοκαίρι”, ”Ένα Καλοκαίρι”, ”Σαν με κοιτάς”, ”Θέλω τα ώπα μου”, ”Μαυρομαλλούσα κοπελιά”, ”Ρίξε στο κορμί μου σπίρτο να πυρποληθώ, ”Ήρθες εψές στον ύπνο μου και μου ψιθύρισες”, ”Πες πως μ’ αντάμωσες μια νύχτα σ’ ένα όνειρο”, ”Άσπρα καράβια τα όνειρά μας”, ”Σπασμένο καράβι”, ”Βροχή και σήμερα”, ”Οδός Αριστοτέλους” (Σάββατο κι απόβραδο), ”Η αλάνα” (Σ’ έστησαν σε μια γωνιά), ”Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν μονάχοι”, ”Κάτω απ’ τη μαρκίζα”, ”Θα με θυμηθείς”, ”Αν μ’ αγαπάς, θα κλέψω χρώμα της φωτιάς και λευκό πανί”, ”Δεν είσαι έρωτας εσύ, είσαι γοργόνα, είσαι θάλασσα”. ”Μια φορά μονάχα φτάνει να ραγίσει το γυαλί”.
Με την Αρλέτα υπεραγαπιόμασταν. Μαζί με τον Γιώργο Παπαστεφάνου, το 1966, της δώσαμε το τραγούδι ”Μια φορά θυμάμαι μ’ αγαπούσες”, το οποίο έχει διασκευαστεί σε πολλές χώρες του κόσμου.
Με μια κιθάρα, με τη μουσική μου, το στίχο του Γιώργου και τη μαγευτική φωνή της Αρλέτας, έγινε επιτυχία.
Το θέμα είναι να γεμίσει ένα τραγούδι την ψυχή σου πραγματικά και όχι με εφέ.
Να αγγίζει την ψυχή και όχι το αυτί.
Η πραγματική δύναμ της τέχνης, κρύβεται στην απλότητα.
Δεν επιδίωξα ποτέ δόξα και προβολή.
Ποτέ δεν προκάλεσα.
Νομίζω ότι ο κόσμος έχει καταλάβει τον χαρακτήρα μου.
Δε μετανιώνω που δεν παντρεύτηκα. Ήταν μια συνειδητή επιλογή.
Ο μουσικός μου κόσμος ήταν μια απαγορευμένη ζώνη.
Αν είχα κάποιον άνθρωπο στο σπίτι μου δε θα μπορούσα να κάνω μουσική.
Έτυχε ένας έρωτας να με αποπροσανατολίσει για λίγο.
Όμως, το πάθος μου για τη μουσική, δε με άφηνε να υποδουλωθώ σε τίποτα».
Πηγές:
- tovima. gr, Συνέντευξη στον Γιώργο Σκίντσα.
- Περιοδικό Μετρονόμος Συνέντευξη στους Μάκη Γκαρτζόπουλο και Ηρακλή Οικονόμου.
- peoplegreece. com Συνέντευξη στον Μαρίνο Βυθούλκα.
