Το ημερολόγιο του πόνου και ο κυρ Ηλίας….του Οχυρού

Η Κατερίνα χτυπούσε ρυθμικά την μύτη του δεξιού παπουτσιού της στην αίθουσα αναμονής του ιατρείου. Ένας μαρκόνης της εποχής του Καβαδία θα αποκωδικοποιούσε εύκολα το αγωνιώδες μήνυμα sos.Το μήνυμα κινδύνου διέκοψε η θέα της άσπρης μπλούζας του γιατρού, βιαστικά πέταξε στην τσάντα της ένα ημερολόγιο που κρατούσε. Ο άντρας της την έπιασε από το χέρι και μπήκαν αγκαζέ μέσα στο γραφείο του γιατρού. Ο γιατρός γνώριζε την αγωνία της ασθενούς. Η οποία πάλι άρχισε το ρυθμικό σήμα κινδύνου.

-Λοιπόν Κατερίνα τα νέα είναι ευχάριστα, δεν υπάρχει τίποτα το παθολογικό.

-Ναι αλλά πονάω. (Και έβγαλε από την τσάντα της «το ημερολόγιο του πόνου», εκεί σημείωνε όλα τα σωματικά της ενοχλήματα για να ενημερώνει αναλυτικά τους γιατρούς της. Με ένα νεύμα ο γιατρός της είπε να το βάλει μέσα.)

-Το καταλαβαίνω, αλλά η βιοψία του εντέρου δεν έδειξε κάτι το παθολογικό. Πρόκειται για ψυχοσωματική αντίδραση , αν επιμένουν τα συμπτώματα τόσο πολύ ίσως θα ήταν καλό να επισκεφτείς και ένα καλό ψυχίατρο.

-Δεν χρειάζεται ψυχίατρο η γυναίκα μου γιατρέ, εγώ  έχω την θεραπεία της.  

-Δηλαδή ;

-Ταξίδι στην Μακεδονία και λουτρά Πόζαρ.

Η ξαφνική ανακοίνωση του ταξιδιού, σταμάτησε τις νευρικές ασυναίσθητες κινήσεις των πελμάτων της. Έφυγαν αγκαλιασμένοι από το ιατρείο.

-Μα καλά είμαστε τόσο γέροι που θα πάμε για ιαματικά λουτρά;

-Δεν γεράσαμε αλλά πιάσαμε από μισό αιώνα άνθρωπο ο καθένας. Εξ άλλου τα νερά στα συγκεκριμένα λουτρά βοηθάνε και στις παθήσεις του εντέρου από αρχαιοτάτων χρόνων. Έχουν και ψυχολογικές ιδιότητες, θα το νοιώσεις και θα το καταλάβεις.

Όταν έφτασαν εντυπωσιάστηκαν από την φυσική ομορφιά του τοπίου αλλά  η Κατερίνα εντυπωσιάστηκε πολύ περισσότερο από τη παρουσία όλων των ηλικιών, από νεαρά άτομα μέχρι υπέργηρους. Είχαν βουτήξει μέσα στην ιαματική λιμνούλα όταν είδαν να κατεβαίνει την ξύλινη σκάλα ένας ευθυτενής υπε- ηλικιωμένος . Το γρήγορο βάδισμα στην σκάλα ιδιαίτερα εντυπωσιακό ενώ το μυϊκό του σύστημα αντιστεκόταν ηρωικά στο χρόνο. Μόνο το βαθύ αυλακιασμένο πρόσωπο του πρόδιδε την ηλικία του. Ο Γιώργος έπιασε αμέσως κουβέντα με τον εντυπωσιακό παππού, ήταν 95 χρονών. Η Κατερίνα ένοιωσε μια ανατριχίλα να διαπερνά την κοιλιακή της χώρα όταν είδε μια μακρόστενη  μελανιά στην εσωτερική πλευρά του χεριού του παππού. Δεν είχε όμως μαζί της το ημερολόγιο για να το σημειώσει.

-Κατερίνα αύριο θα πάμε εκδρομή με τον κύριο Ηλία .

-Ποιον;

-Τον παππού που βγαίνει τώρα πάνω στην σκάλα.

-Τον ξέρεις;

-Όχι τώρα τον έμαθα. 95 χρονών δυο φορές σχεδόν τα χρόνια μας και λατρεύει ακόμα την ζωή με πάθος εικοσάρη.

-Που θα πάμε;

-Στο οχυρό Ιστίμπεη

Την άλλη μέρα έφτασαν σε απόσταση 250 μέτρα από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα σε υψόμετρο 1339 μέτρα στο ύψωμα Κερκίνη, ( Μπέλες). Μέχρι να φτάσουν ο κυρ Ηλίας τους διηγήθηκε με παραστατικό τρόπο την ηρωική αντίσταση των αντρών του οχυρού ενάντια στου Γερμανούς εισβολείς. Ήταν 21 χρονών στρατιώτης και αποφασισμένος να πεθάνει για την πατρίδα του. Ούτε ένα σκίρτημα στην φωνή του ούτε ένας μορφασμός λύπης. Όταν παραδόθηκαν τα περήφανα οχυρά, πέρασε αιχμάλωτος στα χέρια των Βούλγαρων μέχρι τις 9 Απριλίου.  Όσο άκουγε την αφήγηση της μάχης η Κατερίνα ένοιωθε έντονες τις συσπάσεις του εντέρου. Έσφιξε μια δυο φορές το πρόσωπο της από τον πόνο, την είδε από τον καθρέπτη ο άντρας της καθώς σημείωνε πάλι τις ενοχλήσεις στο ημερολόγιο που είχε πάντα μαζί της.

-Κατερίνα όλα καλά; Μήπως θες να σταματήσουμε για λίγο;

-Όχι μια χαρά είμαι, με έχει συνεπάρει η διήγηση του κυρ Ηλία!.

Όταν έφτασαν στον επισκέψιμο χώρο του οχυρού, ήδη γνώριζαν όλη την ιστορία του. Ο κυρ Ηλίας πήγε στο μνημείο και κάθισε για μερικά δευτερόλεπτα μόνος του και σιωπηλός. Δεν πλησίασαν, ένοιωθαν την ιερή μνήμη να απλώνει ένα άβατο σύνορο απέναντι τους.

-Ελάτε να πάμε μέσα να δείτε πως δώσαμε εκείνη την μάχη.

Η Κατερίνα ένοιωσε άβολα όταν μπήκε στην κοιλιά του υψώματος. Όσα έβλεπε στους επισκέψιμους διαδρόμους της προκαλούσαν έντονες συσπάσεις στην κοιλιακή χώρα. Δεν άντεξε κατέγραψε άλλη μια φορά συμπτώματα τόπο και ώρα.

 Ένας συνδυασμός φόβου, δέους και περηφάνιας ήταν τα συναισθήματα της. Ο άντρας  της ήταν χαμένος στις διηγήσεις το ακμαιότατου κυρ Ηλία.  Ο πρώην μαχητής μιλούσε για την συνάντηση του με τον εχθρό, για την παρ ολίγο συνάντηση του με τον θάνατο σαν να διηγιόταν αναμνήσεις από χαρούμενη  σχολική εκδρομή.

-Τελικά κυρ Ηλία άξιζε η αντίσταση του Ελληνικού Λαού;

-Και βέβαια άξιζε παιδί μου, ήταν απίστευτο αυτό που έγινε τότε και στα οχυρά και πιο πριν στο αλβανικό μέτωπο. Οι Γερμανοί μόνο από εμάς και τους Ρώσους βρήκαν τέτοια αντίσταση. Και να ξέρεις ήταν ναζιστές αλλά τρομεροί στρατιώτες. ‘Όταν παραδόθηκε το οχυρό Παπαδοπούλα ο γερμανός αξιωματικός διέταξε να αποδοθούν τιμές στους έλληνες μαχητές οι οποίοι αποχώρησαν ένοπλοι!

Όταν βγήκαν έξω από το οχυρό η Κατερίνα ένοιωθε στο σώμα της την ίδια ευεξία που ένοιωθε όταν βγήκε από τα ιαματικά λουτρά.

-Κυρ  Ηλία δεν φοβόσασταν το θάνατο; (Ρώτησε η Κατερίνα, το έντερο της έδωσε μια σουβλιά  πόνου, έκανε νόημα στον άντρα της όλα είναι καλά, για πρώτη φορά δεν έκανε καταγραφή ενοχλημάτων στο «ημερολόγιο του πόνου».)

-Αν αγαπάς την λεύτερη ζωή δεν χωρά ο θάνατος στο μυαλό σου. Όχι δεν υπάρχει χώρος στο μυαλό για τον θάνατο όταν ο νους σου είναι δοσμένος στην λευτεριά. Ακόμα και στην χειρότερη φυλακή ένα αδέσποτο ποντίκι, μια περιφρονημένη κατσαρίδα είναι το σινιάλο ότι η ζωή σε περιμένει λίγες πέτρες πιο πέρα. Δεν πρέπει να πουλάς το θείο δώρο της ζωής ούτε για ότι έγινε στο παρελθόν, γιατί ότι έγινε. Ούτε στο μέλλον γιατί και αυτό δεν υπάρχει. Αν η μέλισσα θυμάται το χθεσινό λουλούδι που είχε κακή γύρη  ή περιμένει να εμφανιστεί το πιο καλό δεν θα φτιάξει ποτέ το μέλι της ζωής. Μόνο η στιγμή που ακολουθεί τον δρόμο της, το χρέος της  και ρουφάει το χυμό του ανθού υπάρχει.

-Κυρ Ηλία Άνω Πορόια είπαμε ;

-Ναι εκεί θα φάμε τον καλύτερο βραστό νεροβούβαλο.

Έφτασαν στην πετρόκτιστη πλατεία, ο κυρ Ηλίας  περπατούσε μπροστά και τους οδήγησε στην ταβέρνα που γνώριζε, ο καιρός ήταν καλός, κάθισαν στην εξωτερική αυλή κάτω από τον ίσκιο μιας κληματαριάς. Κρέμονταν ροδοκόκκινα τσαμπιά και έπαιζαν αμυντικά λαμπερά χρυσαφένια παιγνίδια, αντιστέκονταν στις διεισδυτικές ακτίνες του ήλιου, υπερασπίζοντας την επιβιωτική σκιά τους. Η Κατερίνα είχε μαγευτεί από τον σοφό παππού, κάθε του κίνηση, κάθε του βλέμμα, κάθε του κουβέντα άξιζαν χιλιάδες σελίδες από τα βιβλία φιλοσοφίας και ψυχολογίας που διάβαζε.

-Κυρ Ηλία, κρατάτε σημειώσεις για όλα αυτά που ζήσατε;

-Όχι ( με την δεξιά του γροθιά χτύπησε το κεφάλι και την καρδιά του)ότι θυμάται ο νους και η καρδιά.

-Ναι αλλά είναι πολύ σημαντικά αυτά που ζήσατε.

-Δεν είμαι συγγραφέας για να αναπνέω με δασείες ψιλές και τόνους. Αν καταγράφω την ζωή που έζησα δεν θα ζήσω αυτή που απομένει και δεν μου μένει και πολύ. Να τα λέω και να γνωρίζω ανθρώπους είναι ευλογία Θεού και μου φτάνει

Ήρθαν τα φαγητά και απόλαυσαν την γευστική κουζίνα της Μακεδονίας και το καλοψημένο κρέας του νεροβούβαλου από την λίμνη της Κερκίνης.

 Από την άκρη της πλατείας ακούστηκε το ξύλινο κοντάρι του λαχειοπώλη που ανέβαινε σκαλί το σκαλί προς την μεριά τους.  

-Φίλε έλα από εδώ. ( Ο κυρ Ηλίας φώναξε τον λαχειοπώλη, εκείνος πρόθυμα έφτασε κοντά του. Ο υπέργηρος Ηλίας ξεκούμπωσε το μανίκι του δεξιού του χεριού ένα αριθμητικό τατουάζ εμφανίστηκε στην μέσα επιφάνεια του χεριού του.  Η μακρόστενη μελανιά με την οποία ανατρίχιασε η Κατερίνα στα λουτρά.)

Τούτο το νούμερο στο Λαϊκό το έχεις;  ( Ο λαχειοπώλης έσκυψε να διαβάσει τα νούμερα. )

-Μάλιστα κύριε το έχω.

-Δώστο μου.

-Κυρ Ηλία τι ήταν αυτό το νούμερο στο χέρι;   (Ρώτησε η Κατερίνα.)

-Έχω κάνει και δυο χρόνια στο Άουσβιτς. Έχω τιμή να είμαι και Έλληνας και Εβραίος.

-Και παίζετε αυτό το νούμερο στο λαχείο;

-Αφού δεν με έκαναν σαπούνι οι Γερμανοί , τυχερό νούμερο είναι! Αλλά δεν μου έπεσε ακόμα το λαχείο. Νομίζω ότι είναι ώρα για το φρουτάκι μας. (Πήρε μια καρέκλα ανέβηκε πάνω της και έκοψε τρία τσαμπιά σταφύλι. Τα έπλυνε στην βρύση της πλατείας και τα έφερε στους φίλους του. Μια ρόγα άφησε τον χυμό στα χείλη του και αυτός ρουφούσε την στιγμή της ζωής. )

-Μια στιγμή είπε η Κατερίνα.

Από την τσάντα της πήρε «ημερολόγιο του πόνου» πήγε το πέταξε στον κάδο απορριμμάτων. Γύρισε και ήπιε ρόγα την ρόγα τον  χυμό του τσαμπιού. Δεν αρρώστησε ξανά από τα ψυχοσωματικά της, δεν είδε ξανά τον κύριο Ηλία….

 

*Τέλη Σεπτέμβρη στην ουρά της τράπεζας συνάντησα την κυρία Μαρία, θεία του Γιώργου, μου είπε για το δέος που ένοιωσε όταν επισκέφθηκε τα Οχυρά,  την ιαματική δράση των λουτρών Πόζαρ και για ένα παππού, πατέρα γνωστής δημοσιογράφου που έπαιζε στο λαχείο το νούμερο που του «πάτησαν» οι ναζί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Τα υπόλοιπα ότι μάζεψε ο χρόνος και η φαντασία…