Η απαξίωση του Μπούρτζι και το δώρο του Σαμαρά

Ένα από τα ρεπορτάζ που ταρακούνησαν το υπουργείο Πολιτισμού ήταν αυτό του Άκη Γκάτζιου, που δημοσιεύτηκε στον ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ, στο ΕΘΝΟΣ και προβλήθηκε στο MEGA για να ξυπνήσει τελικά μετά από καιρό το υπουργείο Πολιτισμού. Τελικά 3 χρόνια μετά, επιτέλους  χρηματοδοτείται  το Μπούρτζι με 2.790.000 Ευρώ για να γίνουν εργασίες στερέωσης, αποκατάστασης, ανάδειξης και επανάχρησης.
Το έργο προβλέπει την πλήρη στερέωση, αποκατάσταση του μνημείου καθώς και τις αναγκαίες υποδομές για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών, με τη λειτουργία δύο εκθεσιακών χώρων και την επαναλειτουργία αναψυκτηρίου-εστιατορίου στο μνημειακό συγκρότημα.
Στόχος είναι, με το πέρας του έργου, το Μπούρτζι να αναδειχθεί σε κορυφαίο τουριστικό αξιοθέατο της πόλης του Ναυπλίου και να στεγάσει σειρά πολιτιστικών δράσεων σε συνδυασμό με την αναψυχή.
 Την μελέτη και υλοποίηση του έργου της αποκατάστασης, ανέλαβε η 25η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και το έργο που περιλαμβάνει τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, η Διεύθυνση εκτέλεσης έργων Μουσείων και Πολιτιστικών κτιρίων του Υπουργείου Πολιτισμού.
 
Το Μπούρτζι σήμερα
 
Το ρεπορτάζ του Άκη Γκάτζιου  που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2010, ακολουθεί:
Ενα μισοβυθισμένο λιμάνι, σπασμένες πόρτες και παράθυρα και λεηλατημένοι χώροι είναι η κατάσταση που επικρατεί στη νησίδα, η οποία δεν διαθέτει καν φύλακα.
Ντροπή για το Ναύπλιο και την ιστορία του αποτελεί η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην καστρονησίδα Μπούρτζι, που βρίσκεται στο λιμάνι της πόλης.
Η εγκαταλειμμένη στην τύχη της νησίδα, που οχυρώθηκε κατά την περίοδο της πρώτης Ενετοκρατίας (1389-1540) και αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος της ευρύτερης οχύρωσης της πόλης για πολλούς αιώνες, σήμερα δεν διαθέτει ούτε καν φύλακα.
Το Μπούρτζι χρησίμευσε ως κατοικία των δημίων τα πρώτα χρόνια μετά την ανακήρυξη της Ανεξαρτησίας. Τη δεκαετία του 1950 λειτούργησε ως ξενοδοχείο, που φιλοξένησε διάσημες προσωπικότητες. Τίποτα όμως πλέον δεν θυμίζει την παλιά αίγλη του, την ιστορία και τη δόξα του.
Φτάνοντας κανείς στο Μπούρτζι, με τα βαρκάκια που δένουν στο λιμάνι του Ναυπλίου, θα αντικρίσει τη μισογκρεμισμένη προβλήτα. Η θάλασσα, με τα χρόνια, διέβρωσε το λιμάνι, που κινδυνεύει να βυθιστεί.
Το Μπούρτζι παραμένει εγκαταλειμμένο πολλά χρόνια, με τη δικαιολογία ότι δεν είναι ξεκάθαρο το ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Η εικόνα στο εσωτερικό της καστρονησίδας είναι άθλια. Οι σπασμένες πόρτες, τα παραβιασμένα παράθυρα, οι ανοικτοί ηλεκτρικοί πίνακες και τα φρεάτια που χάσκουν ή οι τουαλέτες χωρίς φως είναι μέρος του προβλήματος. Κάποιοι, μάλιστα, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί, λεηλάτησαν τον χώρο των μαγειρείων.
Κατά διαστήματα σε αυτόν τον ιστορικό χώρο πηγαίνουν ανεξέλεγκτα ερασιτέχνες ψαράδες και χρησιμοποιούν το κάστρο για ψάρεμα στον Αργολικό κόλπο. Κάποιοι διανυκτερεύουν εκεί περιστασιακά, ρυπαίνοντας τον χώρο. Με μαρκαδόρους και σπρέι ορισμένοι νεοέλληνες επισκέπτες φρόντισαν να αποτυπώσουν το πέρασμά τους από εκεί και να καταθέσουν γραπτώς την… ερωτική τους εξομολόγηση προς την αγαπημένη τους.
 
Παρεμβάσεις
 
Δεν ήταν όμως μόνο τι παραπάνω ρεπορτάζ που ξύπνησε τότε τις υπηρεσίες. Στον ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ είχε δημοσιευτεί τότε και σειρά παρεμβατικών άρθρων που «έσπρωχναν» προς την διάσωση της Καστρονησίδας.
Στις 28 Ιανουαρίου 201ο σε άρθρο με τίτλο «Ποιος φέρει την ευθύνη για το Μπούρτζι;» αναφέραμε:
ΠΟΛΥ ΚΟΥΒΕΝΤΑ γίνεται για το ιδιοκτησιακό καθεστώς του Μπούρτζι – χρόνια τώρα – και το θέμα επανήλθε ξαφνικά με ρεπορτάζ που προέκυψε μετά από καταγγελίες επισκεπτών, οι οποίοι είδαν την άθλια κατάσταση που επικρατεί εκεί και την εγκατάλειψη της καστρονησίδας.
ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ μοιάζει η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, να μην γνωρίζει και να περιμένει να μάθει από τις εφημερίδες ότι ο δήμος Ναυπλίου δεν έχει υπογράψει τη σύμβαση παραχώρησης εδώ και –πέντε ολόκληρα χρόνια. Δηλαδή, δεν λειτουργεί τίποτα στο Ελληνικό κράτος!!!
ΑΛΛΑ ΑΚΟΜΑ και αν οι υπεύθυνοι του μνημείου δεν γνώριζαν τα περί υπογραφής και προσφυγής στο Συμβούλιο της Επικρατείας, τόσα χρόνια δεν βλέπουν την εγκατάλειψη στο μεγαλείο της; Και ακόμα αν δεν έχουν προσωπικό – όπως λένε – ποτέ δεν πήγαν ούτε καν ως τουρίστες στο Μπούρτζι, για να δουν το μαύρο χάλι που επικρατεί; Πόσο μάλλον, όταν οι ίδιοι χαρακτηρίζουν το μνημείο ως  «μέγιστης σπουδαιότητας μνημείο και ένα από τα σημαντικότερα οχυρωματικά έργα του ελληνικού χώρου», πράγμα που σημαίνει ότι θα έπρεπε ακόμα και χωρίς προσωπικό θα έπρεπε να έχουν δώσει άμεση προτεραιότητα.
ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΑΝ ξαφνικά ότι πρέπει να περιέλθει η χρήση του φρουρίου στο Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, προκειμένου ο φορέας προστασίας και ο φορέας διαχείρισης να ταυτίζονται; Δηλαδή όταν έγινε η παραχώρηση δεν ελήφθη υπόψιν η άποψη της 25ης Εφορείας ως κατ΄ εξοχήν αρμόδιας υπηρεσίας; Το κράτος δηλαδή είναι ξέφραγο αμπέλι ακόμα και στο θέμα της προστασίας των μνημείων του;
 Ο ΙΔΙΟΣ ο υπουργός Πολιτισμού πλέον πρέπει να δώσει λύση για το μνημείο που γκρεμίζεται, μιας και ο δήμος, τα Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα ή η Εφορεία Αρχαιοτήτων, δεν είναι ικανοί να προστατεύσουν το Μπούρτζι. Κάποια στιγμή ο Παύλος Γερουλάνος πρέπει να ασχοληθεί προσωπικά με το θέμα αυτό. Επιτέλους ας γίνει κάτι πέραν από τις δικαιολογίες κάθε μορφής, απ΄ όπου κι αν προέρχονται.
 
Αλλά και στις 20 Ιανουαρίου 2010, αναφερόμενοι στον τότε υπουργό Πολιτισμού, γράφαμε με τίτλο: «Να ασχοληθεί ο Γερουλάνος με το Μπούρτζι»:
ΣΧΕΔΟΝ κανένα δείγμα παρέμβασης σε θέματα Πολιτισμού, δεν έχει δώσει, μέχρι στιγμής, ο υπουργός Πολιτισμού Παύλος Γερουλάνος. Πέραν της καθυστερημένης ενασχόλησης με τα της ΕΡΤ,  ούτε καν με το Μπούρτζι ή με τα διατηρητέα του Ναυπλίου δεν ακούσαμε κάποια δήλωση.
ΤΟ ΜΠΟΥΡΤΖΙ καταρρέει τα τελευταία χρόνια, εγκαταλειμμένο από την πολιτεία και κανείς δεν φαίνεται να έχει αρμοδιότητα να παρέμβει σε αυτό, με πρόσχημα μια απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας που εκκρεμεί, για να δούμε τελικά σε ποιόν ανήκει.
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ μνημείο παρουσιάζει σήμερα μια άθλια εικόνα, με σημαντικότερο απ΄ όλα το ότι δεν φυλάσσεται, ούτε προστατεύεται. Οποιοσδήποτε, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας ή της νύχτας, μπορεί να πάει εκεί και να γράψει συνθήματα ή να καταστρέψει. Το λιμάνι γκρεμίζεται, πόρτες κρέμονται, εσωτερικοί χώροι πλημμυρίζουν….
Η ΥΠΕΥΘΥΝΗ (;) Εφορεία Αρχαιοτήτων καθυστερεί να παρέμβει και να λάβει μέτρα, ο δήμος Ναυπλίου δεν δικαιούται –σύμφωνα με τον δήμαρχο – να παρέμβει, τα Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα, πέρα βρέχει…
Η ΑΘΛΙΑ ΕΙΚΟΝΑ που παρουσιάζει το Μπούρτζι ρεζιλεύει όχι μόνο το Ναύπλιο, αλλά και όλη την χώρα, αφού χιλιάδες επισκέπτες φτάνουν εκεί από κάθε γωνιά της γης και αντικρίζουν την εγκατάλειψη ενός μνημείου, στο μεγαλείο της! Αλλά ακόμα και αν δεν ενδιαφέρεται κανείς για την κακή …εντύπωση των τουριστών, τουλάχιστον πρέπει να ενδιαφερθεί για την προστασία του μνημείου.
ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ Πολιτισμού επομένως, που έχει ως κύρια αρμοδιότητα την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, δεν μπορεί να μένει αδιάφορο σε ό,τι συμβαίνει στην ιστορική καστρονησίδα. Το ίδιο ισχύει και για το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, αλλά και για όλους τους υπόλοιπους αρμόδιους φορείς.
ΠΕΡΑΝ από το ιδιοκτησιακό καθεστώς επομένως, που καθυστερεί να ξεκαθαρίσει –χρόνια τώρα – η προστασία του μνημείου επιβάλλεται να γίνει πρωταρχικός στόχος αυτή τη στιγμή.
 
Δώρο Σαμαρά
 
Δώρο του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά θεωρεί ο δήμαρχος Ναυπλίου Δημήτρης Κωστούρος την ένταξη του Μπούρτζι στο ΕΣΠΑ. Όπως τονίζει με δήλωσή του  «…είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς διότι η συγκεκριμένη ανακοίνωση έρχεται να επιβεβαιώσει ότι η περσινή επίσκεψη και ο διάλογος που είχε πραγματοποιηθεί εδώ στο Ναύπλιο για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας μεταξύ του υφυπουργού Ανάπτυξης Νότη Μηταράκη, του υφυπουργού αθλητισμού Γιάννη Ανδριανού, του περιφερειάρχη Πελοποννήσου Πέτρου Τατούλη, του διευθύνοντα σύμβουλου της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) Γρηγόρη Δούνη και εμού έφεραν καρπούς. Το συγκεκριμένο έργο ενισχύει τους στόχους όλων μας  ώστε να αναδειχθεί και να αξιοποιηθεί  αυτό το κορυφαίο μνημείο του Δήμου μας».