Εργασιακά: Νομοσχέδιο οδοστρωτήρας εν μέσω πανδημίας

Την οργή της αντιπολίτευσης αλλά και έντονες κοινωνικές αντιδράσεις αναμένεται να προκαλέσει η απόφαση της κυβέρνησης να προωθήσει για ψήφιση σε συνθήκες έξαρσης της πανδημίας νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, που «αλλάζει τον χάρτη» στις εργασιακές σχέσεις. Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε χθες από το υπουργικό Συμβούλιο και καθιερώνει το 10ωρο εργασίας, επεκτείνει την κατάργηση της Κυριακής –αργίας, ενώ παράλληλα επιβάλει ποινικούς περιορισμούς στην συνδικαλιστική δράση.

Από την πλευρά της αντιπολίτευσης στηλιτεύεται το γεγονός ότι η κυβέρνηση παίρνει αυτή την νομοθετική πρωτοβουλία σε μία περίοδο που συνδυάζει την έξαρση της πανδημίας με την άνοδο της ανεργίας. Εννοώντας σαφώς πως η κυβέρνηση επιχειρεί να εκμεταλλευθεί την περίσταση προκειμένου να νομοθετήσει σε συνθήκες αποτρεπτικές για κοινωνικές αντιδράσεις.

Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι το νομοσχέδιο του Γιάννη Βρούτση που τιτλοφορείται «Ρύθμιση θεμάτων της αγοράς εργασίας» έρχεται να αντικαταστήσει το νομου 1264/82 ένα νομοθέτημα των πρώτων χρόνων της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ επί Ανδρέα Παπανδρέου που παραμένει ενεργός έως σήμερα. Μία κίνηση που καμία άλλη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν έχει επιχειρήσει έκτοτε. Όμως η σημερινή προωθεί την ψήφιση του σε μία τέτοια συγκυρία.

Μάλιστα ο ίδιος ο Γιάννης Βρούτσης στη εισήγησή του στο υπουργικό συμβούλιο δεν έκρυψε τον πολιτικό προσανατολισμό του νομοσχεδίου επισημαίνοντας πως είναι «κοινωνικά και οικονομικά φιλελεύθερο». Επίσης σημειώσε πως το νομοσχέδιο «προωθεί διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν στην αλλαγή νοοτροπίας, την προσέλκυση επενδύσεων»

Δέκα ώρες εργασίας, 6 μέρες την εβδομάδα

Οι κυβερνητικές ανακοινώσεις ως προς το περιεχόμενο του νομοσχεδίου δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του «κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζομένους ως 10 ώρες ημερησίως κατά μέγιστο, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ίδιου 6μήνου εξοφλούν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή ημέρες άδειας». Παράλληλα προβλέπεται «προσθήκη επιχειρήσεων και εργασιών στη λίστα που ήδη επιτρέπει την εργασία την Κυριακή».

Είναι σαφές από αυτή την διατύπωση ότι θεσμοθετούνται αφενός απλήρωτες υπερωρίες που θα «καλύπτονται» με ρεπό ή άδειες ενώ υπάρχει επέκταση για άγνωστο αριθμό κλάδων η κατάργηση του 5νθήμερου μέσω της εργασίας την Κυριακή. Επίσης αυξάνει τουλάχιστον κατά 20 ώρες την εβδομάδα ο χρόνος εργασίας δίχως μάλιστα αντίστοιχη αύξηση των αποδοχών. Μάλιστα το πόσο θα μεγαλώσει ο εργασιακός χρόνος δεν μπορεί καν να υπολογιστεί αφού στην εισήγηση του νομοσχεδίου γίνεται λόγος για «αύξηση των ωρών των νόμιμων υπερωριών».

Ειδικά για την συνδικαλιστική δράση διευρύνεται το πεδίο με βάση το οποίο μία απεργία μπορεί να κριθεί παράνομη από τα δικαστήρια. Αυτό ενώ ήδη το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό απεργιακών κινητοποιήσεων που προσβάλλονται δικαστικά κρίνονται «παράνομες και καταχρηστικές».

Στο νέο νομοσχέδιο ορίζεται πως «απαγορεύονται οι καταλήψεις χώρων και εισόδων και η άσκηση ψυχολογικής ή σωματικής βίας. Αν λάβουν χώρα, η απεργία καθίσταται παράνομη». Επίσης αλλάζει ο κανονισμός για τα προσωπικό ασφαλείας σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις. Όπως σημειώνεται «το προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας, που πρέπει να εξακολουθεί να εργάζεται σε περίπτωση απεργίας στις επιχειρήσεις που η λειτουργία τους είναι κρίσιμη για το κοινωνικό σύνολο, στο δημόσιο, τους ΟΤΑ και τα ΝΠΔΔ, ορίζεται σε τουλάχιστον 40%». Μάλιστα ο μη ορισμός του προσωπικού ασφαλείας θεωρείται ποινικά κολάσιμη πράξη.

Επίσης με άλλες διατάξεις περιορίζονται κατά πολύ οι αρμοδιότητες του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας. Εφεξής οι διαφορές εργοδοτών –εργαζομένων σε επιχειρησιακό η κλαδικό επίπεδο θα επιλύονται αποκλειστικά στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας. Δηλαδή με πολύ πιο χρονοβόρες, νομικού τύπου διαδικασίες. Στην εισήγηση του νομοσχεδίου αναφέρεται χαρακτηριστικά πως «η συμφιλίωση συλλογικών διαφορών αφαιρείται από τις Επιθεωρήσεις Εργασίας και ανατίθεται στον ΟΜΕΔ».

Η αντιπολίτευση

Για «οδοστρωτήρα» κάνει λόγο η αρμόδια για ζητήματα εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου. Τονίζει πως «εν μέσω έξαρσης της πανδημίας, αύξησης της ανεργίας και γενικευμένης εργασιακής και κοινωνικής ανασφάλειας, η κυβέρνηση της ΝΔ συνεχίζει απτόητη την αποδιάρθρωση της αγοράς εργασίας και την επίθεση στους εργαζομένους και τα δικαιώματα τους».

Αναφερόμενη στις διατάξεις του νομοσχεδίου μιλά για «απορρύθμιση του συστήματος υπερωριών και την απλήρωτη υπερωριακή εργασία, την κατάφωρη επίθεση στις συνδικαλιστικές ελευθερίες και τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων του ΣΕΠΕ στον ΟΜΕΔ, που δίνει το τελειωτικό χτύπημα στη λειτουργία του ΣΕΠΕ και απαξιώνει τη διαδικασία επίλυσης εργατικών διαφορών εις βάρος των εργαζομένων». Μάλιστα σχολιάζει πως το νομοσχέδιο αυτό είναι «η μόνη προεκλογική δέσμευση του κ.Μητσοτάκη που υλοποιεί με συνέπεια αυτή η κυβέρνηση».

Σε «απεργιακό συναγερμό» καλεί το ΚΚΕ. Όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή του για το νομοσχέδιο «νομοθετούν για πρώτη φορά στη χώρα μας τη 10ωρη εργασία, 134 χρόνια μετά την απεργία του Σικάγο και ακριβώς 100 χρόνια ύστερα από την πρώτη νομοθέτηση του 8ωρου στην Ελλάδα». Τονίζει επίσης πως «επανέρχεται ουσιαστικά η απαγόρευση της απεργίας στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ, στα ΝΠΔΔ και στους περισσότερους συγκεντρωμένους εργασιακούς χώρους, 44 χρόνια μετά τον μαύρο νόμο του Λάσκαρη». Επίσης αναφέρει ότι «μειώνεται ακόμα περισσότερο ο μέσος μισθός, επεκτείνεται η ευελιξία και παράλληλα αναβαθμίζεται ως υπέρτατος ρυθμιστής ο Οργανισμός όπου πλειοψηφεί το κράτος και η εργοδοσία (ΟΜΕΔ)».