ΠολιτισμόςΑρχείο

72 χρόνια από την ανατίναξη της Γέφυρας του Αχλαδοκάμπου (Vid)

Πέρασαν 72 χρονιά, στις 9-9-1944, ίσως το πρώτο μεγάλο «χαστούκι» για τον σιδηρόδρομο στην Πελοπόννησο. Πρόκειται για την ανατίναξη της γέφυρας του Αχλαδοκάμπου από τους Γερμανούς.

Όταν έφυγαν τα γερμανικά στρατεύματα από την Ελλάδα οι αναμνήσεις για τους κάτοικους ήταν σκληρές. Πλέον είναι μετρημένοι στα δάκτυλα αυτοί που είναι εν ζωή και είδαν ζωντανά αυτή την τεράστια έκρηξη και διηγούνται την ιστορία από γενιά σε γενιά, ότι δηλαδή με αρκετό δυναμίτη είχε πραγματοποιηθεί αυτή η ανατίναξη, νωρίς το πρωί του Σάββατου.

Οι ρεματιές γέμισαν με συντρίμμια από την γέφυρα, που ήταν κομμάτια από σίδερο και αλλά οικοδομικά υλικά από τα θεμέλια της γέφυρας. Ο κρότος της έκρηξης ακούστηκε ως το χωριό και ακόμη παραπέρα και σηκώθηκε ένα τεράστιο σύννεφο από χώματα, μπάζα και πέτρες, υλικά δηλαδή απ’ τα θεμέλια της. Υπήρξαν δε και συντρίμμια από την γέφυρα που εκτινάχθηκαν στον ουρανό πάνω από 200 μέτρα και προσγειώθηκαν προς άγνωστες κατευθύνσεις.

Η κυκλοφορία στον σιδηρόδρομο χρειάστηκε μεν αρκετό καιρό για να επανακάμψει, αλλά όταν επαναλειτούργησε, στα τέλη της δεκαετίας του 40, δεν ήταν πια όπως πριν την επίσκεψη των Ναζί.

Η γέφυρα δεν ήταν όπως παλιά γιατί είχε κατεδαφιστεί εντελώς και χρειάστηκε να κατασκευαστεί μια προσωρινή χάραξη, που λειτούργησε 27 περίπου χρονιά και παραλίγο να γίνει όπως λέει και η φράση «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού». Το τρένο πήγαινε στο βάθος της ρεματιάς και εκεί ήταν ένας μικρός σταθμός για να ολοκληρώσει την αναστροφή της μηχανής. Η ρεματιά ωστόσο ήταν τόσο στενή, που όταν έφτανε εκεί στο βάθος το τρένο πραγματοποιούσε στάση. Τότε η μηχανή έκανε μια διαδικασία για να αλλάξει μέτωπο και κολλούσε στο τέλος του τρένου και μετά αναχωρούσε και συνέχιζε την διαδρομή. Αυτή η διαδικασία ονομαζόταν «Αλλαργίεν». Οι ταξιδιώτες τότε, είχαν επιπλέον στην πλάτη τους 20 λεπτά καθυστέρηση για το ταξίδι Αθήνα – Καλαμάτα ή και αντιστρόφως, λόγω της διαδικασίας «Αλλαργίεν». Αυτή η προσωρινή χάραξη ονομάστηκε Σύρτης.

Στις αρχές της δεκαετίας του 70 προέκυψαν ανάγκες στο σιδηροδρομικό δίκτυο για τους τεχνικούς λόγους της προσωρινής χάραξης, γιατί έπρεπε να ξανακατασκευαστεί μια νέα γέφυρα. Έτσι λοιπόν, η τότε κυβέρνηση προχώρησε σ’ ένα πρωτοποριακό σχέδιο για την κατασκευή της νέας τσιμεντένιας γέφυρας, που υπάρχει ακόμη και σήμερα. Στην νέα γέφυρα θα μπορούσαν να δρομολογηθούν και οι μεγαλύτερες ντίζελ μηχανές όσον αφορά το απόβαρο και τους ίππους.

Εκείνη την εποχή, αποσύροντας μια μεγάλη σειρά ατμομηχανών η υπηρεσία έκανε νέες παράλαβες σε ντίζελ μηχανές, κυρίως για τις εμπορικές ανάγκες του δικτύου που ήταν αυξημένες, οι οποίες ήταν ακατάλληλες για αυτήν την χάραξη, γιατί λόγω του βάρους τους δεν μπορούσαν να ταξιδέψουν πάνω σε αυτήν προσωρινή χάραξη.

Να τονίσουμε ότι την τελευταία περίπου πενταετία που λειτουργούσε η προσωρινή χάραξη, τα εμπορικά δρομολόγια εκτελούνταν εκείνη την εποχή με μικρότερες ντίζελ μηχανές σε ίππους και απόβαρο ή και με ατμομηχανές, όπως δρομολογούνταν αρκετό καιρό πριν και μετά την κατασκευή της νέας γέφυρας. Ως τότε αυτό κάλυπτε μόνο τις ανάγκες που να μπορούσαν να εξυπηρετηθούν από την προσωρινή χάραξη.

Αυτή η τσιμεντένια γέφυρα έχει ηλικία περίπου 42 χρόνια. Το κακό είναι ότι περίπου στο 1/4 της ηλικίας της, δεν έχει κυκλοφορήσει αμαξοστοιχία επάνω της. Ας ελπίσουμε ότι αυτό το ποσοστό δεν θα αυξάνεται συνεχώς μέρα με την μέρα, ώστε ο λειτουργικός χρόνος της να γίνει λιγότερος από τον μη λειτουργικό χρόνο της…

* Το υλικό είναι από την ενδιαφέρουσα έρευνα του Πάνου Ρουμεντζά (Panos Retro). 

Περισσότερα για τον Σύρτη Αχλαδοκάμπου: mithostousirti.blogspot.gr/