Οι πατέντες, η TTIP και τα συνδικαλιστικά δικαιώματα

Τι σχέση μπορεί να έχουν οι καταστρατηγήσεις των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων με τον «πόλεμο» των πολυεθνικών για τις πατέντες και την TTIP; Μεγάλη, όπως αποκάλυψε η ακρόαση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΡΟ), Β. Batistelli, στην Επιτροπή Νομικών θεμάτων του Ευρωκοινοβουλίου 15-6-2015).

Η ακρόαση είχε ως θέμα τις βασικές αλλαγές που προωθεί ο ΕΡΟ, δηλ.  το ενιαίο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και για το Ενιαίο Δικαστήριο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Ωστόσο, οι παραβιάσεις των εργατικών δικαιωμάτων, στις οποίες επίσης «καινοτομεί» ο οργανισμός και έχουν τροφοδοτήσει πολλές ερωτήσεις στο Ευρωκοινοβούλιο (ανάμεσά τους και ερώτηση των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ Κ. Κούνεβα, Κ. Χρυσόγονου και 13 ακόμη ευρωβουλευτών), δεν θα μπορούσαν να λείψουν από την ακρόαση.

Στην ομιλία του, ο πρόεδρος του ΕΡΟ, αναφέρθηκε στο ιστορικό του Οργανισμού και εξήρε το έργο του ως της δεύτερης μεγαλύτερης σε ευρωπαϊκό επίπεδο διακυβερνητικής αρχής, που ερευνά, με το υψηλής εξειδίκευσης επιστημονικό του προσωπικό, το νομικό και τεχνολογικό πλαίσιο των πατεντών και κατοχυρώνει τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.

Πέρα από τους διθυράμβους και το εγκώμιο της θητείας του επικεφαλής του Οργανισμού, επισημάνουμε τα παρακάτω ενδιαφέροντα σημεία της τοποθέτησής  του:
1. Οι κλάδοι που χρησιμοποιούν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, συμμετέχουν σε ποσοστό 40% στο ΑΕΠ της Ε.Ε.  και αφορούν το 35% της απασχόλησης. Η συμβολή του EPO στην καινοτομία και την ανάπτυξη προκύπτει και από τη διαρκώς αυξανόμενη τάση απεύθυνσης στον Οργανισμό, που το 2014 δέχτηκε 274.174 αιτήσεις χορήγησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.
2. Το 65% των αιτήσεων προέρχονται από χώρες εκτός Ε.Ε. (ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία) και το 35% από χώρες της Ευρώπης, με πρώτη τη Γερμανία.
3. Η στρατηγική του Οργανισμού, ως ισχυρού εργαλείου στην προώθηση της καινοτομίας, αναπτύσσεται σε πέντε οδικούς χάρτες, με κριτήριο την ποιότητα, παραγωγικότητα, αποτελεσματικότητα, μεταρρυθμίσεις και νέες υπηρεσίες (32 διαθέσιμες γλώσσες) και αποσκοπεί στο ενιαίο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, με ταυτόχρονη κατοχύρωση σε 25 χώρες και με συμπλήρωση του ευρωπαϊκού διπλώματος ευρεσιτεχνίας καθώς και του ενιαίου Δικαστηρίου, με στόχο την αποφυγή έκδοσης διαφορετικών αποφάσεων.
4. «Δέλεαρ» για τις επιχειρήσεις είναι τα χαμηλά τέλη του EPO (μείωση έως 70%).
5. Κατά τον Β. Batistelli, η ΤΤΙΡ, αποτελεί ένα καλό μέσο εναρμόνισης των κανόνων και πρακτικών για τα πνευματικά δικαιώματα, στα πλαίσια διμερών ή πολυμερών διαπραγματεύσεων. Για την επιτάχυνση των διεργασιών  παγκόσμιας εναρμόνισης σε τεχνικό επίπεδο,  έχει συσταθεί άτυπη ομάδα, με συμμετοχή ΗΠΑ, Ιαπωνίας, Κίνας, Κορέας και Ευρώπης, είπε ο πρόεδρος του EPO.
6. Τέλος, ο κ. Battisteli απάντησε σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κ. Χρυσόγονου για τη θέσπιση από τον EPO διατάξεων για την κήρυξη (απαγόρευση) του δικαιώματος απεργίας των εργαζομένων, που συνιστά παραβίαση διεθνών συμβάσεων, αλλά και την άρνηση εκτέλεσης της απόφασης του δικαστηρίου της Χάγης, που έκρινε ότι τα εργασιακά δικαιώματα του Καταστατικού Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. υπερτερούν της ασυλίας του Οργανισμού. Ο  Β. Batistelli υπερασπίστηκε το έργο του, ως ανάγκη σαφούς  οριοθέτησης του δικαιώματος της απεργίας, ως ύστατου και όχι καταχρηστικού μέσου. Περιφρονητικά μάλιστα αναφέρθηκε στην απόφαση του δικαστηρίου της Χάγης, ως μια απόφαση εθνικής δικαιοδοσίας, που δεν έχει αρμοδιότητα στην εκδίκαση του τρόπου οργάνωσης μιας ευρωπαϊκής αρχής…!

Με την παραπάνω  τοποθέτησή του ο πρόεδρος του ΕΡΟ, επιβεβαιώνει  την εκτίμηση ότι η στρατηγική προώθησης της ενιαίας ευρωπαϊκής πατέντας και του ενιαίου Δικαστηρίου αποσκοπεί στη διευκόλυνση των άμεσων επενδύσεων και την εξάλειψη των εθνικών κανόνων και φραγμών, που θεωρούνται εμπόδιο στα κέρδη των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Η επιδιωκόμενη- κατά Batistelli- βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, της αποδοτικότητας και οικονομικής μεγέθυνσης, προϋποθέτει τον παραμερισμό των εθνικών κανονιστικών ρυθμίσεων, που αποτελούν “γραφειοκρατική τροχοπέδη” στο άνοιγμα νέων αγορών για τους υπερεθνικούς  ομίλους.

Η διασύνδεση του  ενιαίου διπλώματος ευρεσιτεχνίας και του ενιαίου Δικαστηρίου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας με τη συμφωνία για το ΤΤΙΡ και την ISDS (Διαιτησία επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτών και κρατών) έγινε προφανής και από τις τοποθετήσεις του κ. Batistell. Και αποκαλύπτει ότι στην αρχιτεκτονική της Ε.Ε. ενσωματώνονται πλέον κατευθύνσεις άρσης της εθνικής κυριαρχίας και πλήρους αυτονόμησης οργανισμών, που λειτουργούν έξω και πέρα από κάθε δημοκρατικό θεσμικό πλαίσιο, με αδιαφάνεια, μυστικότητα και ασυλία.

Στην επίτευξη αυτού του στόχου, εντάσσεται άλλωστε και η εκστρατεία του προέδρου του EPO κατά των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, με απαγόρευση της απεργίας, παρακολουθήσεις και παγιδεύσεις Η/Υ, κλήσεις σε απολογία συνδικαλιστών, πιέσεις και απαγορεύσεις. Στην ουσία, στη διαδικασία «ολοκλήρωσης» αυτών των θεσμών, τα δημοκρατικά (εργασιακά, συνδικαλιστικά κλπ) δικαιώματα των πολιτών αντιμετωπίζονται ως εμπόδιο.