«Το καινούργιο μας σπίτι»
του Βασίλη Καπετάνιου
Ο Γιάννης, o νεαρός φιλόλογος πάνω στο αλουμινένιο το ποδήλατο του έκανε την πρωινή του διαδρομή για το Λύκειο στο οποίο δίδασκε. Παρά τις οικογενειακές προσδοκίες να αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση, αυτός προτίμησε τον δρόμο των ποιητών. Άφησε στην αδελφή του και τον γαμπρό του την επιχείρηση του πατέρα του και αυτός αφοσιώθηκε σε την ελληνική λογοτεχνία. Αν και προερχόταν από μεγαλοαστική οικογένεια κατόρθωσε και έγινε ο αγαπημένος καθηγητής στο Λύκειο της Λαϊκής Γειτονιάς. Μια περιοχή που γνώριζε έντονα τις μνημονιακές επιπτώσεις. Με την άκρη του ματιού του καθώς ποδηλατούσε είδε ένα μεσήλικα να φτιάχνει τον καφέ του κουκουλωμένος με μια κουβέρτα πάνω σε ένα παγκάκι, άλλος ένας νεόπτωχος στην γειτονιά. Καθώς έφτανε στο Λύκειο πρόσεξε ότι μια δική του μαθήτρια, βάδιζε με γοργό βήμα για το σχολείο.
-Να και ένα παιδί που αρνείται την απραξία των λεωφορείων, (μονολόγησε και χτύπησε ένα χαιρετισμό με το κουδούνι του για την Μαρία, αυτή του ανταπέδωσε με ένα χαιρετισμό του χεριού, ήταν ο φιλόλογος της).
-Λοιπόν παιδιά σήμερα θα γράψουμε ένα σχετικά εύκολο θέμα για έκθεση, «το καινούργιο μας σπίτι». Θέλω να περιγράψετε με πραγματικά και φανταστικά στοιχεία «καινούργιο σας σπίτι». Λοιπόν ξεκινάμε ( Ο Γιάννης πάτησε το κουμπί στο κασετόφωνο και ήχοι τζαζ σκορπίζονταν ανάμεσα στους μαθητές και ξεκίνησαν να γράφουν.)
Το βράδυ, ο Γιάννης καθισμένος στο μεγάλο μπαλκόνι της μονοκατοικίας του, με συντροφιά τους ήχους του Ντίζυ Γκιλέσπι ερχόταν σε «πνευματική επικοινωνία» με τους μαθητές του όπως έλεγε. Διάβαζε πρώτα με πολύ προσοχή και μετά διόρθωνε τις εκθέσεις τους. Πίστευε ότι ο γραπτός λόγος, η γραπτή έκφραση ήταν ένας φακός για να δει, να γνωρίσει τα νέα παιδιά. Διάλεξε μια έκθεση στην τύχη. Ήταν της Μαρίας, της μαθήτριας η οποία προτίμησε την πεζοπορία από την άνεση του λεωφορείου για να πάει στο σχολείο. Η Μαρία ήταν ιδιαίτερα έξυπνο και καλλιεργημένο παιδί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την λογοτεχνία. Ο Γιάννης ξεκίνησε να διαβάζει με προσοχή.
-«Το καινούργιο μας σπίτι».
Πριν από λίγες μέρες ο μπαμπάς μας ανακοίνωσε ότι πρέπει να αλλάξουμε σπίτι. Η μαμά ήταν εδώ και έξι μήνες άνεργη, η δικιά του επιχείρηση έκλεισε έτσι ήταν αναπόφευκτο να αλλάξουμε σπίτι.
-Δεν μπορούμε να πάρουμε όλα τα πράγματα μας μαζί, μόνο τα απαραίτητα στην αρχή ( είπε ο μπαμπάς). Όσα δεν μπορέσουμε να πάρουμε μαζί θα τα αφήσουμε στην αποθήκη του γείτονα έχω συνεννοηθεί μαζί του. Ότι χρειαζόμαστε μπορούμε να το παίρνουμε σιγά -σιγά.
-Μπαμπά τουλάχιστον να πάρουμε τον γάτο.
-Νομίζω ότι είναι δύσκολο να έχουμε και αυτόν «στο καινούργιο μας σπίτι» .
-Μπαμπά σε παρακαλώ δεν μπορώ να τον αφήσω.
-Εντάξει θα τα βολέψουμε.
Έτσι λοιπόν βρεθήκαμε στο «καινούργιο μας σπίτι». «Το καινούργιο μας σπίτι» έχει πολλές ιδιαιτερότητες σε σχέση με αυτό που μέναμε. Πρώτα από όλα είναι πολύ μικρότερο. Μπορώ να σας πως ότι είναι και είκοσι πέντε φορές μικρότερο από αυτό που μέναμε μέχρι τώρα. Αλλά δεν ξέρω πώς να σας το πω, έγινε το θαύμα και «χωρέσαμε» όλοι, εγώ, η μαμά , ο μπαμπάς , η αδελφή μου και ο γάτος μου. Ναι σας λέω πρόκειται για ένα θαύμα της αρχιτεκτονικής και της οικονομικής κρίσης που μας μαστίζει. Όχι μην πάει το μυαλό σας σε μηχανές που συρρικνώνουν ανθρώπους ούτε στην Αλίκη στην χώρα των θαυμάτων.
Η μουσική σταμάτησε, αλλά ο Γιάννης δεν σηκώθηκε να αλλάξει δίσκο τον είχε απορροφήσει η ανάγνωση. Ένοιωθε τα γραπτά λόγια της Μαρίας να τον τραβάνε στην δίνη μιας ναυαγισμένης αποκάλυψης.
-Πρώτα από όλα «το καινούργιο μας σπίτι» έχει πανοραμική θέα, δεν υπάρχουν τοίχοι, ούτε καν μπετόν, σε όλα τα δωμάτια κυριαρχεί το γυαλί και το μέταλλο. Μπορούμε να έχουμε πανοραμική θέα της γειτονιάς μας σε όποιο «δωμάτιο» του «καινούργιο μας σπιτιού» και αν βρεθούμε. Λόγω της πολυλειτουργικής χρήσης των γυάλινων επιφανειών δεν χρειαζόμαστε κλιματιστικό. Απλά τις αφαιρούμε και έχουμε ένα δροσερό αεράκι σε όλα τα «δωμάτια». Μοναδικό πρόβλημα ο γάτος μου, όταν ανοίγουμε τις γυάλινες επιφάνειες σπάνια μένει «σπίτι» και αναγκάζομαι να τον ψάχνω. Τώρα όσο να αφορά την ανάγκη ζέστης που θα έχουμε το χειμώνα νομίζω ότι πάλι λύση θα είναι ο μικρός χώρος του «καινούργιου μας σπιτιού». Θα κοιμόμαστε τόσο κοντά ο ένας στον άλλο ώστε και μόνο οι ανάσες μας με κλειστές τις γυάλινες επιφάνειες θα μας ζεσταίνουν. Εγώ και η αδελφή μου έχουμε πάρει τα δύο πίσω «δωμάτια» και οι μαμά και ο μπαμπάς τα δύο μπροστινά. Τα «δωμάτια» είναι τόσο κοντά που μπορούμε να αγγίξουμε ο ένας τον άλλο με τα χέρια του. Τα μπροστινά «δωμάτια» είναι τα πιο μικρά. Τώρα που είναι καλοκαίρι ο μπαμπάς βγαίνει και κοιμάται στον κήπο. Όχι δεν είναι δικός μας , είναι ένας δημόσιος κήπος με ένα ξύλινο «κρεβάτι» που βολεύει τον μπαμπά για ύπνο.
«Στο καινούργιο μας σπίτι» κατορθώσαμε και αποδεσμευτήκαμε πλήρως από την ΔΕΗ. Όχι μην σκεφτείτε ότι στραφήκαμε σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Σας είπα ότι είναι πολύ μικρό και αυτό θα ήταν ανέφικτο. Απλά δεν χρησιμοποιούμε ηλεκτρικό ρεύμα. Στο «καινούργιο μας σπίτι» δεν έχουμε ούτε τηλεόραση , ούτε υπολογιστή, ούτε καμία ηλεκτρική συσκευή. Μόνο ένα μικρό ραδιοφωνάκι με μπαταρίες χρησιμοποιούμε. Καμιά φορά το αφήνουμε ανοιχτό όλο το βράδυ, αν και πρέπει να προσέχουμε γιατί οι μπαταρίες είναι ακριβές πια, όπως λέει η μαμά. Είναι όμως ή μόνη μας διασκέδαση. Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι ακούγοντας ραδιόφωνο με κλειστά μάτια και χωρίς να κοιμάμαι θα έβλεπα τόσα όνειρα. Όνειρα όλο χρώματα και αναμνήσεις. Ότι μουσική και να παίζει το ραδιόφωνο στις τελευταίες ξύπνιες εικόνες πριν με πάρει ο ύπνος γυρίζω στο παλιό μας σπίτι! Μετά δεν θυμάμαι τίποτα γιατί κοιμάμαι. Μόνο μια φορά ξύπνησα απότομα όταν κάποιοι νεαροί χτύπησαν τις γυάλινες επιφάνειες του «καινούργιου μας σπιτιού» . Ευτυχώς ήταν ο μπαμπάς στον «κήπο» και τους εξήγησε. Πρέπει να ήταν πολύ καλά παιδιά γιατί από τότε δεν μας ξαναενόχλησαν. Α, ξέχασα να σας πω ούτε ηλεκτρικό φως χρειαζόμαστε. Μέχρι να νυχτώσει χρησιμοποιούμε το φυσικό φως, όταν νυχτώνει χρησιμοποιούμε τα δημόσια φώτα τα οποία φωτίζουν μέσα από τις γυάλινες επιφάνειες το μικρό μας «καινούργιο σπίτι».
Το πρωί όταν ξυπνάμε μπορούμε να πάρουμε το πρωινό μας στον «κήπο» το «ξύλινο κρεβάτι» του μπαμπά που μετατρέπεται με μια κίνηση σε λειτουργικό ξύλινο τραπεζάκι. Αν ο καιρός δεν το επιτρέπει καθόμαστε μέσα στο «σπίτι». Όταν επιστρέφω από το σχολείο εγώ πηγαίνω στα μπροστινά «δωμάτια» και η αδελφή μου στα πίσω. Τις απογευματινές ώρες εγώ και η αδελφή μου κάνουμε κατάληψη όλου του «σπιτιού» για να μπορέσουμε να κάνουμε τις σχολικές μας εργασίες . Εκείνες τις ώρες στο αριστερό μπροστά «δωμάτιο» μου κάνει παρέα ο γάτος μου. Παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή τις εργασίες μου Έτσι όπως το πάει θα τελειώσει και αυτός του Λύκειο μαζί μου. Μου φαίνεται ότι του αρέσει ιδιαίτερα η ελληνική λογοτεχνία! Όταν τελειώσουμε τα μαθήματα μας μαζεύουμε τα σχολικά και τα πάμε στην «αποθήκη» στο πίσω μέρος του «καινούργιου μας σπιτιού». Ναι όσο και να σας φαίνεται παράξενο το μικρό μας λιλιπούτειο «σπίτι» διαθέτει και αποθήκη! Ένα άλλο καλό του καινούργιου μας σπιτιού είναι ότι δεν χρειάζεται να κάνουμε πολλές δουλειές για αυτό. Σε δέκα λεπτά ,κυριολεκτικά σε δέκα λεπτά ακόμα και εγώ μπορώ να το έχω πεντακάθαρο. Το βράδυ μαζευόμαστε όλοι μαζί, ο καθένας στο «δωμάτιο» του για το βραδινό μας. Μπορεί να είναι ο καθένας στο δωμάτιο του αλλά όπως σας είπαμε είναι τόσο μικρό «το σπίτι μας» έτσι ώστε μπορούμε να αγγίζουμε ο ένας τον άλλο. Η μαμά και ο μπαμπάς είναι χαρούμενοι γιατί πηγαίνουμε καλά στο σχολείο αλλά στενοχωριούνται γιατί είναι ακόμα άνεργοι. Ο μπαμπάς βρίσκει κανένα μικρό μεροκάματο, αλλά είναι ιδιαίτερα στεναχωρημένος γιατί σε λίγο τελειώνουν τα χρήματα της αποζημίωσης που πήρε από την δουλειά του. Μερικές φορές τον ρίχνει η στενοχώρια και κοιτά για πολλά λεπτά με χαμένο βλέμμα την κολώνα της ΔΕΗ πάνω από το «δωμάτιο» του. Τότε είναι που τον σκουντά η μαμά.
-Ε τι έπαθες πάλι; Τόσα περάσαμε θα τα καταφέρουμε.
-Μα που θα πάει αυτή η κατάσταση; ¨Έρχεται χειμώνας…
-Όπου και να πάει, εγώ εσένα θέλω οδηγό στην ζωή μου, στην ζωή μας.
Τότε ο μπαμπάς πιάνει το μεγάλο μαύρο τιμόνι που βρίσκεται στο «δωμάτιο» του το σφίγγει με δύναμη και μετά δίνει ένα φιλί στην μαμά.
-Απορώ που το βρίσκεις τόσο κουράγιο; (Την ρώτα κάθε φορά.)
Τότε η μαμά μέσα από τον εσωτερικό καθρέφτη κοιτά εμάς στα πίσω «δωμάτια» . Εμείς ξεσπάμε σε χειροκροτήματα και φωνές.
-Είσαι ο καλύτερος! Είσαι ο καλύτερος!!
Τότε ο μπαμπάς βάζει για λίγα δευτερόλεπτα μπροστά την μηχανή του παλιού μεγάλου αυτοκινήτου, που αγόρασε σε πολύ χαμηλή τιμή, πριν πολλά χρόνια. Αυτό το αυτοκίνητο είναι το μόνο περιουσιακό μας στοιχείο αλλά και «το καινούργιο μας σπίτι». Όταν ακούω την μηχανή να δουλεύει ονειρεύομαι τις εκδρομές που θα κάνουμε!. Βέβαια ο μπαμπάς δεν το κουνάει ούτε μέτρο «το καινούργιο μας σπίτι». Γιατί δεν υπάρχουν χρήματα για βενζίνη. Αλλά αν το μετακινήσει μπορεί να χάσουμε το φως από την λάμπα της ΔΕΗ και το πολύ- λειτουργικό παγκάκι που υπάρχει απέναντι στο αμάξι και κολλητά στο μικρό παρκάκι.
Ο νεαρός φιλόλογος κατάλαβε ότι το πρωί με το ποδήλατο του πέρασε από το «καινούργιο σπίτι» της Μαρίας, κατάλαβε επίσης ότι δεν πεζοπορούσε για αθλητικούς αλλά για βιοποριστικούς λόγους. Δεν διάβασε καμία άλλη έκθεση , το χάραμα τον βρήκε να κοιμάται στο ασφαλές μπαλκόνι της πολυτελούς μονοκατοικίας του.
*Μνημόνια, πλεονάσματα πάνε και έρχονται , αλλά η ανισότητα και η φρίκη της βιοπάλης παραμένει και μεγαλώνει σε επικίνδυνο βαθμό. Στο «Πρώτο Θέμα» της Κυριακής δημοσιεύτηκε η ιστορία μιας οικογένειας που ζει στο αυτοκίνητο της. Για αυτήν που βγήκε στο φώς της δημοσιότητας ίσως βρεθεί λύση. Τι γίνεται όμως με τις άλλες, τις περισσότερες που δεν βλέπουν το φως…. της δημοσιότητας; «Συγκινούμαστε» βλέποντας τες από το ασφαλές ιδιόκτητο μπαλκόνι μας…. αγνοώντας ότι κανένα πρόβατο δεν σώθηκε βελάζοντας…