ΚΑΠΗ Επιδαύρου: 30 χρόνια δράσης και προσφοράς
Καρπός κοινωνικής έρευνας στα όρια της Κοινότητας Λυγουριού (Λυγουριό-Κορώνι-Γιαννουλέικα Κοκκινάδες-Χουνταλέικα), από την Κοινωνική Υπηρεσία της Κοινωνικής Πρόνοιας Ν.Αργολίδας και θετικής ανταπόκρισης από την τότε Κοινοτική Αρχής, είναι η λειτουργία του Κέντρου Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων και στο Λυγουριό από την 1η Δεκεμβρίου το 1984. Την πρώτη του χρονιά αριθμεί 313 μέλη.
Σκοπός του Κ.Α.Π.Η. σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας του είναι:
1.H πρόληψη βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών προβλημάτων των ηλικιωμένων, ώστε να παραμείνουν ισότιμα και ενεργά μέλη του κοινωνικού συνόλου,
2. H διαφώτιση και η συνεργασία του ευρύτερου κοινού και των ειδικών φορέων σχετικά με τα προβλήματα και τις ανάγκες των ηλικιωμένων και
3. H έρευνα θεμάτων σχετικά με τους ηλικιωμένους. Πολύ σημαντική τομή εδώ είναι η πρόληψη, πρωτογενής (εμβολιασμοί, συμβουλές) και η δευτερογενής (ιατρικές εξετάσεις για έγκαιρη διάγνωση).
Υπηρεσίες που προσφέρει το Κέντρο είναι:
1.Κοινωνική εργασία : με τα άτομα, με ομάδες και στην κοινότητα, με την ευθύνη Κοινωνικού Λειτουργού.
2.Φυσικοθεραπεία σε οργανωμένο φυσικοθεραπευτήριο, όπου με γραπτή εντολή γιατρού παρέχεται φυσικοθεραπευτική αγωγή από Φυσιοθεραπεύτρια.
3.Βοήθεια στο σπίτι, για τα άτομα που ζουν μόνα τους ή για αυτά που έχουν ιδιαίτερες ανάγκες εξυπηρέτησης μέσα και έξω από το σπίτι ,περιστασιακά (π.χ. ελαφρύ μαγείρεμα, μικροθελήματα κ.ά.)- φροντίδα του χώρου του Κέντρου. Σήμερα δεν υπηρετεί Οικογενειακή Βοηθός.
4.Ιατρική φροντίδα της υγείας των μελών και συνταγογράφηση από Γιατρό. Σήμερα δεν καλύπτεται ιατρικά το Κέντρο.
Μέλη του έχουν δικαίωμα να γίνουν τα άτομα άνω των 60 ετών, που είναι μόνιμοι κάτοικοι της Κοινότητας τότε ή του Δήμου σήμερα. Τα μέλη για την εγγραφή και τη συμμετοχή τους στις εκδηλώσεις και τα διάφορα προγράμματα του Κέντρου, πληρώνουν οικονομική συμμετοχή, που είναι συμβολική. Σήμερα το Μητρώο Μελών έχει 935 μέλη, με το μεγαλύτερο ποσοστό να είναι αγρότες, δηλ. ασφαλισμένοι του ΟΓΑ όπως και στο ξεκίνημά μας. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε ένα καθαρά αγροτικό Κ.Α.Π.Η. που τα μέλη του ασχολούνται ακόμα, σε μεγάλο ποσοστό, παραγωγικά με τα κτήματα και τις καλλιέργειές τους.
Τα πρώτα χρόνια λειτουργίας, το Κ.Α.Π.Η. κάλυψε την έντονη ανάγκη των ηλικιωμένων μας, που δεν είχαν βγει από τα στενά όρια της περιοχής, για πολλές εκδρομές , μονοήμερες κυρίως αλλά και μερικές πολυήμερες, για γλεντάκια, επισκέψεις σε μουσεία και προσκυνήματα, το πρόγραμμα της κατασκήνωσης, τα θαλάσσια μπάνια, παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων.
Όλες αυτές οι εκδηλώσεις είχαν και έχουν μεγάλο ποσοστό συμμετοχής, με αιχμές τα πρώτα χρόνια του Καποδιστριακού Δήμου Ασκληπιείου και του Καλλικρατικού Δήμου Επιδαύρου.
Θέλοντας να δώσουμε μια πιο χαρακτηριστική εικόνα, δεν θα μείνουμε σ’ αυτά τα προγράμματα “ρουτίνας”, αλλά περισσότερο σε κάποιες ειδικές εκδηλώσεις και προγράμματα, που πραγματοποιήθηκαν στην πορεία των χρόνων και άφησαν το αποτύπωμά τους στη μικρή μας κοινωνία.
Το καλοκαίρι του 1986 γίνεται μεγάλη έκθεση χειροτεχνημάτων , από τις ομάδες Κατασκευών και Κεντημάτων , τα έργα των οποίων πουλήθηκαν και τα έσοδα χρησιμοποιήθηκαν για εκδρομές και εκδηλώσεις.
Το Πάσχα του1989 η ομάδα Γυναικών παίρνει το 1ο Βραβείο στο 1ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Πασχαλινής Κάρτας , που οργάνωσε το Κ.Α.Π.Η. Περάματος και την επόμενη χρονιά αναλαμβάνουμε εμείς τη διοργάνωση του. Το 1992 παίρνουμε στον ίδιο διαγωνισμό το 2ο Βραβείο.
Από το καλοκαίρι του 1989 έως και το Σεπτέμβριο του ΄90 εκδίδουμε τρίμηνη εφημεριδούλα, τα “Οψιμα φτερουγίσματα”, που, από τη συγκέντρωση των κειμένων ως τη δακτυλογράφηση και το σκιτσάρισμα, παίρνει μορφή από συντακτική επιτροπή μελών και το προσωπικό, στο χώρο του Κ.Α.Π.Η. και διανέμεται φωτοτυπημένη. Φιλοδοξία μας ήταν να βγάλουμε στο χαρτί όλον εκείνον τον πλούτο που φυλάγαμε κρυμμένο μέσα μας, να δείξουμε στους νέους το χθες που δε γνώρισαν, να τους βοηθήσουμε να γίνει το αύριο τους πιο ανθρώπινο. Για λόγους πάνω από τη θέλησή μας η εφημερίδα ,μετά το 5ο φύλλο της, έπαψε να κυκλοφορεί.
Σε συνεργασία με τη ΝΕΛΕ Αργολίδας, από τον Απρίλιο του ΄89 ως το Μάιο του ΄90, λειτούργησε στο Κ.Α.Π.Η. τμήμα αναλφάβητων, για τα μέλη μας.
Την 28η Οκτωβρίου του 1989 οργανώσαμε τιμητική βραδιά για τους Λυγουριάτες αγωνιστές του έπους 1940-΄41, εκδήλωση ανοιχτή στην Κοινότητα, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού Σχολείου Λυγουριού. Ακολούθησε δεξίωση των παρευρισκόμενων , σε μπουφέ που είχαν ετοιμάσει οι κυρίες του Κ.Α.Π.Η. μας. Την Πασχαλιά του 1990 φτιάχτηκαν με πολύ μεράκι από την ομάδα Γυναικών, πασχαλινές λαμπάδες που εκτέθηκαν και πουλήθηκαν με μεγάλη επιτυχία.
Το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς γίνεται η πρώτη σημαντική αποστολή παιχνιδιών για τον πανελλήνιο διαγωνισμό του Κ.Α.Π.Η. Ν. Κόσμου με θέμα : “Ξαναφτιάχνω τα παιχνίδια των παιδικών μου χρόνων”.
Η συλλογή συμπληρώνεται το ΄92 και με άλλες κατασκευές, ταξιδεύει στη Γαλλία και επιστρέφοντας εκτίθεται στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων στα πλαίσια έκθεσης με το ίδιο θέμα. Τα παιχνίδια δωρίθηκαν από τους κατασκευαστές-μέλη μας- στο Μουσείο Μπενάκη και θα αποτελέσουν εκθέματα του νέου τμήματός του για το παιδικό παιχνίδι.
Τον Ιανουάριο του 1992 γίνεται, ανάμεσα στα μέλη μας, Διαγωνισμός Γλυκού…πολύ γλυκός.
Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 70 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή γίνεται , ανοιχτή στην Κοινότητα, εκδήλωση , με απονομή τιμητικών διακρίσεων στους επιζώντες κατοίκους που πολέμησαν στη Μ.Ασία. Στην ίδια εκδήλωση υπήρχε έκθεση φωτογραφικού υλικού από το αρχείο Πουλίδη και από τα αρχεία προσφυγικών συλλόγων, βιβλίων, αντικείμενων πολιτιστικής κληρονομιάς, δίσκων μικρασιάτικης μουσικής, σε συνεργασία με το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, την ερευνήτρια κ Μ. Ασβέστη, τους προσφυγικούς συλλόγους Νίκαιας, Ν. Κίου, τη βιβλιοθήκη Κορυδαλλού και το Κ.Α.Π.Η. Χαλκηδόνας.
Το Μάιο του 1992 είμαστε το πρώτο Κ.Α.Π.Η. της Ελλάδας που αποφασίζει να πραγματοποιήσει, για όλο το Δήμο, πρόγραμμα ανακύκλωσης κουτιών αλουμινίου, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος. Για την προώθηση αυτού του προγράμματος φιλοτεχνήθηκε από την ομάδα ανακύκλωσης ενημερωτικό φυλλάδιο, με την ίδια εκδοτική μέθοδο της έκδοσης της εφημερίδας, και μοιράστηκε στα σχολεία.
Το καλοκαίρι της επόμενης χρονιάς κατασκευάζονται, σε συνεργασία με τη ΝΕΛΕ, κοσμήματα από glamour και πυρογραφίες και γίνεται έκθεση.
Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Έτους των Ηλικιωμένων και της Αλληλεγγύης των Γενεών έγινε το Σεπτέμβριο του 1993, σε ανοιχτό χώρο του Δήμου, εκδήλωση ,στην οποία συμμετείχε και το Β΄Κ.Α.Π.Η. Καλαμάτας με τη θεατρική του ομάδα. Κεντρική ομιλήτρια της βραδιάς ήταν η κ. Μαρία Αργυριάδη, ερευνήτρια-συνεργάτιδα του μουσείου Μπενάκη, με θέμα: Λαογραφικός-πολιτιστικός-εκπαιδευτικός ρόλος του ηλικιωμένου. Στη ίδια εκδήλωση παρουσιάστηκε έκθεση παλιάς φωτογραφίας με θέμα : «Το Λυγουριό του χθές……με τα μάτια του φωτογράφου ».Με τις φωτογραφίες της έκθεσης πλουτίσαμε το Λαογραφικό Μουσείο του Δήμου που λειτουργούσε τότε. Επιλογή από τις φωτογραφίες της ίδιας έκθεσης αποτέλεσαν το θέμα των ημερολογίων που φτιάξαμε το 2000-2001-2004 με «Εικόνες του χωριού, που ξεχάστηκαν». Από το 1997 και όσες φορές οργανώθηκε η Γιορτή Λαδιού στο Λυγουριό, οι γυναίκες μας ήταν εκείνες που ετοίμασαν γλυκά και φαγητά με ελαιόλαδο, για τον μπουφέ.
Τον Ιανουάριο του 2000 , αντιπροσωπία 10 ηλικιωμένων μας συμμετείχε στην «1η Πανελλήνια Συνάντηση της Τρίτης Ηλικίας» στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας.
Από το 2003 έως το 2005 υπήρχε στο Κέντρο ομάδα γυμναστικής και παραδοσιακών χορών που στο 1ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών για τα Κ.Α.Π.Η. από το Δήμο Κορυδαλλού, αποσπά για τη συμμετοχή της, τιμητικό έπαινο.
Το φθινόπωρο του 2012 συγκεντρώνουμε, από όλο το Δήμο, πλαστικά καπάκια και τα στέλνουμε στον Πανελλήνιο Σύλλογο Πρόληψης και Συμπαράστασης Ανήλικων Θυμάτων Τροχαίων Ατυχημάτων, που τα ανταλλάσει με αναπηρικά αμαξίδια και κρεβατάκια Η δράση είναι ενεργή μέχρι και σήμερα.
Αξίζει να σημειωθεί ό τι όλα αυτά τα χρόνια υπάρχει στα μέλη του Κ.Α.Π.Η. μας , αμείωτο το ενδιαφέρον για το συνάνθρωπο και έτσι μπορέσαμε να βοηθήσουμε τους σεισμοπαθείς της Καλαμάτας, τους άνεργους στο Λαύριο , το Παιδικό Χωριό SOS στη Βάρη, τη στέγη Γερόντων στο Ναύπλιο και το Άργος, κατά περιόδους τα μοναχικά-ανήμπορα άτομα του Δήμου μας. Κορυφαία στιγμή της κοινωνικής μας δράσης το διήμερο 30/11-1/12/2001, που φιλοξενήσαμε τα παιδιά από το Χαμόγελο του Παιδιού, τα ξεναγήσαμε στους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής, φάγαμε μαζί τους, παίξαμε και αποχαιρετώντας τα προσφέραμε σημαντική χρηματική δωρεά για το έργο του συλλόγου. Αυτές τις μέρες είναι σε εξέλιξη προσπάθεια συγκέντρωσης γάλακτος για την στήριξη της Τράπεζας Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Δήμου μας.
Το 2008 τιμήσαμε τα γενέθλια της γιαγιάς Ελένης (105 χρόνων) και του παππού Νίκου (102 χρόνων).
Το 2009 η ομάδα Γυναικών είναι από τους πρώτους επισκέπτες του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
Στον τομέα της υγείας την άνοιξη του 1986 κλιμάκιο γιατρών του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα, έκαναν προληπτικό γυναικολογικό έλεγχο και Παπ-τεστ, στις γυναίκες όλης της Κοινότητας, με πρόσκλησή μας στο χώρο μας.
Το 2000, αγοράστηκε από το Δήμο το εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου και εμβολιάστηκαν μαζικά τα μέλη μας, πριν δοθεί η δυνατότητα αυτή σε όλους, μέσω ασφαλιστικών ταμείων.
Στις 23 Μαρτίου του 2002 σημαντική ιατροκοινωνική εκδήλωση σε συνεργασία με τη Γηριατρική Γεροντολογική Εταιρεία Νοτιοδυτικής Ελλάδας και το Κέντρο Υγείας του Λυγουριού, με θέμα: «Προβλήματα Τρίτης Ηλικίας.»
Το 2005 και το 2009 εξέταση οστικής πυκνότητας καθώς και γλυκοζιομένης αιμοσφαιρίνης, σακχάρου , χοληστερίνης σε συνεργασία με γιατρό του Κέντρου Υγείας.
Το 2007 σε συνεργασία με τη Θεραπευτική κλινική Εθνικού Πανεπιστημίου Αθηνών-Ενδοκρινολογική Μονάδα του Γ.Π.Ν. Αλεξάνδρα έγινε έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας και του γλυκαιμικού και λιπιδαιμικού προφίλ των ηλικιωμένων μας από ομάδα γιατρών-ενδοκρινολόγων, στο χώρο του Κ.Α.Π.Η.
Από τις 16 Ιουνίου έως τις 2 Νοεμβρίου του 2010, κατά ομάδες, 225 γυναίκες από όλο το Δήμο επισκέπτονται τις εγκαταστάσεις της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας στην Παιανία Αττικής για δωρεάν προληπτικό μαστογραφικό έλεγχο και τεστ Παπανικολάου. Επιτόπου σε όλες τις γυναίκες δόθηκε και το τεστ για την ανίχνευση πολυπόδων στο παχύ έντερο.
Το Δεκέμβριο του 2011 και το Φεβρουάριο του 2014 η Κινητή Μονάδα Μαστογράφου της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας ήρθε στο Λυγουριό και εξέτασε προληπτικά , 139 και 131 αντίστοιχα , γυναίκες του Δήμου.
Πολλά τα χρόνια και…. ασθενής η μνήμη. Ας μας συγχωρεθεί αν κάτι λησμονήσαμε. Σημαντικοί για μας όλα αυτά τα χρόνια είναι κυρίως οι άνθρωποί μας- οι ηλικιωμένοι μας ,η Παναγούλα, η Μαρία, ο Γιάννης, η Αθηνά, η Κατερίνα, η Τασούλα, ο Παναγιώτης, η Κατίνα ο Γιώργος, ο Χρήστος, η Ευαγγελία, ο Νίκος, η Μαριγώ ,ο Λάμπρος, η Γιαννούλα, ο Ανάργυρος, ο Χαράλαμπος, η Ευγενία, η Άννα, ο Παντελής, ο Κώστας, η Δημήτρω, ο Ανδρέας, ο Δημήτρης, ο Θόδωρος και άλλοι και άλλοι, που πέρασαν και πολλοί από αυτούς δεν είναι πια μαζί μας, μα θα είναι πάντα στην καρδιά μας για όλα εκείνα , τα καθημερινά βήμα-βήμα, αλλά και τα ξεχωριστά , που ζήσαμε μαζί τριάντα χρόνια τώρα.!
Ένας κύκλος έκλεισε και είναι καιρός , με νέα πνοή, ένας άλλος να ανοίξει, έχοντας πάντα κατά νού πώς «..τα γηρατειά δεν είναι χαμένη νεότητα αλλά ένα νέο στάδιο ευκαιρίας και δύναμης » και πώς «..το να ξέρεις να γερνάς είναι το αριστούργημα της σοφίας και ένα από τα δυσκολότερα μέρη της τέχνης της ζωής.»