ΆρθροΑρχείο

Σκηνικό μιας ιδιότυπης θεατρικής παράστασης το ιστορικό κέντρο του Ναυπλίου, ερημωμένο από τους “πρωταγωνιστές” μόνιμους κατοίκους

Η μετατροπή της Παλιάς Πόλης του Ναυπλίου σε τουριστικό προορισμό, με την παράλληλη απομάκρυνση τραπεζών, υπηρεσιών και λοιπών δραστηριοτήτων, η μετατροπή πολλών κατοικιών σε Airbnb και πανσιόν με την παράλληλη μετακίνηση των μόνιμων κατοίκων σε άλλα σημεία του Ναυπλίου φαίνεται να είναι οι βασικές αιτίες που ερήμωσε παντελώς το ιστορικό κέντρο.

του Άκη Γκάτζιου

Ο κορωνοϊός και ο περιορισμός της κυκλοφορίας δείχνει τα …δόντια του στο Παλιό Ναύπλιο με τις κλειδαμπαρωμένες πόρτες των εστιατορίων, των ταβερνών, των καφέ και των μπαρ και την απουσία ακόμα και των μόνιμων κατοίκων.

Σε αντίθεση με την υπόλοιπη πόλη που τουλάχιστον την ημέρα παραμένει ζωντανή εν μέσω lockdown, αφού ο κόσμος προσεκτικά και με τις απαραίτητες άδειες κυκλοφορίας κινείται για να κάνει τις δουλειές του, τα ψώνια του και τις απαραίτητες δραστηριότητες, στην Παλιά Πόλη δεν κινείται …ψυχή. Ούτε την ημέρα. Πόσο μάλλον τα απογεύματα μέχρι να νυχτώσει…

Ελάχιστοι είναι ακόμα και αυτοί που πλέον θα επιλέξουν να κινηθούν στο ιστορικό κέντρο για σωματική άσκηση ή για περίπατο. Η ερημιά αποτρέπει πολλούς να χρησιμοποιήσουν τον κωδικό sms Νο 6 για να φτάσουν στο Παλιό Ναύπλιο, το οποίο παρόλα αυτά δεν χάνει την ομορφιά του και την γραφικότητά του. Κάποιοι λίγοι το απολαμβάνουν ακόμα κι έτσι, όμως η πλειοψηφία εν μέσω καραντίνας προτιμά πλέον ακόμα και για τη σωματική άσκηση να κινηθεί στην Άργους, στην ενδεκάτη ή σε γειτονιές της νέας πόλης.

Οι λειτουργίες του τουρισμού, που πλέον δεν υπάρχει λόγω του κορωνοϊού, με τις δραστηριότητες ψυχαγωγίας που έχουν αναπτυχθεί στο Παλιό Ναύπλιο τις τελευταίες δεκαετίες να έχουν διώξει τους περισσότερους από τους μόνιμους κατοίκους, έχει επιφέρει την παντελή ερήμωση, αφού οι περισσότεροι από αυτούς άλλαξαν τόπο κατοικίας, διαπιστώνοντας ότι όλο το ιστορικό κέντρο έχει μετατραπεί ουσιαστικά σε εμπόρευμα μαζικής κατανάλωσης με τα προβλήματα που επιφέρει, όπως η έλλειψη χώρων στάθμευσης, ο θόρυβος από την ψυχαγωγική – τουριστική κίνηση και όλα τα παρεπόμενα που είναι γνωστά σε ντόπιους και επισκέπτες.

Τώρα που λόγω του lockdown δεν υπάρχουν όλα αυτά, η κίνηση έχει μηδενιστεί ή μάλλον έχει εξαφανιστεί και  η απουσία των μόνιμων κατοίκων φαίνεται ακόμα και από τα σβηστά φώτα των ερημωμένων κατοικιών στους ορόφους των σπιτιών τα βράδια.

Έτσι, αναδεικνύεται για μία ακόμα φορά το πρόβλημα της άναρχης ανάπτυξης του τουρισμού, με την Παλιά Πόλη να αποτελεί ουσιαστικά το …σκηνικό για την ανάπτυξη μόνο τέτοιων δραστηριοτήτων.

Η κίνηση στην προ κορωνοϊού εποχή δείχνει ειδικά αυτή την περίοδο – που δεν υπάρχει καθόλου κόσμος στην Παλιά Πόλη – τις αιτίες της επιβαρυμένης όχλησης από την μετατροπή του ιστορικού κέντρου σε τόπο αναψυχής και πόσο σχεδιασμένη είναι τελικά η Παλιά Πόλη για να σηκώνει αυτό το βαρύ φορτίο με ότι συνεπάγεται (είτε αρνητικά για τους ντόπιους κατοίκους, είτε παράλληλα και θετικά για τους επιχειρηματίες που έχουν αναπτύξει τουριστικές δραστηριότητες, ή δραστηριότητες που έχουν σχέση με την αναψυχή).

Ενδιαφέρον αποτελεί η εργασία με τίτλο «Η Παλιά Πόλη του Ναυπλίου ως «σκηνικό» – Επιπτώσεις λόγω τουρισμού“, που αλιεύσαμε στο διαδίκτυο.

Επίσης ενδιαφέρον παρουσιάζει για τον προσεκτικό αναγνώστη η διπλωματική εργασία του Δημήτρη Δερζέκου, όταν το 2005 ήταν φοιτητής στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στην οποία σημειώνεται μεταξύ άλλων:

«Την απόφαση να προστατέψουμε και να διατηρήσουμε το ιστορικό κέντρο, πρέπει στη συνέχεια να διαδεχθεί η απόφαση για το αν θα το διατηρήσουμε σαν μουσείο, αν θα το διατηρήσουμε σαν θέαμα εμπόρευμα, τελικά σαν ζωντανό οργανισμό, ενταγμένο λειτουργικά στο ρυθμό και τις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής (Ζήβας 1997). Ο κίνδυνος η παλιά πόλη να εξελιχθεί σε σκηνικό μιας ιδιότυπης θεατρικής παράστασης, που θα μπορούσε να είναι η ζωή, αλλά δεν είναι, και πάνω στο οποίο θα περιδιαβαίνουν θεατές – τουρίστες και λιγοστοί πρωταγωνιστές – κάτοικοι, είναι κάτι παραπάνω από υπαρκτός (Wayne Attoe, 1975). Ο κίνδυνος να εξελιχθεί σε ένα νεκρό πολεοδομικό σύνολο, χωρίς πραγματικούς κατοίκους αλλά με περιστασιακούς χρήστες δεν είναι μία μακρινή σκέψη, αποτελεί απευκταίο ενδεχόμενο».