Αναζητούνται ιδέες για την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας
Οι νέες προτάσεις καταρτίζονται από ομάδα έργου με επικεφαλής τον πρώτο αντιπρόεδρο κ. Frans Timmermans, αρμόδιο για τη βελτίωση της νομοθεσίας, τις διοργανικές σχέσεις, το κράτος δικαίου και τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, τον αντιπρόεδρο κ. Jyrki Katainen, αρμόδιο για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, τον κ. Karmenu Vella, επίτροπο αρμόδιο για το περιβάλλον, τις θαλάσσιες υποθέσεις και την αλιεία και την κα Elżbieta Bieńkowska, επίτροπο αρμόδια για την εσωτερική αγορά, τη βιομηχανία, την επιχειρηματικότητα και τις ΜΜΕ.
Ο πρώτος αντιπρόεδρος της Επιτροπής, κ. Frans Timmermans, δήλωσε: «Η μελλοντική οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης πρέπει να αποτελεί μέρος μιας βιώσιμης ανάπτυξης. Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση για τη χρήση των πόρων μας με ευφυέστερο τρόπο, τον σχεδιασμό των προϊόντων μας με σκοπό την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωσή τους, καθώς και τον καθορισμό φιλόδοξων στόχων για τη μείωση των αποβλήτων και για την ανακύκλωση. Σήμερα ζητάμε από τους πολίτες σε όλη την Ευρώπη τη συμβολή τους σχετικά με το πώς πρέπει να σχεδιάσουμε τις πολιτικές μας ώστε αυτές να ενθαρρύνουν μια ανταγωνιστική πράσινη οικονομία στην Ευρώπη και να προστατεύουν το περιβάλλον για τις μελλοντικές γενιές».
Ο αντιπρόεδρος κ. Jyrki Katainen δήλωσε: «Η μετάβαση προς μια πιο βιώσιμη κυκλική οικονομία μπορεί να επιφέρει αμοιβαία επωφελείς λύσεις και να προσδώσει στην Ευρώπη νέο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Θέλουμε να καταρτίσουμε πλήρες σχέδιο δράσης με κίνητρα τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τις επιχειρήσεις με στόχο την αποδοτικότερη χρήση των πόρων. Για τον λόγο αυτόν, χρειαζόμαστε τη συμβολή των ενδιαφερόμενων μερών σε όλα τα τμήματα των αξιακών αλυσίδων».
Οι επιλογές πολιτικής προκειμένου να αναπτυχθεί ανταγωνιστική κυκλική οικονομία στην Ευρώπη δεν θα περιοριστούν στην πολιτική για τα απόβλητα, αλλά θα αντιμετωπίσουν τον πλήρη κύκλο ζωής των προϊόντων, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση που επικρατεί σε όλα τα κράτη μέλη. Θα περιλαμβάνουν δράσεις σχετικά με τον ευφυή σχεδιασμό των προϊόντων, την επαναχρησιμοποίηση και επισκευή των προϊόντων, την ανακύκλωση, τη βιώσιμη κατανάλωση, την πολιτική για τα απόβλητα, τα επίπεδα ανακύκλωσης, την έξυπνη χρήση των πρώτων υλών, τις ισχυρότερες αγορές δευτερογενών πρώτων υλών και τα ειδικά τομεακά μέτρα.
Η μετάβαση σε μια πιο κυκλική οικονομία μπορεί να προωθήσει την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία με την ενεργοποίηση νέων επιχειρηματικών μοντέλων και τεχνολογιών, καθώς και τη διευκόλυνση της κοινωνικής καινοτομίας. Αυτό θα καταστήσει την ευρωπαϊκή οικονομία πιο βιώσιμη και ανταγωνιστική μακροπρόθεσμα. Θέλουμε να θέσουμε τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία περισσότερων θέσεων απασχόλησης χωρίς τη χρήση και τη σπατάλη των πόρων. Αυτό θα οδηγήσει σε μια ισχυρότερη και δικαιότερη Ευρώπη και θα μειώσει τις πιέσεις που ασκούνται στην προμήθεια πρώτων υλών και το περιβάλλον.
Οι πολίτες, οι δημόσιες αρχές, οι επιχειρήσεις και όλα τα άλλα κυβερνητικά και μη κυβερνητικά ενδιαφερόμενα μέρη καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με τις διάφορες πτυχές του οικονομικού κύκλου και τον ρόλο τους στη μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία. Χωριστή δημόσια διαβούλευση σχετικά με τις στρεβλώσεις του συστήματος ανταλλαγής απορριμμάτων βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και είναι ανοικτή σε κάθε ενδιαφερόμενο. http://ec.europa.eu/environment/consultations/closing_the_loop_en.htm
Στις 25 Ιουνίου 2015 η Επιτροπή θα φιλοξενήσει μια διάσκεψη των ενδιαφερομένων στις Βρυξέλλες η οποία θα τροφοδοτήσει τη διαδικασία διαβούλευσης. Η διάσκεψη αυτή είναι ανοικτή σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη που επιθυμούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής σε αυτόν τον τομέα.
Η διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 20 Αυγούστου 2015.
Ιστορικό
Ο παγκόσμιος ανταγωνισμός για τους πόρους ολοένα και αυξάνεται. Η συγκέντρωση πόρων εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως των κρίσιμων πρώτων υλών, καθιστά την ευρωπαϊκή βιομηχανία και την κοινωνία εξαρτημένες από τις εισαγωγές και ολοένα και πιο ευάλωτες σε υψηλές τιμές, στην αστάθεια της αγοράς και στην πολιτική κατάσταση στις προμηθεύτριες χώρες. Συγχρόνως, οι φυσικοί πόροι χρησιμοποιούνται συχνά με μη βιώσιμο τρόπο σε όλο τον κόσμο και έτσι προκαλούν πρόσθετες πιέσεις στις πρώτες ύλες, υποβάθμιση του περιβάλλοντος και απειλές για τα οικοσυστήματα. Η εξέλιξη αυτή απειλεί να διογκωθεί λόγω των αλλαγών στον παγκόσμιο πληθυσμό και στους ρυθμούς της οικονομικής ανάπτυξης.
Σε αντίθεση με το οικονομικό μοντέλο «παίρνω – κατασκευάζω – πετάω», η «κυκλική οικονομία» έχει ως στόχο να διατηρήσει την αξία των υλικών και της ενέργειας που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ελαχιστοποιώντας τα απόβλητα και τη χρήση πόρων. Η μετάβαση σε μια πιο κυκλική οικονομία στην Ευρώπη θα προωθήσει την ανταγωνιστικότητα, θα συμβάλει στην ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και θα προστατεύσει το περιβάλλον μας. Μπορεί επίσης να παρέχει στους καταναλωτές περισσότερο μακροχρόνια και καινοτόμα προϊόντα που εξοικονομούν χρήματα και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής τους. Οι περιβαλλοντικές, οι οικονομικές και οι κοινωνικές διαστάσεις θα συμβαδίζουν.
Η «κυκλική οικονομία» έχει στόχο να διατηρηθεί η αξία των υλικών και της ενέργειας που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα στην αξιακή αλυσίδα για τη βέλτιστη διάρκεια και, κατά συνέπεια, να ελαχιστοποιηθούν τα απόβλητα και η χρήση πόρων. Με την πρόληψη απωλειών αξίας από ροές υλικών, η κυκλική οικονομία δημιουργεί οικονομικές ευκαιρίες και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα σε βιώσιμη βάση.
Η επιτυχημένη μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία απαιτεί δράση σε όλα τα στάδια της αξιακής αλυσίδας: από την εξόρυξη των πρώτων υλών έως τον σχεδιασμό υλικών και προϊόντων, την παραγωγή, τη διανομή και την κατανάλωση αγαθών, την επισκευή, την ανακατασκευή και επαναχρησιμοποίηση συστημάτων, τη διαχείριση των αποβλήτων και την ανακύκλωση.
Η επικείμενη δέσμη μέτρων θα αποτελέσει μια συνεκτική προσέγγιση που θα αντικατοπτρίζει πλήρως την αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση κατά μήκος της αξιακής αλυσίδας. Θα περιλαμβάνει μια αναθεωρημένη νομοθετική πρόταση σχετικά με τα απόβλητα και μια ανακοίνωση σχετικά με σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία για το υπόλοιπο της θητείας της παρούσας Επιτροπής.
Το 2013 πραγματοποιήθηκαν δημόσιες διαβουλεύσεις σχετικά με την επανεξέταση των στόχων της ΕΕ για τα απόβλητα και για τη βιωσιμότητα του συστήματος τροφίμων. Ως εκ τούτου, η διαβούλευση αυτή εστιάζεται σε άλλα σημεία που αφορούν τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, τη διεύρυνση του πεδίου της έρευνας σε άλλα μέρη του οικονομικού κύκλου (π.χ. την παραγωγή και την κατανάλωση) και το γενικό ευνοϊκό πλαίσιο συνθηκών (π.χ. της καινοτομίας και των επενδύσεων).
