Συνάντηση συλλογικοτήτων για τα σκουπίδια της Πελοποννήσου
Εδώ και δεκαετίες, η διαχείριση των απορριμμάτων της Πελοποννήσου είναι βυθισμένη στο τέλμα. Με ανύπαρκτες, ακόμη και τις στοιχειώδεις, υποδομές, κυριαρχεί η ανεξέλεγκτη και παράνομη διάθεση των αποβλήτων. Η «μαγική» λύση των δεματοποιητών αποδείχτηκε φιάσκο και το μόνο που κατάφερε ήταν να πολλαπλασιάσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα και να οδηγήσει σε αδικαιολόγητη σπατάλη χρημάτων. Η προδιαλογή των υλικών είναι, σχεδόν, ανύπαρκτη, περιορισμένη στα ελάχιστα ποσοστά ανακύκλωσης συσκευασιών του διάτρητου συστήματος του μπλε κάδου της αναξιόπιστης ΕΕΑΑ ΑΕ. Οι πωλητές «τεχνολογικών καινοτομιών» ξημεροβραδιάζονται στα δημαρχιακά γραφεία. Η ιδιωτικοποίηση τμημάτων του έργου της διαχείρισης των απορριμμάτων ροκανίζει συστηματικά το δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα, που αυτή οφείλει να έχει.
Και ενώ τα αδιέξοδα αυτών των πολιτικών έχουν γίνει ολοφάνερα, εδώ και πολλά χρόνια, ενώ η λύση της αποκεντρωμένης διαχείρισης, με έμφαση στην προδιαλογή των υλικών, έχει γίνει κοινός τόπος, κάποιοι επιμένουν στις ιδεοληψίες τους και στο αποτυχημένο, φιλοεργολαβικό και πανάκριβο μοντέλο της συγκεντρωτικής διαχείρισης σύμμεικτων απορριμμάτων. Η περιφέρεια Πελοποννήσου και ο κ. Τατούλης, με την ανοχή ή και υποστήριξη πολλών δημάρχων, κρατούν καθηλωμένη στην απραξία τη διαχείριση των αποβλήτων, από το 2011, προκειμένου να επιβάλλουν τη γνωστή ΣΔΙΤ των σύμμεικτων, των μεγάλων μεταφορών, των κεντρικών εγκαταστάσεων, της χαμηλής ανακύκλωσης και ανάκτησης και του υψηλού κόστους. Ο περιφερειακός σχεδιασμός (ΠΕΣΔΑ), που έπρεπε να έχει ήδη αναθεωρηθεί παραμένει πιστός σε ένα μοντέλο ασύμβατο με το νέο εθνικό σχέδιο δράσης.
Οι δήμοι δεν τολμούν να αναλάβουν καμία πρωτοβουλία τοπικής διαχείρισης, φοβούμενοι ότι θα βρεθούν φορτωμένοι με διπλά κόστη: και αυτά των πιθανών τοπικών υποδομών και αυτά των δεσμευτικών, για 28 χρόνια, οικονομικών υποχρεώσεων της ΣΔΙΤ. Η δημοσιοποίηση του περιεχομένου της σύμβασης ΣΔΙΤ, που την κρατούσαν κρυφή μέχρι πρόσφατα, απέδειξε ότι η υλοποίησή της θα αποβεί καταστροφική για τους πολίτες της περιφέρειας (περιβαλλοντικά, οικονομικά, κοινωνικά). Απελευθέρωσε τους δήμους από τις αυταπάτες, που μπορεί να είχαν. Τώρα, όμως, τα περιθώρια αναμονής έχουν εξαντληθεί. Είναι η ώρα να διαλέξουν αν θα στηρίξουν τις ιδεοληψίες του κ. Τατούλη και τις οικονομικές επιδιώξεις της ΤΕΡΝΑ ή το συμφέρον των δημοτών τους.
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, πρέπει να εγκαταλείψει την προσπάθεια επαναδιαπραγμάτευσης της σύμβασης. Η επαπειλούμενη υπογραφή της σύμβασης ΣΔΙΤ, μεταξύ της περιφέρειας και της ΤΕΡΝΑ, μετά και τις τελευταίες αλλαγές που έγιναν ανάμεσα στην τελευταία και στη διυπουργική επιτροπή, θα είναι ότι χειρότερο για το μέλλον της διαχείρισης των απορριμμάτων της περιφέρειας.
Δεν τρέφουμε καμία αμφιβολία ότι το ουσιαστικό περιεχόμενο της σύμβασης ΣΔΙΤ και του μοντέλου της διαχείρισης που αυτή αντιπροσωπεύει δεν αλλάζει, όσα «φτιασιδώματα» κι αν επιχειρηθούν. Ας συνειδητοποιήσουν όλοι/ες ότι οι ΣΔΙΤ δεν είναι, απλά, ένα μοντέλο χρηματοδότησης έργων σε συνθήκες κρίσης. ΟΙ ΣΔΙΤ είναι αναπόσπαστο τμήμα του μοντέλου της συγκεντρωτικής διαχείρισης, που καθηλώνει την ανακύκλωση και την ανάκτηση των υλικών και οδηγεί σε εκτεταμένη εφαρμογή μεθόδων «ενεργειακής αξιοποίησης» – καύσης. Για το λόγο αυτό επιμένουμε στην ακύρωση της συμφωνίας και στην υλοποίηση ενός μοντέλου δημόσιας, αποκεντρωμένης διαχείρισης, με έμφαση στην προδιαλογή των υλικών, στην οικονομικότητα του συστήματος διαχείρισης και στις φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές. Προϋπόθεση γι αυτό είναι να προχωρήσει άμεσα η αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδιασμού (ΠΕΣΔΑ) της περιφέρειας από το ΦοΔΣΑ, καθώς και η εκπόνηση ουσιαστικών τοπικών σχεδίων διαχείρισης από τους δήμους.
Σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή για το μέλλον της διαχείρισης των αποβλήτων, συλλογικότητες της περιφέρειας Πελοποννήσου αναλαμβάνουμε μια ύστατη πρωτοβουλία παρέμβασης των ίδιων των πολιτών και συζήτησης των προτεραιοτήτων, των στόχων και των μέσων του κινήματος, προκειμένου να αποτραπεί η υπογραφή της σύμβασης ΣΔΙΤ και να γίνει πράξη η δημόσια διαχείριση, με αποκεντρωμένες υποδομές, με έμφαση στην προδιαλογή των υλικών και στην οικονομικότητα του συστήματος.
Οι συλλογικότητες που υπογράφουμε αυτό το κείμενο καλούμε τους πολίτες, τους φορείς, τις συλλογικότητες, τους εργαζόμενους στην αυτοδιοίκηση και τις αυτοδιοικητικές δυνάμεις της περιφέρειας Πελοποννήσου, σε Ανοιχτή συνάντηση συλλογικοτήτων την Κυριακή 10 Απριλίου (10.30 – 14.00) στο Aποστολοπούλειο πνευματικό κέντρο Τρίπολης.